محاسبه بازده سهام

فرض کنید مدتی قبل ۱۰۰۰ سهم شرکت فرضی قارون را خریده‌اید. در پایان سال مالی در مجمع عمومی سالیانه شرکت به هر سهم ۵۰ تومان سود نقدی تعلق می‌گیرد. همین‌طور شما سهم را در قیمت ۲۲۰ تومان خریده‌اید و حالا ۲۶۰ تومان شده است. بـازده نقدی یا ریالی شما عبارت است از:

آموزش نحوه محاسبه بازده اوراق قرضه و بهادار بورس و فرابورس

در این مقاله قصد داریم تا اطلاعاتی را در مورد محاسبه بازده اوراق در اختیارتان قرار دهیم، موردی که باید به آن توجه نمود این اسست که دو عامل بسیار مهم در تعیین نرخ اوراق در بازار ثانویه پر اهمیت می باشد و شاید شما نسبت به آنان بی اطلاع باشید و با خود بگویید این دو عامل چه هستند؟ در جواب باید بگوییم که ریسک و بازده اوراق نقش کاربردی دارند.

آموزش محاسبه بازده اوراق

آیا می دانید نرخ بازده تا باز خرید آن که حاصل نگه داری نمودن اوراق تا اولین موعدی که برای برای سرمایه گذاری است را نشان می دهد. به نوع دیگر اگر بازار گردان اوراق تاریخ مشخصی را برای باز پس گرفتن این اوراق معلوم نماید، صاحبان دارنده این اقلام به راحتی می توانند نرخ را محاسبه کنند و از این موضوع اطلاع یابند که تا چه زمانی چه مقدار بازدهی عایدشان خواهد شد و در حین بازخرید هم به خوبی از مقدار سودی که به دست خواهند آورند، نیز مطلع می گردند.

بازده فعلی همانند بازده تا سر رسید می باشد که به صورت کامل جریان های نقدی را به صورت سالیانه از اوراق قرضه به قیمت بازار نسبت و تقسیم می کنند تا بتوانند ارزش بازده کند را با خریداری این نوع اوراق مشخص و با نگه داری نمودن آن به مدت چند ماه مشخص ارزش زمانی مبلغ به دست آمده را به دست آورد.

همان طور که می دانید بازده تا زمان سررسید همان نرخ بهره ای است، که فرد سرمایه دار با سرمایه گذاری جدید در پرداخت کوپن از اوراق همراه با نرخی که دارای بهره ثابت تا زمان سررسید اوراق قرضه می باشد. هم چنین قیمت موجود در بازار عرضه با میزان ارزش جریان های نقدی برابری می کند و یک شخص سرمایه گذار به خوبی از این موضوع مطلع می باشد که قیمت کنونی نوع قرضه، پرداخت کوپن و ارزش سر رسید چه قدر می باشد.

آموزش محاسبه بازده اوراق فرابورس

در ابتدا باید بگوییم که بازار فرابورس به طور رسمی و جدی فعالیت خود را از سال 87 تحت نظارت سازمان بورس اوراق از نوع بهادر آغاز نمود و جالب است بدانید که ساختار و نقش آن همانند بورس می باشد، اما نکته ای که باید بدانید این است که شرایط پذیره نویسی و انجام معامله در فرابورس راحت تر می باشد تا به عنوان اهرم کمکی به تأمین مالی اقتصاد کشور کمک نماید.

جالب است بدانید که اوراق بهادر دارای انواع متنوعی می باشند که در بازار فرابورس کاملاً قابل معامله می باشند و ورود نمودن آنان شرایط و لزومات کم تر و ساده تری را دارا می باشد. این ساز و کار های ساده و میزان تنوع در شرایط پذیرفته شدن شرکت ها در این مرکز ، امکانات و تجهیزاتی را فراهم نموده است تا بنگاه ها بتوانند با به دست آوردن حداقل شرایط در زمان کوتاهی به این بازار ورود پیدا کنند و از مزایای شرکت های مورد پذیرش در بازار مبادلات مربوط به اوراق بهادر بهره ببرند و ود خوبی را کسب نمایند.

آموزش محاسبه بازده اوراق قرضه

به طبع متخصصان در این زمینه می دانند که ما هم اکنون می خواهیم در مورد چه موضوعی صحبت نماییم و امیدواریم که این مطالب برای افرادی که به تازگی به این جمع پیوسته اند، مفید واقع شود. چگونگی قیمت و بازده مورد ذکر شده به شرح مقابل می باشد. ما در این مبحث می خواهیم به محاسبه مبلغ در مورد علت تغییر هزینه اوراق قرضه و حساسیت های به وجود آمده در این حوزه نسبت به برخی از اوراق قرضه بپردازیم. در این مقاله سعی می نماییم تا به طور مفصل اطلاعاتی را بیان نماییم تا بتوانید حداکثر استفاده را از این دست نوشته ببرید و در نهایت تجزیه و تحلیل هایی را مربوط به این موضوع به شما عزیزان ارائه خواهیم نمود.

کسانی که در این حوزه شناخت کاملی را ندارند نمی دانند که چه عاملی تعیین کننده قیمت قرضه می باشد. در حال حاضر ارزش به دست آمده در بازار امروز که بسیار در نوسان می باشد و مبلغی که را که توسط سرمایه گذاران در ازای اوراق پرداخت می نمایند را تعیین می نماید. البته نا گفته نماند که این ارزش با نوع ذاتی نیز یکسان می باشد و به طبع در آینده جریانات نقدی خوبی را به همراه دارد. جریان های موجود همانند سود سهام می تواند یکسان با قیمت تعیین شده نهایی و یا ارزش باز خرید باشد. در نهایت با یکی از این دو یا ترکیبی از آنان یکسان است. در زمان حال لازم است ارزش فعلی مشخص شود تا جریانات نقدی با نرخ معین و مناسبی تنظیم شوند.

آموزش فرمول محاسبه بازده اوراق بهادار

فرمول محاسبه بازده اوراق بهادر را می توانید به آسانی و در کسری از زمان در سایت های مرتبط به دست آورید. آیا می دانید که نرخ بهره و بازده اوراق دارای چه معنی می باشند؟ آیا با یک دیگر تفاوت دارند؟ در جواب باید بگوییم که این دو واژه دارای یک مفهوم می باشند و از لحاظ معنی با هم برابری دارند. در واقع نرخ بهره عبارت است از مبغ پرداختی توسط شخصی که گیرنده وام می باشد به فردی که وام را اعطا می نماید و در ازای آن از منابع موجود نیز بهره مند می گردد و آن را اندازه می گیرد. آیا می دانید که میزان شکاف نرخ سود در هر لحظه از زمان بین حداقل و حداکثر چند درصد می باشد؟ مقدار کم ترین و بیش ترین بین 12 الی 15 درصد است.

آموزش محاسبه نرخ بازده اوراق قرضه

در مورد نرخ ود و بازده اوراق قرضه مقدار اختلاف موجود رقمی بین 1100 تا 1600 واحد می باشد. در نتیجه می توان ذکر نمود که دو صدم این نوع قرضه شامل 200 واحد می شود. جهت این که مبنایی برای مشخص نمودن نرخ های گوناگون داشته باشیم، بهتر است که یک نرخ را اساس و مبنا قرار داده و این خود موجب می شود تا نرخ دارای ریسک کم و در زمان کوتاه باشد که در واقع همان نرخ مرتبط با نوع خزانه است.

البته لازم به تذکر است که مابقی نرخ ها به چند دلیل قابل قیاس نمی باشند که در ادامه به آنان می پردازیم. در ابتدا اولین موردی که سبب می شود تا مقایسه آنان سخت شود، تفاوت موجود در سررسید ها می باشد و دومین مورد آن نیز صرف ریسک است. هم اکنون می خواهیم تا مروری بر عامل های مشخص کننده نرخ سود جاری و موارد مؤثر بر آن داشته باشیم. جالب است بدانید که اگر افراد سرمایه گذار از مبانی نرخ های موجود در بازار مطلع باشند، به خوبی قادر هستند تا نرخ بهره را معنا و تفسیر نمایند و آنان را مورد ارزیابی قرار دهند. نا گفته نماند که مبنای اصلی بهره موجود در بازار مربوط به نرخ بر اساس مقدار هزینه فرصت مصرفی می باشد و ودر واقع نشان گر این است که به جای مصرف، اشخاص مشتاق شوند تا به پس انداز اقدام کنند و معمولاً هم این مورد بدون ریسک یا با ریسک کم همراه می باشد.

آموزش محاسبه بازده اوراق اخزا

در حقیقت در حال حاضر و شرایطی که هم اکنون در آن قرار داریم و اقتصاد کشور دارای نوسان می باشد، اوراق خزانه اسلامی نقش ابزار کمک کننده به عنوان ابزار مالی از نظر بازدهی برای افراد سرمایه گذار را ایفا می نماید و با توجه به به میزان بازدهی متعادل و مناسبی که از این اوراق انتشار یافته است، این اوراق سبب شده تا بسیاری از اشخاص سرمایه گذار راغب به خرید اوراق شوند.

محاسبه بازده اوراق خزانه را نیز در مقاله های اخیر به خوبی توضیح دادیم و اگر تمایل دارید تا در این مورد راهنمایی کسب کنید می توانید به نوشته های پیشین مراجعه کنید. آیا می دانید که بین تغییرات قیمت اوراق قرضه و نرخ بهره چه رابطه ای وجود دارد؟ آیا این دو نیز یکسان هستند؟ در جواب باید بگوییم که این دو اصطلاح دارای رابطه کاملاً معکوسی می باشند و افراد سرمایه گذار این جمله را ملکه ذهن خود نموده اند.

زمانی که جایگاه و سطح حداقلی بازده که مورد انتظار افراد سرمایه گذار از اوراق بهادر تغییر پیدا می کند، در این صورت نیز حدااقل بازده مورد انتظار از تمامی اوراق های قرضه که انتشار پیدا کرده بودند نیز تغییر می یابند و در نهایت با تغییر موارد ذکر شده، قیمت نیز عوض می شود. اساس و فهمیدن این رابطه معکوس، به عنوان پایه اصلی شناخت، ارزشیابی و همچنین شامل مدیریت این اوراق می باشند. پیشنهاد ایران بورس به شما مطالعه مقاله آموزش مدیریت ریسک می باشد.

اوراق قرضه

محاسبه بازده اوراق قرضه را در مطالب قبلی برای شما عزیزان درج نمودیم و تلاش نمودیم تا جای ممکن اطلاعات ارزشمند و مهمی را در این زمینه در اختیارتان قرار دهیم. در ادامه مبحث قصد داریم تا از منابع بازده سرمایه گذاری اوراق قرضه مطالبی سودمند را در اختیارتان قرار دهیم. بازده سرمایه گذاری مربوط به این نوع اوراق ناشی از 3 منبع می باشد که در نتیجه کل آن ها بازده کامل را نمایش می دهد. البته کوپن سود به صورت شش ماه قابل پرداخت می باشد.

اما تا کنون بهره بر بهره را شنیده اید و می دانید چگونه محاسبه می گردد؟ بهره بر بهره هم حاصل از سرمایه گذاری های مکرر و مجدد کوپن که دارای کوپن شش ماه است حاصل می گردد. اما موضوع مهمی که باید از آن مطلع باشید این است که این کوپن ذکر شده و اصل مبلغ کاملاً مشخص می باشند و میزان ارزش واقعی آنان را در زمان حال می توان با با بهره گیری از تنزیل مبلغ های مربوطه به تمامی پرداخت های آینده و حداقل نرخ بازده به دست آورد.

سوالات متداول

1. محاسبات YTM چه چیزی را در نظر نمی گیرد؟

طبق معمول مالیات هایی را که یک فرد سرمایه گذار در اوراق قرضه پرداخت می نماید را نادیده می گیرد. و از آن به اسم خرید ناخالص یاد می نمایند.

جالب است بدانید که هم اکنون پرداخت کوپن یک نوع اوراق قرضه به حساب می آید و یا در حقیقت یک ابزار عالی و تکمیلی برای محاسبه بازده به شمار می رود.

بهره و زیان کل دارایی از اختلاف مبلغ خرید و قیمت حاصل از فروش، همچنین میزان مبلغ در سررسید و یا باز خرید اوراق نیز به دست می آید.

بازده سرمایه گذاری (ROI) چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی از دغدغه محاسبه بازده سهام های اقتصاد ایران در این روزها، ایجاد ایده های خوب برای کارآفرینی و کمبود حمایت مالی از این ایده هاست. بسیاری از کارآفرینان معتقدند حمایت کافی از آن ها صورت نمی گیرد و از طرفی بسیاری از متخصصین کارآفرینی در داخل و خارج از کشور نیز بر این مسئله تاکید دارند.

سرمایه گذاری در این روزهای اقتصاد کشور کاری پر ریسک است و سرمایه داران ترجیح می دهند سرمایه خود را جایی قرار دهند که با کمترین میزان ریسک، بیشترین میزان سودآوری را کسب کنند. اما چطور میتوان از این مسئله مطمئن بود؟ در اقتصاد مفهومی وجود دارد که از آن با عنوان بازده سرمایه گذاری یاد می شود. نرخ بازده سرمایه گذاری مشخص می کند که سرمایه گذاری در یک پروژه چه نسبتی از سرمایه را به سرمایه گذار باز می گرداند؟

تا پایان این مطلب مفهوم بازده سرمایه گذاری را به طور کامل توضیح می دهیم و کارایی آن را مشخص می کنیم.

نرخ بازده سرمایه گذاری (Return Of Investment) چیست؟

نرخ بازده سرمایه گذاری، نرخ بازگشت سرمایه یا بازده سرمایه همه به یک مفهوم باز می گردند. ROI که مخفف انگلیسی Return of Investment است، در ساده ترین تعریف، معیار و نرخی است که با استفاده از آن کارایی و نتیجه بخش بودن یک سرمایه گذاری ارزیابی می شود. حتی اگر بخواهید بازدهی چند نمونه از سرمایه گذاری را با هم مقایسه کنید بهترین راه مقایسه بازده سرمایه گذاری آن هاست.

راستی اگر علاقه مندید با مبحث پروانه کسب بیشتر آشنا شوید همه جزئیات آن را در این مقاله ذکر کرده ایم.

فرمول محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری

اگر نگاهی به فرمول محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری داشته باشیم متوجه می شویم که ROI نسبت سود یک سرمایه گذاری را به هزینه ی آن بررسی و اندازه گیری می کند. فرمول محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری به شکل زیر است:

نرخ بازده سرمایه گذاری = (هزینه سرمایه گذاری – عواید حاصل از سرمایه گذاری) تقسیم بر هزینه سرمایه گذاری

در فرمول بالا منظور از عواید حاصل از سرمایه گذاری درآمدهای حاصل از فروش سرمایه است. به این معنی که برای مثال با قراردادن سرمایه در یک پروژه چه میزان از درآمد برای شما حاصل شده است. حاصل فرمول بالا عددی در قالب درصد است که امکان مقایسه بازده سرمایه گذاری در یک پروژه را با پروژه های دیگر امکان پذیر می کند. در حال حاضر محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری در بهترین نرم افزار حسابداری نیز موجود نمی باشد، چون این امکان در نرم افزار حسابداری کاربردی ندارد.

کاربرد نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟

همانطور که اشاره کردیم از این نرخ برای مقایسه بازدهی چند سرمایه گذاری استفاده می شود. از این نرخ در تهیه پروپوزال ها و طرح های تجاری استفاده می گردد و در برخی موارد حتی از این نرخ برای ارزیابی عملکرد مدیریتی در یک مجموعه و موفقیت آن مجموعه نیز استفاده می شود.

البته نرخ بازده سرمایه گذاری لزوما بر سود تمرکز ندارد و می توان معیار سود را با معیارهای متغیری همچون میزان سهم از بازار و … جایگزین کرد. بنابراین این فرمول در بررسی موفقیت سرمایه گذاری مورد استفاده قرار می گیرد، نه لزوما در میزان سود حاصل از سرمایه گذاری.

در این میان پیشنهاد می کنیم از نرم افزار حسابداری فروشگاهی سپیدار نیز دیدن کنید. امکانات این نرم افزار آن را در مقابل رقبا به بهترین نرم افزار حسابداری فروشگاهی تبدیل کرده است.

معایب و مشکلات بازده سرمایه گذاری چیست؟

با اینکه این فرمول به نظر ساده و دوست داشتنی این روزها در مباحث مختلفی مثل سرمایه گذاری در بورس، سرمایه گذاری در استارتاپ ها و سرمایه گذاری در بخش های مختلف کاربرد بسیاری دارد، اما مشکلات و معایبی هم دارد. با در نظر گرفتن این مشکلات در می یابیم که نباید مقایسه سرمایه گذاری ها تنها با استفاده از ROI و نگاه محدود به آن انجام گیرد.

1 – مشکل زمان در نرخ بازده سرمایه

یکی از مهمترین معایب و مشکلات نرخ بازده سرمایه گذاری لحاظ نکردن زمان است. در واقع اگر قرار باشد بازده سرمایه گذاری دو استارتاپ را مقایسه کنیم نمی توانیم متوجه شویم که هر کدام از نرخ های بازگشت سرمایه در چه مدت زمان اجرایی خواهد بود. در چنین وضعیتی این سوال مطرح می شود که سرمایه گذاری شماره 1 و سرمایه گذاری شماره 2 هر کدام در چه مدت زمانی سودآوری احتمالی را ارائه می دهند. البته این مشکل با توجه بیشتر به اعدادی که در فرمول وارد می شود تا حدی قابل حل است و می توان با استفاده هوشمندانه از اطلاعات عامل زمان را نیز در این فرمول در نظر گرفت.

2 – مشکل در محاسبه نتایج کیفی

اجازه دهید با یک موضوع این مشکل را روشن کنیم. فرض کنید در یک شرکت سیستم های کامپیوتری بسیار قدیمی هستند و کارمندان نمی توانند کار خود را با سرعت مناسبی انجام دهند. در این شرایط سرمایه ای برای خرید سیستم های جدید اختصاص داده می شود و سرعت کار کارمندان بیشتر می شود. در چنین شرایطی می توان نرخ بازگشت بازده سرمایه گذاری را مقایسه کرد، چون میزان افزایش سرعت کار قابل اندازه گیری است. اما نمی توان تاثیری که خرید سیستم های جدید در روحیه کارمندان ایجاد کرده را بررسی کرد. در نتیجه می توانیم بگوییم که عیب دیگر نرخ بازده سرمایه گذاری این است که روشی برای محاسبه منابع غیر مالی و غیرکمی معرفی نمی کند.

یکی از نرم افزارهای مشهور سپیدار سیستم نرم افزار حقوق و دستمزد است. پیشنهاد می کنیم از امکانات این نرم افزار نیز مطلع باشید.

مزایای استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری

شاید معایب نرخ بازگشت سرمایه محدود به چند مورد باشد، اما مزایای آن بسیار بیشتر است. تطبیق پذیری، سادگی و سهولت در استفاده مهمترین مزیت نرخ بازده سرمایه گذاری است. امکان تفسیر ساده نتایج این فرمول عامل دیگری است که آن را به فرمولی کاربردی تبدیل کرده. علاوه بر این موارد همانطور که اشاره کردیم مهمترین مزیت نرخ بازده سرمایه گذاری درصدی بودن و مقایسه ای بودن آن است که باعث می شود سرمایه گذاران بتوانند با استفاده از اطلاعات حاصل از این فرمول محل سرمایه گذاری مورد علاقه خود را تشخیص دهند.

نرخ بازده سرمایه گذاری (نرخ بازگشت سرمایه) در بورس

می دانید که سرمایه گذاری در بورس چقدر برایتان سودآوری داشته؟ سرمایه گذاری در بورس نیز نوعی از سرمایه گذاری است که می توان برای بررسی عملکرد و میزان موفقیت آن نیز از ROI بهره گرفت.

آنچه تا اینجا از بازده سرمایه گذاری گفتیم مربوط به بازده سرمایه ای یا همان بازده قیمتی بود. اما برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری در بورس باید از بازده نقدی سرمایه گذاری استفاده کنیم که فرمول آن به شکل زیر است:

بازده نقدی = جریان نقد تقسیم بر قیمت خرید

بازده نقدی سودی است که به صورت جریانات نقد در دوره سرمایه گذاری محاسبه بازده سهام به دست سرمایه گذار می رسد. البته ذکر این نکته واجب است که ممکن است در طول سرمایه گذاری جریان نقد دوره ای وجود نداشته باشد، در این صورت بازدهی نقدی برابر با صفر خواهد بود.

بازده چیست و انواع آن کدام است؟ بازده بازار و بورس چطور محاسبه می‌ شود؟

خیلی‌ها از کلمه بازده استفاده می‌کنند، مثلا می‌گویند بازده بورس فلان مقدار بوده یا X درصد بوده است، منظور چیست؟ در این مطلب قصد داریم به این موضوع بپردازیم که دقیقا بازده چیست و انواع آن کدام است.

معادل‌‌های انگلیسی بازده به طور کلی Yield و Return هستند.

بهره ناشی از سرمایه گذاری بازده گفته می‌شود. این تعریف به بهره یا سود سهام دریافتی از اوراق بهادار اشاره دارد و معمولاً به‌صورت سالانه و به‌عنوان درصدی از هزینه سرمایه گذاری، ارزش بازاری جاری یا ارزش اسمی آن بیان می‌شود.

توضیحات در مورد بازده

این اصطلاح به‌ظاهر ساده بدون بیان مقدماتش می‌تواند تا حدودی برای سرمایه گذاران گیج‌کننده باشد. اگر یک دارایی اعم از دارایی واقعی یا دارایی مالی را به قصد سرمایه گذاری بخرید، سود یا زیان ناشی از این سرمایه گذاری به‌عنوان بـازده شناخته می‌شود. بازده معمولاً دو جزء داد. جزء اول وجه نقدی است که مستقیماً از محل درآمد حاصل از سرمایه گذاری دریافت می‌کنید و جزو دیگر منفعت یا زیانی است که به علت تغییر قیمت آن دارایی نصیب شما می‌شود.

فرض کنید مدتی قبل ۱۰۰۰ سهم شرکت فرضی قارون را خریده‌اید. در پایان سال مالی در مجمع عمومی سالیانه شرکت به هر سهم ۵۰ تومان سود نقدی تعلق می‌گیرد. همین‌طور شما سهم را در قیمت ۲۲۰ تومان خریده‌اید و حالا ۲۶۰ تومان شده است. بـازده نقدی یا ریالی شما عبارت است از:

اما معمولاً وقتی صحبت از بـازده می‌شود، منظور نرخ بازده است که به‌صورت درصدی بیان می‌شود. چنانچه شما بخواهید بـازده درصدی یا نرخ بازده سرمایه گذاری را به دست آورید لازم است بازده نقدی یا ریالی را بر سرمایه گذاری اولیه تقسیم کنید. نرخ بـازده در مثال فوق عبارت است از:

در مورد اوراق بهاداری نظیر سهام که درآمد ثابت ندارند تفاوت‌هایی در مورد نحوه محاسبه بـازده با اوراق بهادار با درآمد ثابت نظیر اوراق مشارکت وجود دارد.

قانون کلی این است که هرچه ریسک بیشتری بپذیرید، سود و زیان بالقوه شما هم بیشتر می‌شود.

2 – تعریف بازده اضافی چیست؟

معادل‌ انگلیسی بازده اضافی “Excess Returns” است.
بازده سرمایه گذاری اوراق بهادار یا پرتفوی‌ای که از یک معیار یا شاخص با سطح ریسک مشابه بهتر عمل می‌نماید و بیشتر می‌شود، بازده اضافی گفته می‌شود. این بازده به طور گسترده برای اندازه‌گیری ارزش افزوده ای که پرتفوی یا مدیر سرمایه گذاری ایجاد کرده، مورداستفاده قرار گرفته و یا توانایی مدیریت را در غلبه بر بازار رامی سنجند. نام دیگر بازده اضافی آلفا است.

توضیحات در مورد بازده اضافی

به طور مثال، فرض کنید که یک صندوق سرمایه گذاری مشترک با سرمایه زیاد دارای سطح یکسانی از ریسک (در اینجا بتا=۱) در مقایسه با شاخص بورس است. اگر صندوق بازده ۱۲% در یک سال تولید نماید و شاخص فقط ۷% رشد کند، این تفاوت ۵ درصدی به عنوان بازده اضافی، یا آلفای تولیدشده به‌وسیله مدیر صندوق در نظر گرفته می‌شود.

منتقدین صندوق های سرمایه گذاری مشترک و سایر پرتفوی‌هایی که به صورت فعال مدیریت می‌شوند عقیده دارند که تولید بازده اضافی به صورت مداوم و در بلندمدت تقریباً غیرممکن است. به همین دلیل بیشتر مدیران صندوق های سرمایه گذاری در طول زمان عملکرد پایین‌تری نسبت به شاخص معیار دارند. این امر باعث محبوبیت فوق‌العاده صندوق های سرمایه گذاری در شاخص و صندوق های قابل معامله در بورس شده است.

3 – تعریف بازده سود سهام نقدی چیست؟

معادل‌ انگلیسی بازده سود سهام نقدی “Dividend Yield” است.
بازده سود سهام نقدی یک نسبت مالی است که نشان می‌دهد شرکت چقدر به صورت سالانه و به نسبت قیمت سهامش، سود سهام پرداخت می‌نماید. بازده سود سهام نقدی به شکل درصد نشان داده شده و می‌تواند با تقسیم مقدار سود سهام پرداخت شده به ازای هر سهم بر قیمت یک سهم محاسبه شود. فرمول محاسبه بازده سود سهام ممکن است به شکل زیر نمایش داده شود:

بازده سود سهام نقدی روشی برای اندازه‌گیری مقدار جریان نقدی است که شما برای هر یک ریال سرمایه گذاری شده در سهام به دست می‌آورید. به‌بیان‌دیگر، این کار میزان ارزشی را که شما از سود سهام نقدی می‌گیرید، اندازه‌گیری می‌نماید.

برای توضیح بهتر مطلب، به مثالی در ادامه می‌آید توجه بفرمایید. فرض کنید سهام شرکت فرضی شناسا با قیمت ۲۰۰ تومان معامله می‌شود و سود نقدی سالانه ۱۰ تومانی به ازای هر سهم به سهامدارانش پرداخت می‌کند. همچنین در نظر بگیرید که سهام شرکت فرضی دیگری به نام سامانه با قیمت ۴۰۰ تومان معامله شده و آن هم سود سهام نقدی ۱۰ تومانی دارد. این بدین معنی است که بازده سود سهام شرکت شناسا ۵% است (۰٫۰۵=۲۰۰/۱۰)، درحالی‌که بازده سود سهام سامانه فقط ۲٫۵% است (۰٫۰۲۵=۴۰۰/۱۰). با یکسان در نظر گرفتن سایر عوامل، سرمایه گذاری که به دنبال استفاده از پرتفوی خود برای تأمین درآمد است احتمالاً سهام شناسا را نسبت به سامانه ترجیح خواهد داد، چون بازده سود سهام نقدی دو برابری دارد.

سرمایه گذارانی که به یک جریان نقدی حداقلی از پرتفوی سرمایه گذاری خود نیاز دارند می‌توانند این جریان نقدی را با سرمایه گذاری در سهامی که بازده سود سهام نقدی نسبتاً بالا و با ثباتی ارائه می‌کنند، به دست آورند. ولی سود سهام نقدی بالا ممکن است اغلب به قیمت از دست دادن پتانسیل رشد شرکت تمام شود. هر یک ریالی که شرکت به صورت سود سهام نقدی به سهامداران خود پرداخت می‌کند، پولی است که شرکت نمی‌تواند دوباره سرمایه گذاری ‌کند و به‌این‌ترتیب امکان ایجاد پتانسیل رشد برای شرکت و افزایش قیمت سهام و کسب سود سرمایه برای سهامداران از بین می‌رود.

درحالی‌که گرفتن سود نقدی برای بسیاری از سهامداران و سرمایه گذاران جذاب است ولی سهامداران می‌توانند با افزایش ارزش سهامشان نیز سودهای بالا دریافت نمایند. به‌بیان‌دیگر، وقتی شرکت‌ها سود سهام نقدی بالایی پرداخت می‌کنند، ممکن است در بلندمدت برایشان هزینه بر باشد.

حالا به مثال دیگری توجه کنید. فرض کنید دو شرکت فرضی شناسا و سامانه هر دو ارزش ۱ میلیارد تومانی دارند. نیمی از این ارزش به صورت ۵ میلیون سهم ۱۰۰ تومانی نگه داری می‌شود. همچنین فرض کنید که در پایان سال اول این دو شرکت ۱۰% از ارزششان، یا ۱۰۰ میلیون تومان درآمد کسب می‌کنند.

شرکت شناسا تصمیم می‌گیرد تا نیمی از این درآمد را (۵۰ میلیون تومان) به صورت سود سهام نقدی به سهامداران خود پرداخت کند که یعنی با نرخ ۱۰%، به ازای هر سهم ۱۰ تومان بپردازد. شناسا همچنین تصمیم می‌گیرد تا نیم دیگر آن را دوباره سرمایه گذاری کرده و مقداری سود سرمایه ای تولید کند، ارزش شرکت را به ۱٫۰۵ میلیارد تومان و سرمایه گذاران درآمدی را نیز راضی نگه دارد.

در عوض شرکت سامانه، تصمیم می‌گیرد تا سود سهامی توزیع نکند و همه درآمدهایش را مجدداً سرمایه گذاری کند. به همین دلیل ارزش سامانه را به ۱٫۱ میلیارد تومان افزایش می‌دهد و احتمالاً سرمایه گذاران رشدی را راضی خواهد کرد.

اگر این شرکت‌ها به استفاده از این سیاست با نرخ یکسانی ادامه دهند و در پایان سال دوم رفتار سال قبل را تکرار کنند، سرمایه گذارانی که سهام شناسا را در اختیار دارند شاهد پرداخت‌های سود سهام بیشتری خواهند بود و می‌توانند ۱۰٫۵۰ تومان به ازای هر سهم (۱۰٫۵۰=۵/۵۲٫۵، ۵۲٫۵=۲/۱۰۵، ۱۰۵= ۱۰% * ۱٫۰۵) با یک بازده سود سهام ۱۰٫۵ درصدی داشته باشند. در پایان سال دوم، شرکت شناسا ۱٫۱۵۵ میلیارد تومان ارزش خواهد داشت و سرمایه گذاران درآمدی اش خوشحال خواهند بود، ولی درست در همان زمان، شرکت سامانه ۱٫۲۱ میلیارد تومان ارزش خواهد داشت. اگر این سیاست‌ها ادامه‌دار باشند، در پایان سال سوم، شرکت شناسا ۱٫۲۱۳ میلیارد تومان و شرکت سامانه ۱٫۳۳۱ میلیارد تومان ارزش خواهند داشت.

هر دوی این شرکت‌ها ازنظر ارزش به شکل نمایی در حال رشد هستند، ولی سامانه با دو برابر سرعت شناسا در حال رشد بوده و در پایان سال هشتم به دو برابر ارزش واقعی خود خواهد رسید، درحالی‌که شرکت شناسا برای رسیدن به دو برابر ارزش خود به ۱۴ سال نیاز دارد. با پایان سال دهم، سامانه ارزش ۱٫۷۰۶ میلیارد محاسبه بازده سهام تومانی خواهد داشت و ارزش سامانه ۲٫۵۹۴ میلیارد تومان خواهد بود، ۵۲% بیشتر از شناسا. گرچه این مثال بسیار ساده شده است و بعید است که چنین اتفاقی رخ دهد، ولی معایب شرکتی را که سود سهام نقدی بالا پرداخت می‌کند به خوبی نشان می‌دهد.

پرداخت سود سهام نقدی بالا به سهامداران می‌تواند نشانه حوادث گوناگونی در شرکت باشد، مثلاً اینکه آن شرکت ممکن است در حال حاضر کمتر از حد ارزش گذاری شده باشد یا اینکه در حال اقدام برای جذب سرمایه گذاران است. در سویی دیگر، اگر شرکت سود سهام نقدی کمی پرداخت می‌کند یا اصلاً پرداخت سود ندارد، ممکن است نشان‌دهنده آن باشد که شرکت بیش‌ازحد ارزش گذاری شده و یا اینکه در حال تلاش برای رشد سرمایه خود است.

گاهی ممکن است شرکت‌ها فقط برای مدت‌زمان کوتاهی سود سهام بالا به سهامداران خود پرداخت نماید، نه مدت‌زمان طولانی. شرکت‌ها اغلب در طول شرایط سخت اقتصادی یا وقتی‌که شرکت در حال تجربه دوران سختی است، پرداخت های نقدی سود سهام خود را کاهش داده یا قطع می‌کنند، پس نمی‌توان انتظار پرداخت سود نقدی سهام ثابت و به صورت دائم داشت.

افراد می‌توانند با استفاده از اطلاعات مربوط به پرداخت سود سهام یک شرکت، یا با استفاده از پرداخت سود سهام اخیر یا استفاده از پرداخت فصلی اخیر و ضرب آن در عدد ۴، سودهای آتی شرکت را حدس بزند. به این کار اغلب «بازده سود سهام نقدی روبه‌جلو» می‌گویند، گرچه فرد باید از آن با احتیاط استفاده نماید چون تخمین‌های مربوط به پرداخت های نقدی سود سهام ذاتاً نامطمئن است. همچنین ممکن است پرداخت های نقدی سود سهام را با قیمت سهام در طول ۱۲ ماه گذشته مقایسه نماید تا به درک بهتری از تاریخچه عملکرد برسد، عملی که به آن «بازده سود سهام نقدی رو به عقب» می‌گویند.

در ایران شرکت‌ها مجاز نیستند همه سود سالیانه خود را نگهدارند. بلکه باید حداقل ۱۰ درصد سود خود را به صورت نقدی بین سهامداران تقسیم کنند.

4 – تعریف بازده غیرعادی چیست؟

معادل‌ انگلیسی بازده غیرعادی “Abnormal Return” است.
بازده غیرعادی اصطلاحی است که برای توصیف بازده به‌دست‌آمده از اوراق بهادار یا پرتفوی در یک بازه زمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد که متفاوت از نرخ بازده مورد انتظار است. نرخ بازده مورد انتظار، بازده محاسبه شده‌ای محاسبه بازده سهام است که بر اساس مدل قیمت گذاری دارایی ها و با استفاده از میانگین بلندمدت بازده یا سایر ارزیابی‌ها به دست می‌آید.

توضیحات در مورد بازده غیر عادی

بازده غیرعادی می‌تواند هم خوب و هم بد باشد، چون خودش به تنهایی خلاصه‌ای است از اینکه چگونه بازده واقعی از بازده مورد انتظار متفاوت است. به طور مثال، کسب ۳۰% در یک صندوق سرمایه گذاری که بازده میانگین ۱۰% در هر سال برای آن پیش‌بینی شده، یک بازده غیر عادی ۲۰% تولید خواهد کرد. از طرف دیگر، اگر بازده واقعی ۵% بود، این امر باعث تولید یک نرخ غیرعادی منفی پنج‌درصدی می‌شد.

5 – تعریف بازده مورد انتظار چیست؟

معادل‌ انگلیسی بازده مورد انتظار “Expected Return” است.

مقدار پولی که یک فرد انتظار دارد تا از سرمایه گذاری های خود دریافت کند بازده مورد انتظار گفته می‌شود. به طور مثال، اگر یک نفر در سهامی که ۵۰% شانس تولید سود ۱۰ درصدی و ۵۰% شانس تولید زیان ۵ درصدی دارد سرمایه گذاری کند، بازده مـورد انتظار او ۲٫۵% خواهد بود (۰٫۰۵- * ۰٫۵ + ۰٫۱ * ۰٫۵)؛ اما لازم به ذکر است که بازده مورد انتظار معمولاً بر اساس اطلاعات مربوط به گذشته بنا شده و تضمینی برای تحقق آن وجود ندارد.

توضیحات در مورد بازده مـورد انتظار

در اکثر بخش‌ها، بازده مورد انتظار ابزاری است برای تعیین اینکه آیا یک سرمایه گذاری دارای میانگین درآمد خالص منفی است یا مثبت.

در کنار بازده مـورد انتظار سرمایه گذاران باهوش باید احتمال تحقق بازده را برای محاسبه درست ریسک در نظر بگیرند. نمونه‌های فراوانی وجود دارد که در مسابقات بخت‌آزمایی بازده مـورد انتظار مثبت، اما در مقابل احتمال تحقق بازده پیش‌بینی‌شده، بسیار پایین است.

6 – تعریف بازده واقعی چیست؟

معادل‌ انگلیسی بازده واقعی Actual Return است.

سود یا زیان واقعی یک سرمایه گذار بازده واقعی گفته می‌شود. این بازده می‌تواند به شکل زیر بیان شود:

بازده مورد انتظار به‌علاوه تأثیر عوامل خاص مربوط به شرکت و اخبار مربوط به اقتصاد، بـازده واقعی را ایجاد می‌کند.
توضیحات در مورد بـازده واقعی

بـازده واقعی که در برابر بازده مورد انتظار قرار دارد، چیزی است که سرمایه گذاران در واقعیت از سرمایه گذاری های خود دریافت می‌کنند. اختلاف بین بـازده واقعی و بازده مورد انتظار به دو عامل ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک بستگی دارد.

هر آنچه باید درباره بازده سرمایه گذاری بدانید!

بازده سرمایه گذاری (Return on investment) یا ROI یک نسبت سودآوری است که میزان بازده یا سود حاصل از سرمایه‌گذاری را نسبت به هزینه‌های آن اندازه‌گیری می‌کند. این بازده معمولا به صورت درصد بیان می‌شود و در ارزیابی سرمایه‌گذاری‌های فردی یا فرصت‌های سرمایه‌گذاری رقابتی بسیار مفید است.

معمولا برای سرمایه‌گذاری یک هدف دارید: کسب درآمد.

هر سرمایه‌گذار به دنبال این است تا جایی که محاسبه بازده سهام ممکن است درآمد کسب کند. به همین دلیل شما بهتر است حداقل یک ایده کلی در مورد نوع بازدهی (سود) که ممکن است دریافت کنید قبل از سرمایه‌گذاری در هر کاری داشته باشید.

تحلیلگران و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای برای تخمین نرخ بازده مورد انتظار در آینده، از بازده سرمایه‌گذاری سابق به همراه داده‌های صنعت و اقتصاد استفاده می‌کنند. برای ارزیابی دارایی‌های مختلفی مانند سهام و اوراق بهادار مختلف، می‌توانید از نتایج واقعی و بازده تخمینی استفاده کنید. این فرآیند ارزیابی به شما کمک می‌کند ترکیب مناسبی از اوراق بهادار و سهام را برای به حداکثر رساندن بازده در افق زمان سرمایه‌گذاری خود انتخاب کنید.

نرخ بازده خوب چقدر است؟

این سوال فقط یک پاسخ مشخص ندارد. بازده سرمایه «خوب» به عوامل مختلفی بستگی دارد.

مهمترین نکته در تعیین نرخ بازده سرمایه‌گذاری خوب، نیاز مالی شماست. برای مثال، فرض کنید یک زوج جوان در حال سرمایه‌گذاری برای پس‌انداز شهریه دانشگاه فرزند تازه متولد شده خود هستند. بازده سرمایه گذاری خوب برای آنها، مقداری است که سرمایه‌گذاری‌های آنها در طی ۱۸ سال منجر به جمع‌آوری پول مورد نیاز برای پرداخت شهریه او شود.

تعریف این خانواده جوان از بازده سرمایه گذاری خوب با تعریف یک بازنشسته که به دنبال تأمین درآمد است متفاوت خواهد بود. این فرد بازنشسته نرخ بازگشت سرمایه خوب را نرخ بازدهی می‌داند که درآمد مستمر و کافی برای ایجاد زندگی راحت را ایجاد می‌کند. البته، تعریف یک بازنشسته از «زندگی راحت» ممکن است با تعریف دیگری متفاوت باشد.

نرخ‌های مختلف بازده، بر یک اصل اساسی تأکید می‌کنند: هرچه ریسک یک نوع سرمایه‌گذاری بیشتر باشد‌، انتظار نرخ بازده سرمایه گذاری نیز بالاتر می‌رود.

ریسک سرمایه گذاری

ریسک، احتمالی است که طبق آن ممکن است بازده واقعی، کمتر از بازده پیشین و بازده مورد انتظار باشد. عوامل مختلفی چون نوسانات بازار، تورم و وخیم‌تر شدن مبانی تجاری ممکن است باعث بوجود آمدن ریسک شوند. ریسک‌ها انواع مختلفی دارند که برای مطالعه انواع آنها می‌توانید به مقاله مربوطه تحت عنوان “ریسک های سرمایه گذاری را بیشتر بشناسید” مراجعه کنید. رکود بازار مالی، بر قیمت دارایی‌ها تاثیر می‌گذارد. تورم منجر به از دست دادن قدرت خرید و هزینه‌های بیشتر و سود کمتر برای شرکت‌ها می‌شود.

هر فرد باید با توجه به شرایط مالی و اقتصادی خود، روحیات سرمایه‌گذاری و سن خود، درجه ریسک‌پذیری خود را تشخیص دهد و متناسب با آن، گزینه‌های سرمایه‌گذاری مناسب را انتخاب کند.

بازده در برابر ریسک

شما نمی‌توانید ریسک را از بین ببرید، اما می‌توانید با انتخاب سبد متنوعی از سهام و سایر دارایی‌ها ریسک را مدیریت کنید. ترکیب پرتفولیو باید با اهداف مالی و تحمل ریسک سازگار باشد. معمولا بازده سرمایه‌گذاری برای دارایی‌هایی با ریسک بالا بیشتر است. به عنوان مثال، حساب‌های پس‌انداز در برابر خرید سهام شرکت‌ها، بازده پایینتری دارند، چرا که سرمایه‌گذاری مطمئنی هستند و ریسک کمتری دارند.

نحوه محاسبه بازده سرمایه گذاری (ROI)

ROI با استفاده از دو روش مختلف قابل محاسبه است.

100 ×( هزینه سرمایه‌گذاری ÷ بازده خالص سرمایه‌گذاری) = ROI

100 ×( هزینه سرمایه‌گذاری ÷ (ارزش اولیه سرمایه‌گذاری – ارزش نهایی سرمایه‌گذاری )) = ROI

اشتباه نکنید! بازده سرمایه‌گذاری بر مبنای درصد است

با توجه به اینکه بازده سرمایه‌گذاری به صورت درصد (٪) بیان می‌شود و نه به عنوان معیار پولی، ممکن است هنگام محاسبه باعث سردرگمی شود.

برای مثال، فرض کنید سرمایه‌گذار «الف» ۲۰۰ تومان و سرمایه‌گذار «ب» ۵۰ هزار تومان سود کسب کرده باشند. اگر فقط همین اطلاعات در اختیار شما قرار گرفته باشد، ممکن است فکر کنید سرمایه‌گذار «ب» سرمایه‌گذاری بهتری داشته است.

اما اگر سرمایه اولیه و هزینه‌های سرمایه گذاری را در نظر بگیرم ممکن است معادلات به صورت کلی بهم بریزد.

اگر هزینه سرمایه‌گذاری نفر اول ۱۰۰۰ تومان باشد نفر اول ۲۰ درصد در جریان این سرمایه گذاری، بازده داشته است. در حالی که اگر هزینه سرمایه‌گذاری نفر «ب»، ۵۰۰ هزار تومان بوده باشد، نفر «ب» ۱۰ درصد بازده کسب کرده است.

پس برای بررسی میزان موفقیت یک سرمایه‌گذار تنها به عدد سود اکتفا نکنید، چرا که اطلاعات کافی برای سرمایه‌گذاری را در اختیار شما قرار نمی‌دهد.

مزایای استفاده از بازده سرمایه‌ گذاری (ROI)

بزرگترین مزیت بازده سرمایه‌ گذاری این است که یک معیار به نسبت ساده و آسان اس و اغلب از آن به عنوان معیار استاندارد و جهانی میزان سودآوری استفاده می‌شود. به عنوان یک معیار اندازه‌گیری، در اغلب مواقع استفاده از آن موجب سوء تفاهم و سوء تعبیر نمی‌شود، زیرا معنی خود را در قالب‌های مختلف حفظ می‌کند.

معایب استفاده از بازده سرمایه‌ گذاری (ROI)

استفاده از بازده سرمایه گذاری به عنوان یک معیار اندازه‌گیری معایبی نیز دارد.

● بازده سرمایه‌گذاری مدت زمان را در نظر نمی‌گیرد

اولین عیب بازده سرمایه‌گذاری این است که دوره و مدت نگهداری یک سرمایه‌گذاری را در نظر نمی‌گیرد، در نظر گرفتن زمان ممکن است هنگام مقایسه گزینه‌های سرمایه‌گذاری مشکل‌ساز شود.

برای مثال، فرض کنید بازده سرمایه‌گذاری «ج»، ۲۵ درصد باشد، درحالی که بازده «د» ۱۵ درصد است. با همین میزان از اطلاعات ممکن است تصور کنید که سرمایه‌گذاری «ج» موفقت‌تر عمل کرده است. اما اگر مدت زمان را در نظر بگیرید ممکن است نتیجه‌گیری شما تغییر کند، فرض کنید بازده ۲۵ درصدی طی مدت زمان ۵ سال، اما بازده ۱۵ درصدی در یک سال بدست آمده باشد.

اگر از بازده سرمایه‌گذاری به صورت سالانه و در بازه زمانی مشخص استفاده کنید، می توانید این مشکل را از بین ببرید.

● بازده سرمایه گذاری نسبت به ریسک تنظیم نمی‌شود

یک اصل کلی و رایج در دنیای سرمایه‌گذاری وجود دارد که طبق آن بازده سرمایه گذاری رابطه مستقیمی با ریسک دارد: هرچه بازده احتمالی بیشتر باشد، ریسک احتمالی نیز بیشتر است. این را می‌توان در دنیای واقعی سرمایه‌گذاری نیز مشاهده کرد.

به طور مثال، در اغلب مواقع، سرمایه‌گذاری که بازده پرتفوی ۱۲ درصد را هدف قرار داده است، باید درجه بالاتری از ریسک را در مقایسه با سرمایه‌گذاری که هدفش بازده ۴ درصدی است، بپذیرد. اگر یک سرمایه‌گذار بدون ارزیابی ریسک، فقط درصد بازده سرمایه گذاری را معیار قرار دهد، ممکن است نتیجه نهایی تصمیم بسیار متفاوت از نتیجه مورد انتظار باشد.

● اگر تمام هزینه‌های مورد انتظار را درست محاسبه نکنید، بازده سرمایه‌گذاری درست نخواهد بود

درست محاسبه نشدن هزینه‌های مورد نظر برای سرمایه گذاری ممکن است، عمدا یا سهوا رخ دهد. به عنوان مثال، در ارزیابی نرخ بازده سرمایه گذاری در یک قطعه ملک، کلیه هزینه‌های مرتبط باید در نظر گرفته شود. این موارد شامل کمیسیون املاک، مالیات بر املاک، بیمه و کلیه هزینه‌های نگهداری می‌شود. این هزینه‌ها می‌توانند به میزان قابل توجه درصد بازده سرمایه گذاری را کاهش دهند.

علاوه بر این، یکی از مهمترین هزینه‌ها، هزینه فرصت است و به این معنی است که با انتخاب یک گزینه، از منافع گزینه‌های دیگر بی‌بهره خواهید بود.

سخن پایانی

محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، برای هر فردی که می‌خواهد وارد بازار سرمایه شود ضروری است، اما این درصد به تنهایی معیار خوبی برای تصمیم‌گیری نیست. مانند بسیاری از معیارهای سودآوری، معیار بازده سرمایه گذاری فقط بر سود مالی تأکید می‌کند. و شرایط جانبی را در نظر نمی‌گیرد.

تیم متخصص مدیریت ثروت مانو، همواره با در نظر گرفتن درجه ریسک‌پذیری افراد، بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری را برای آنها انتخاب می‌کند. بدین ترتیب، مشتریان بدون نیاز به کسب دانش تخصصی مالی و اقتصاد و صرف زمان و تحلیل، به صورت غیرمستقیم وارد یک سرمایه‌گذاری مناسب شده‌اند.

جزئیات خبر

این محاسبه، اطلاعاتی مهم برای هر سرمایه‌گذار محسوب می‌شود زیرا شخص می‌تواند عملکرد سرمایه‌گذاری خود را در مقایسه با تورم و یا در مقایسه با رشد شاخص بورس و… بسنجد.

برای محاسبه‌ی درصد سود حاصل از یک سرمایه‌گذاری، ابتدا فرد باید مقدار دقیق سرمایه‌گذاری یا قیمت خرید را بدست آورد.

در مرحله بعد، قیمت فروش سرمایه‌گذاری از قیمت خرید کسر شده و در آخر، سود یا ضرر سرمایه‌گذاری به دست خواهد آمد.

اگر سرمایه‌گذار، قیمت خرید محاسبه بازده سهام اصلی خود را نداشته باشد، می‌تواند آن را از طریق کار‌گزاری خود به دست آورد.

شرکت‌های کار‌گزاری، تاریخچه خرید سهام و سایر اوراق بهادار را در اختیار مشتریان خود می‌گذارند. این اطلاعات ممکن است بصورت خام و یا پردازش شده در اختیار مشتریان باشد.

در هر حال، قیمت خرید و فروش و جزئیات سرمایه‌گذاری برای هر تراکنش ارائه می‌شود.

نکات کلیدی

• در محاسبه درصد سود یا زیان یک سرمایه‌گذاری، فرد ابتدا باید هزینه‌ی اصلی یا قیمت خرید را مشخص کند.
• در مرحله بعد، قیمت فروش سرمایه‌گذاری، از مبلغ خرید کاسته می‌شود تا سود یا زیان به دست آید.
• سود یا زیان حاصل از سرمایه‌گذاری را بر مقدار اصلی سرمایه‌گذاری یا قیمت خرید تقسیم کنید.
• در آخر، نتیجه را در صد ضرب کرده تا درصد تغییر در سرمایه به دست آید.

محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری

1-‌ قیمت فروش را از قیمت خرید اولیه بکاهید. نتیجه، سود یا ضرر شما از سرمایه‌گذاری خواهد بود.
2-‌ سود و زیان حاصل از سرمایه‌گذاری را بر مبلغ اصلی یا قیمت خرید سرمایه‌گذاری تقسیم کنید.
3-‌ در آخر، نتیجه را در صد ضرب کرده تا به درصد تغییر در سرمایه‌گذاری خود برسید.

اگر درصد منفی به دست آمد، نشان دهنده‌ی پایین آمدن ارزش بازار نسبت به قیمت خرید اصلی (مبنای قیمت) و در نتیجه متضرر شدن سرمایه‌گذار است.

اگر این درصد مثبت محاسبه بازده سهام باشد، نشان دهنده‌ی افزایش ارزش بازار یا قیمت فروش نسبت به قیمت خرید اصلی و در نتیجه حاصل شدن سود در سرمایه‌گذاری است.

فرمول محاسبه درصد سود یا زیان

1-‌ کم کردن قیمت فروش از قیمت خرید، مقدار سود یا ضرر را مشخص می‌کند.

2-‌ از تقسیم مقدار پولی سود یا زیان حاصل بر قیمت خرید، رقمی اعشاری به دست خواهد آمد. این عدد، سود کسب شده را با مقدار اولیه سرمایه‌گذاری مقایسه می‌کند و نتیجه را به نمایش می‌گذارد.

3-‌ ضرب رقم به دست آمده در 100 تنها برای جا‌به‌جایی اعشار و ارائه درصد سود یا ضرر نسبت به مبلغ سرمایه‌گذاری اصلی است.

محاسبات درصد سود یا ضرر یک سرمایه‌گذاری، بدون فروش سرمایه‌گذاری نیز روندی بسیار مشابه دارد.

در زمانی که هنوز دارایی موردنظر (مثلا سهم) به فروش نرفته، قیمت فعلی بازار جایگزین قیمت فروش می‌شود.

نتیجه نیز سود (یا ضرر) غیر‌واقعی خواهد بود که به عنوان سود/زیان محقق نشده نیز شناخته می‌شود. دلیل این که به حاصل محاسبه، سود (یا زیان) غیرواقعی یا محقق نشده گفته می‌شود، این است که سرمایه‌گذاری هنوز فروخته نشده است.

به عبارت دیگر شما تا زمانی که سرمایه‌گذاری خود را نفروخته‌اید (دارایی‌تان چه سهام باشد و چه یک خانه) نمی‌توانید بگویید سود محقق شده است.

دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا ضرر

محاسبه سود یا زیان در یک سرمایه‌گذاری در قالب درصد بسیار اهمیت دارد. زیرا نشان می‌دهد که نسبت به مقدار مورد نیاز، چقدر سرمایه به دست آمده است.

به عنوان نمونه، اگر دو سرمایه‌گذار هر کدام 5 میلیون تومان، از سرمایه‌گذاری در سهام یک شرکت سود کسب کنند، هر‌دو سود یکسانی به دست آورده‌اند.

در ابتدا به نظر می‌رسد که هر دو نتیجه‌ی ثابتی داشته‌اند؛ اما اگر یکی از آن‌ها هنگام سرمایه‌گذاری 20 میلیون تومان سرمایه وارد کرده باشد و دیگری با تنها 10 میلیون تومان به همین نتیجه رسیده باشد، سرمایه‌گذار دوم بهتر عمل کرده و پول کم‌تری را در معرض ریسک قرار داده است.

علاوه بر این، سرمایه‌گذار دوم می‌توانسته 10 میلیون تومان دیگر را (با در نظر گرفتن این که هر دو 20 میلیون تومان در اختیار داشته‌اند) در سهم دیگری سرمایه‌گذاری کرده و سود بیشتری به دست آورد.

مثال‌هایی از محاسبه درصد سود یا زیان

محاسبه‌ی درصد سود یا زیان، در بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها قابل استفاده است.

دو مثال برای محاسبه سود و زیان در زیر آورده شده:

بازدهی یک سهم در بورس

به عنوان مثال، یک سرمایه‌گذار تعداد 10 هزار سهم شرکت X را با قیمت هر سهم 3000 تومان خریداری می‌کند. بدین معنی که سرمایه‌گذاری اولیه 30 میلیون تومان است.

این 10 هزار سهم، هر کدام به ارزش 3800 تومان به فروش می‌رسند. بدین معنی که کل مبلغ فروش 38 میلیون تومان خواهد بود.

ارزش سودی که از این سرمایه‌گذاری کسب شده است، 8 میلیون تومان است.

محاسبه درصد سود به صورت زیر خواهد بود:

از طرف دیگر، می‌توان سود هر سهم را به روش زیر محاسبه کرد:

محاسبه بازدهی شاخص بورس (یا هر شاخص دیگر)

اگر سرمایه‌گذاری بخواهد عملکرد شاخص بورس را محاسبه کند نیز می‌تواند از همین روش استفاده کند.

در خصوص محاسبه بازدهی شاخص بورس، فرض کنیم اگر شاخص بورس در ابتدای هفته 900 هزار و در آخر هفته، 935 هزار باشد محاسبه‌ی درصد رشد شاخص به صورت زیر خواهد بود:

ملاحضات ویژه: کار‌مزد معاملات و سود نقدی سهام

سرمایه‌گذاری بدون هزینه انجام نمی‌شود و این هزینه باید در محاسبات درصد سود یا زیان اعمال شوند. در مثال‌های بالا، کار‌مزد کار‌گزاری، کمیسیون‌ها یا مالیات در نظر گرفته نشده‌اند.

برای گنجاندن هزینه‌ی تراکنش‌ها، کار‌مزد را از سود حاصل (قیمت خرید – قیمت فروش) کم کنید.

کارمزد‌ها

در ادامه‌ی مثال سهم شرکت X، بیایید فرض کنیم فرد جمعا 530 هزارتومان به عنوان کار‌مزد معامله و مالیات پرداخت کرده است.

با در نظر گرفتن کارمزد معامله و مالیات، درصد سود کسب شده به صورت زیر محاسبه می‌شود:

می‌توان دید که کار‌مزد کار‌گزاری بیش از 1.5 درصد از بازده سرمایه‌گذاری را کم می‌کند. به بیانی دیگر، 26.66 درصد را به 24.9 درصد کاهش می‌دهد.

سود نقدی سهام

اگر سرمایه‌گذاری انجام شده هر گونه پرداخت نقدی مثل سود سهام (DPS) داشته باشد، این مبلغ نیز باید به سود اضافه شود.

سود سهام، مبلغی نقدی است که به سهام‌داران پرداخت شده و بر اساس هر سهم تنظیم می‌شود. نکته:

در مثال شرکت X، در نظر بگیریم که اگر شرکت به ازای هر سهم، 200 تومان به عنوان سود سهام پرداخت کرده باشد و سرمایه‌گذار مشمول دریافت این سود نقدی شود از آن جایی که سرمایه‌گذار مذکور 10 هزار سهم خریداری کرده بوده، 2 میلیون تومان نیز به عنوان سود نقدی سهام بدست می‌آورد.

در صورت دریافت سود نقدی سهام، درصد سود به روش زیر محاسبه می‌شود:

فرض کنیم هیچ کارمزدی برای کارگزاری وجود نداشته باشد و سهام نیز برای یک سال نگهداری شود. می‌بینیم که سود سهام، نرخ بازده سرمایه گذاری را بیش از 6 درصد افزایش داده است. به بیان دیگر، سود سرمایه‌گذاری از 26.66 درصد به 33.33 درصد افزایش یافته است.

با لحاظ هزینه‌های معامله، کار‌مزد‌ها و همچنین سود سهام، سرمایه‌گذاران می‌توانند به دید دقیق‌تری از سود یا ضرر خود در سرمایه‌گذاری دست یابند.

محاسبه سود و زیان در نرم‌افزارها و پنل‌های معاملاتی

در اغلب نرم‌افزارهای تحت وب که کارگزاری‌های بورس تهران به مشتریان خود ارائه می‌دهند سود و زیان به صورت خودکار محاسبه شده و به نمایش در می‌آید.

بنابراین کار سرمایه‌گذار بسیار ساده است و در اغلب مواقع نیازی نیست فرمول‌های فوق را بصورت دستی محاسبه کنید.