مارجین تریدینگ (Margin Trading) چیست؟

مارجین تریدینگ (Margin Trading) چیست؟
مارجین، سرمایه ای است که از یک کارگزاری قرض گرفته می شود. مارجین تریدینگ نیز به فرایند استفاده از آن سرمایه برای ترید یک دارایی گفته می شود.
در علم اقتصاد، “مارجین” به وثیقه ای گفته می شود که یک سرمایه گذار نزد صرافی یا کارگزاری قرار می دهد تا ریسک اعتبار به آن نهاد را پوشش دهد. این ریسک اعتباری زمانی ایجاد می شود که سرمایه گذار اقدام به وام گرفتن از کارگزاری یا ورود به یک قرارداد مشتقه کند. خرید در قالب مارجین یا “مارجین تریدینگ” نیز زمانی اتفاق می افتد که یک سرمایه گذار با کسب وام از کارگزاری، اقدام به خرید یک دارایی کند. خرید مارجین به مبلغ اولیه ای گفته می شود که فرد برای دریافت یک دارایی، به کارگزاری می دهد. سرمایه گذار از همین اوراق بهادار مارجین به عنوان وثیقه در حساب کاربری کارگزاری خود استفاده می کند.
در دنیای کسب و کار، “مارجین” به تفاوت میان قیمت فروش یک محصول و هزینه تولید گفته می شود. همچنین می توان گفت که این مفهوم به نرخ سود در برابر درآمد اشاره دارد. مارجین همچنین به بخشی از نرخ سود در یک “وام قابل تنظیم” (ARM) گفته می شود که به نرخ شاخص افزوده می شود.
در بازار سنتی، سرمایه های قرض گرفته شده معمولاً از سوی یک کارگزاری تأمین می شوند. اما در بازار رمز ارز ، این سرمایه ها اغلب توسط تریدرهای دیگر تأمین می گردند. بدین ترتیب، نرخ بهره موجود به همان تریدرهای دیگر تعلق می گیرد. البته برخی صرافی های دیجیتال نیز خدمات مارجین را ارائه می کنند.
آنچه در این مطلب می خوانیم ☜
ویدئوی آشنایی با مارجین تریدینگ
مارجین تریدینگ به زبان ساده
به زبان ساده، “مارجین” پولی است که از یک کارگزاری قرض گرفته می شود تا یک سرمایه با آن خریداری شود. این مبلغ مابه التفاوت بین کل ارزش یک سرمایه و مقدار وام است. “مارجین تریدینگ” نیز به فرآیند استفاده از آن سرمایه قرض گرفته شده برای ترید یک دارایی گفته می شود. این سرمایه تبدیل به وثیقه برای وام کارگزاری می شود.
حساب مارجین نیز یک حساب استاندارد در کارگزاری است. سرمایه گذار می تواند پول نقد یا اوراق بهادار خود را در این حساب به عنوان وثیقه برای وام خود قرار دهد. اهرم های موجود در فرایند مارجین می تواند برای افزایش سود یا زیان فرد مورد استفاده قرار گیرد. در زمان ضرر، کارگزاری ممکن است بدون اخطار قبلی اقدام به نقدینه سازی (لیکویید کردن) وثیقه های شما کند.
مارجین (Margin) چیست؟
“مارجین” به مقدار توازنی گفته می شود که یک سرمایه گذار در حساب کارگزاری خود برقرار کرده است. الفاظ “مارجین کردن” یا “خرید یک مارجین” به این معنا است که فرد از وام کارگزاری برای خرید اوراق بهادار لازم استفاده کند. برای این کار، فرد باید یک حساب مارجین داشته باشد و یک حساب کارگزاری ساده کافی نیست. البته حساب مارجین نیز یک نوع اکانت کارگزاری است که در آن کارگزار پولی را به سرمایه گذار قرض می دهد. این مبلغ بیشتر از موجودی عادی فرد برای خرید امتیازهای مالی است. مفهوم “مارجین” شباهت های زیادی به “اهرم” دارد.
استفاده از مارجین برای خرید اوراق بهادار دقیقاً همانند این است که از پول نقد یا اوراق بهادار حساب به عنوان وثیقه برای وام استفاده کنید. این وام وثیقه شده همراه با نرخ بهره ای است که باید پرداخت گردد. در واقع، سرمایه گذار از این پول قرض گرفته شده یا اهرم اقتصادی استفاده می کند. بدین ترتیب، سود یا زیان او چند برابر خواهد شد. سرمایه گذاری مارجین زمانی به کار می آید که سرمایه گذار پیش بینی کند که بتواند چندین برابر نرخ سود را از سرمایه گذاری خود به دست آورد. در نتیجه، وی قادر خواهد بود تا بیشتر از نرخ بهره وام خود را به دست آورد.
نرخ وثیقه
اگر الزام موجود برای مارجین اولیه برابر با 60 درصد از حساب مارجین شما باشد و بخواهید اوراق بهاداری را به ارزش 10 هزار دلار خریداری کنید، آنگاه مارجین شما 6 هزار دلار خواهد بود. بقیه این پول را می توانید از کارگزاری قرض بگیرید.
نرخ وثیقه و سپرده اولیه در برابر وام دریافتی می تواند بسیار متفاوت باشد و بستگی به بازارهای مختلف دارد. در بازار سهام، این نرخ معمولاً 1:2 (نصف) می باشد. برای “معاملات فیوچرز” (futures contracts)، این نرخ به صورت اهرم 1:15 است. در کارگزاری های فارکس، نرخ های 1:50 یا 1:100 طبیعی است. اما در بازارهای ارز دیجیتال، این نرخ معمولاً بین 1:2 تا 1:100 است. تریدرهای مارجین معمولاً از لفظ “ضریب” برای مارجین تریدینگ استفاده می کنند. (برای مثال؛ ضریب 2 تا ضریب 100).
خرید در قالب مارجین
“خرید در قالب مارجین” به فرایند قرض گرفتن پول از یک کارگزاری برای خرید سهام گفته می شود. به نوعی، این همان وامی است که از یک کارگزاری دریافت می کنید. “مارجین تریدینگ” به شما اجازه می دهد تا سهام بیشتری را نسبت به حدّ معمول خریداری کنید. برای انجام ترید مارجین نیاز به یک حساب مارجین دارید که از یک حساب پولی معمولی متفاوت است.
به لحاظ قانونی، کارگزاری شما موظف است که رضایت شما را برای افتتاح یک حساب مارجین جلب کند. حساب مارجین می تواند در قالب یک توافق استاندارد افتتاح حساب باشد یا شاید یک توافقنامه کاملاً متفاوت را شامل شود. سرمایه گذاری اولیه بیش از 2 هزار دلار نیاز به یک حساب مارجین دارد. هر چند برخی کارگزاری ها این حد را بالاتر در نظر می گیرند. این پرداخت یا پس انداز اولیه را “حداقل مارجین” (minimum margin) می گویند.
زمانی که این حساب افتتاح و فعال شد، می توانید تا سقف 50 درصد از اصل قیمت یک سهام را وام بگیرید. این مقدار از سپرده اولیه را “مارجین اولیه” (initial margin) می گویند. لازم به ذکر است که نیازی نیست که از این سقف 50 درصد برای دریافت مارجین استفاده کنید. می توانید درصد کمتری (10 یا 20 درصد) را وام بگیرید. به یاد داشته باشید که برخی کارگزاری ها نیاز به سپرده گذاری اولیه بیش از 50 درصد دارند.
می توانید وام خود را تا هر زمان خواستید نگه دارید. تنها باید وظایف خود (مانند پرداخت بهره مورد نظر) را انجام دهید. زمانی که سهام خود را در یک اکانت مارجین به فروش برسانید، این فرایند به اطلاع کارگزاری رسیده و تا زمان بازپرداخت کامل وام ادامه خواهد داشت. پس از بازپرداخت کامل، حساب مارجین بسته می شود.
مارجین نگهداری (Maintenance Margin)
محدودیت دیگری با نام “مارجین نگهداری” (Maintenance Margin) نیز وجود دارد. این محدودیت به حداقل موجودی حساب شما گفته می شود که برای ادامه پروسه مارجین نیاز است. در صورتی که موجودی حساب کمتر از این محدوده باشد، کارگزاری شما را وادار به پس انداز سرمایه بیشتر می کند یا بخشی از سهام شما را می فروشد تا وام شما کمتر شود. زمانیکه موجودی کمتر از این حد شود، اصطلاحاً “هشدار مارجین” (Margin Call) اتفاق می افتد.
منظور از هشدار مارجین، تقاضای کارگزاری به تزریق پول در حساب یا بستن پوزیشن توسط شخص است. اگر این شرایط مهیا نشود، کارگزاری می تواند هر کدام از پوزیشن های باز شما را ببندد تا حساب شما را به محدوده حداقل برساند. کارگزاری مورد نظر می تواند این کار را بدون تأیید شما انجام دهد و حتی می تواند هر کدام از پوزیشن های دلخواه خودش را انتخاب کند.
به علاوه، کارگزاری می تواند حقّ کمیسیونی را نیز برای تراکنش های خود دریافت کند. شما مسئول هر گونه ضرر احتمالی در این فرایند هستید. کارگزاری ممکن است هر مقدار سهام و قراردادهای کافی را لیکویید کند تا حساب شما بتواند لازمه مارجین اولیه را برآورده کند.
نکات مهم در مورد مارجین تریدینگ
از آنجا که مارجین یک نوع استقراض پول است، پس مسلماً هزینه هایی در بر خواهد داشت. اوراق بهادار موجود در حساب مارجین نقش وثیقه را ایفا می کنند. اولین هزینه همان نرخ بهره ای است که باید پرداخت کنید. در صورت عدم پرداخت آنها، این نرخ های بهره روی هم انباشت می شوند. با افزایش بدهی شما، نرخ های بهره نیز بالاتر می روند.
بنابراین، خرید در قالب مارجین معمولاً به صورت کوتاه مدت انجام می شود. هر چه مدت بیشتری یک سرمایه را نگه دارید، نرخ بهره مارجین تریدینگ (Margin Trading) چیست؟ پرداختی شما نیز بالاتر می رود. اگر یک سرمایه را در قالب مارجین برای مدت طولانی نگه دارید، احتمال زیاد سود شما فدای بهره های موجود می شود.
نمی توان همه نوع سهام را به صورت مارجین تهیه کرد. “هیئت فدرال رزرو” (Federal Reserve Board) مشخص می کند که کدام سهام و دارایی ها می توانند به صورت مارجین تهیه شوند. مطمئناً کارگزاری ها اجازه خرید “عرضه های اولیه عمومی” (IPO) و “سهام ارزان” (Penny Stock) را نمی دهند. زیرا این نوع سهام دارای نوسان قیمتی روزانه بالا می باشند. خود کارگزاری ها نیز می توانند تصمیم بگیرند که برخی دارایی ها را در قالب مارجین تریدینگ قبول نکنند. بنابراین، پیش از شروع حتماً محدودیت های حساب مارجین خود را بررسی کنید.
در دنیای ارز دیجیتال، مارجین تریدینگ می تواند در دو قالب پوزیشن لانگ و شورت استفاده شود. پوزیشن لانگ به این پیش بینی اطلاق می شود که قیمت یک دارایی بالا خواهد رفت. پوزیشن کوتاه نیز خلاف این موضوع را نشان می دهد.
مثالی از قدرت خرید در مارجین تریدینگ
فرض کنید که شما 10 هزار دلار را در حساب مارجین خود پس انداز می کنید. از آنجا که موظف به ثبت 50 درصد از نرخ خرید هستید، پس یعنی قدرت خرید شما به 20 هزار دلار می رسد. آنگاه اگر 5 هزار دلار سهام بخرید، همچنان 15 هزار دلار قدرت خرید دیگر خواهید داشت. شما پول نقد کافی برای خرید این سهام 5 هزار دلاری را داشته اید. در نتیجه نیازی به استفاده از مارجین نیست. زمانی نیاز به استقراض پول دارید که بخواهید اوراق بهاداری را به ارزش بیش از 10 هزار دلار خریداری کنید. توجه داشته باشید که قدرت خرید یک حساب مارجین به صورت روزانه بر حسب نوسان قیمت اوراق بهادار موجود در حساب مارجین تغییر خواهد کرد.
فواید و مضرات مارجین تریدینگ
مارجین تریدینگ می تواند سود تریدر را چند برابر سازد. همچنین تریدر قادر خواهد بود تا سریعاً پوزیشن های مختلف را باز کند و به ترید همزمان بپردازد. اما نباید فراموش کرد که در کنار سود بالا، احتمال ضررهای چند برابری نیز وجود دارد. به همین دلیل، این نوع ترید یکی از خطرناک ترین روش های ترید محسوب می شود. با توجه به نوسان بالای بازار ارزهای دیجیتال، حتی یک نوسان نیز می تواند زیان بالایی را برای تریدر به همراه داشته باشد. بنابراین پیش از شروع، تریدر باید استراتژی های مدیریت ریسک کارآمدی را در نظر بگیرد. شاید بهتر باشد که تریدرها از ابزارهای مدیریت ریسک نیز در این رابطه استفاده کنند. از جمله این ابزارها می توان به “اوردر های استاپ لیمیت” (stop-limit) اشاره کرد.
تأمین سرمایه مارجین
برای سرمایه گذارانی که نمی خواهند ریسک بالای مارجین تریدینگ را بپذیرند، روش دیگری برای کسب سود از طریق مارجین ایجاد شده است. برخی پلتفرم ها و صرافی های دیجیتال دارای ویژگی “تأمین سرمایه مارجین” هستند. بدین ترتیب، کاربران می توانند پول خود را در اختیار تریدرهای مارجین بگذارند.
معمولاً این فرایند شامل قوانین خاص بوده و نرخ های بهره متفاوتی را در بر می گیرد. اگر هر دو طرف شرایط را بپذیرند، آنگاه تأمین کننده مطمئن خواهد شد که اصل سرمایه او بازپرداخت شده و نرخ بهره نیز به او تعلق می گیرد. اگرچه مکانیزم مارجین در صرافی های مختلف متفاوت است، اما به نظر می رسد که روش “تأمین سرمایه مارجین” ریسک بسیار کمی داشته باشد. زیرا پوزیشن های اهرم تریدر مارجین در صورت زیان زیاد می تواند لیکویید شود. تأمین سرمایه مارجین نیازمند آن است که کاربران سرمایه خود را در کیف پول صرافی ارز دیجیتال نگه دارند.
دیگر کاربردهای مارجین تریدینگ
در ادامه مقاله به معرفی کاربردهای مختلف ترید مارجین می پردازیم.
مارجین در حسابداری
در حسابداری تجاری، “مارجین” به تفاوت میان درآمد و هزینه گفته می شود. در اینجا، کسب و کارهای مختلف اقدام به بررسی مارجین های سود ناخالص، مارجین های فعال و مارجین سود خالص خود می کنند. “مارجین سود ناخالص” رابطه میان درآمدهای یک شرکت و هزینه کالاهای فروخته شده (COGS) را اندازه می گیرد. “مارجین فعال” نیز هزینه کالاهای فروخته شده و هزینه های موجود را در نظر گرفته و آنها را با درآمد مقایسه می کند. “مارجین سود خالص” تمام این هزینه ها، مالیات ها و نرخ های بهره را محاسبه می کند.
مارجین در وام دهی
وام های قابل تنظیم (ARM) یک نرخ بهره ثابت را برای یک مدت زمان محدود در نظر می گیرند. اما پس از آن، این نرخ دستخوش تغییر می شود. برای تعیین نرخ جدید، بانک یک مارجین را به شاخص قبلی اضافه می کند. در اکثر موارد، نرخ مارجین در طول دوران وام ثابت می ماند، اما نرخ شاخص تغییر می کند. برای فهم بهتر، تصور کنید که یک وام با نرخ قابل تنظیم دارای یک مارجین 4 درصدی باشد و محدود به شاخص خزانه باشد. اگر شاخص خزانه 6 درصد باشد، نرخ بهره آن وام برابر با 6 درصد نرخ شاخص به اضافه 4 درصد مارجین خواهد بود. یعنی همان 10 درصد خواهد شد.
سخن پایانی
مسلماً “مارجین تریدینگ” یک ابزار مفید برای افزایش توان خرید تریدر می باشد. در صورت استفاده مناسب، ترید اهرمی از طریق اکانت مارجین می تواند به افزایش سود و افزایش تنوع پرتفوی سرمایه گذار کمک کند. اما همانطور که گفته شد، در کنار سودهای بیشتر باید احتمال ضررهای چند برابری را نیز در نظر گرفت. به خصوص در دنیای پر نوسان ارز های دیجیتال باید با دقت فراوان وارد عرصه مارجین تریدینگ شد.
معامله مارجین یا “مارجین تریدینگ” چیست؟
در مقایسه با معاملات عادی، معاملهگران به منابع مالی بیشتری به خرید یا فروش دسترسی دارند و لذا میتوانند سود بیشتری را کسب کنند. به عنوان مثال شما ممکن است با سپردن 100 دلار در یک حساب مارجین، بتوانید با سرمایهای 1000 دلاری معامله کنید و سود و البته ضرر خود را افزایش دهید. قابلیت مارجین تریدینگ خصوصا برای بازارهای مالی با نوسانات بسیار پایین مانند فارکس مفید است.
در بازارهای سنتی، وام برای کاربرانی که خواهان استفاده از معاملات مارجین هستند از طریق کارگزاری تامین میشود. اما در بازار ارزهای دیجیتال این وامها معمولا از طریق سایر معاملهگران که خواهان دریافت سود به ازای مدت مشخص هستند تامین میشود البته اخیرا برخی از صرافیهای ارز دیجیتال نیز به کاربران خود وام اعطا میکنند.
مارجین تریدینگ چگونه انجام میشود؟
برای انجام یک معامله مارجین، کاربر باید بخشی از سرمایه خود را درگیر معامله کند که به این سرمایه اختصاص یافته اصطلاحا مارجین “Margin” میگویند. پس این اینکه کاربر تصمیم گرفت که چه مقدار از سرمایه خود را میخواهد وارد یک معامله مارجین کند، نوبت به تعیین اهرم یا لوریج “Leverage” میشود. لوریج ضریبی است که کاربر با استفاده از آن تعیین میکند که چند برابر مارجین خود قصد دریافت وام دارد. به عنوان مثال اگر یک کاربر 10 دلار را برای یک معامله مارجین اختصاص میدهد و قصد افزایش سرمایه خود از طریق وام به 100 دلار را دارد، باید از اهرم یا لوریج 10 برابری استفاده کند.
مارجین تریدینگ میتواند به دو صورت لانگ و شورت صورت پذیرد. معاملات لانگ همانند معاملات عادی است و معاملهگر فرض را بر این گذاشته است که قیمت بالا میرود و وارد این معامله شود. در صورتی که قیمت افزایش یابد، کاربر با استفاده از معامله لانگ سود میکند. اما معاملات شورت بر عکس است، یعنی کاربر در صورتی که پیشبینی کند که قیمت قرار است افت کند، میتواند اقدام به باز کردن یک معامله شورت کند و در صورت افت قیمت سود کسب کند. اما معاملهگران باید به یک نکته دقت کنند و آن این است که در صورتی که در هر یک از معاملات شورت یا لانگ، قیمت بر خلاف روند پیشبینیشده حرکت کند، کارگزار یا صرافی که وام را در اختیار معاملهگر قرار داده است این حق را دارد که با افزایش ضرر معامله و مارجین تریدینگ (Margin Trading) چیست؟ رسیدن به یک قیمت از پیش تعیین شده، کل معامله را در جهت بازپسگیری وام ببند و در این صورت مارجین کاربر صفر خواهد شد.
به عنوان مثال اگر یک معاملهگر با استفاده از لوریج اقدام به باز کردن یک موقعیت خرید کند ولی قیمت به حدی افت کند که باقیمانده مارجین کمتر از وام اولیه شود، صرافی بلافاصله در همان قیمت اقدام به فروش دارایی به منظور حفظ وام اولیه میکند. در این حالت اصطلاحا گفته میشود که معاملهگر کال مارجین “Call Margin” شده است.
مزایا و معایب مارجین تریدینگ
بزرگترین مزیت معاملات مارجین، چند برابر شدن سود معاملهگر است. یکی دیگر از مزایای استفاده از سیستم معامله مارجین، امکان توزیع سرمایه و باز کردن چندین موقعیت به صورت همزمان است. در سمت مقابل، چند برابر بودن ضرر هم بزرگترین عیب معاملات مارجین است. در صورتی که معاملهگر نتواند سرمایه خود را مدیریت و ریسک خود را کنترل کند، پوزیشنهای وی به راحتی کال مارجین خواهد شد. در این حالت بهتر است که معاملهگران عزیز از حد ضرر استفاده نمایند تا در صورت رسیدن قیمت به یک حد ضرر اندک، پوزیشن به صورت خودکار بسته شود و از ضرر بیشتر و کال مارجین شدن کاربر جلوگیری شود.
معاملات مارجین در بازار ارزهای دیجیتال
معاملات مارجین به صورت ذاتی دارای ریسک بیشتری نسبت به معاملات عادی و نقطهای هستند. این ریسک در بازار ارزهای دیجیتال به مراتب بیشتر از سایر بازارهای سنتی است. معاملهگران مارجین در بازار ارزهای دیجیتال باید با در نظر گرفتن نوسانات قیمتی بالا در این بازار بسیار مراقب باشند. مدیریت سرمایه و ریسک در معاملات مارجین ارزهای دیجیتال حیاتی است.
کاربر پیش از وارد شدن به یک معامله مارجین در بازار ارزهای دیجیتال، بهتر است که دارای دانش تکنیکال و فاندامنتال قابل قبولی باشد؛ با چارتخوانی و روشهای تکنیکال آشنا باشد، مفاهیم اولیه این بازار را بداند و قبل از ورود به هر معامله مارجین، ارز مورد نظر را به خوبی بشناسد.
در این مطلب کار با معاملات مارجین در صرافی بایننس به طور کامل آموزش داده شده است.
مارجین تریدینگ Margin Trading چیست و چه کاربردی دارد؟
مفهوم معاملات مارجین یا مارجین ترید در ارزهای دیجیتال و بیت کوین چیست؟
معاملات در دنیای ارزهای دیجیتال مستلزم دارا بودن دانش و اطلاعات کافی در این خصوص بوده و طبیعتا ریسک بالایی را علاوه بر سود دهی شامل میشود. در مبادلات ارزهای دیجیتال همه چیز امکان پذیر است، از دو برابر شدن سرمایه اشخاص در کوتاهترین زمان گرفته تا از دست دادن کل سرمایه به طور یکجا. بنابراین وقتی وارد دنیای ارزهای دیجیتال میشوید بایستی به فکر سود و زیان ناشی از آن نیز باشید. در ادامه به روند این تغییرات و شرح مختصری از مارجین تریدینگ میپردازیم؛
برای مثال در تصویر زیر شاهد افزایش و کاهش تغییرات حاصل از مبادلات ارزی در طی ۲۴ ساعت را هستید.
گفتنی است که اطلاعات فوق از سایت کوین مارکت کپ بر گرفته شده است.
قابل ذکر است که افزایش نرخ یک ارز ملاک اعتبار و یا ارزش آن برای سرمایه گذاری و انجام مبادلات ارزی نیست. با توجه به نوسانات بازار ارزهای دیجیتال، برخی از معاملات با نام مارجین تریدینگ و یا معاملات اهرمی در دنیای ارزهای دیجیتال مرسوم و شناخته شده است که در ادامه آن را تعریف و پلتفرمهای معاملاتی مرتبط با آن را ارائه میدهیم؛
تعریف مارجین تریدینگ؟
مارجین تریدینگ فرایندی است که اشخاص میتوانند از طریق آن با قرض گرفتن سرمایه اضافه تر به انجام معاملات با سرمایه بیشتر بپردازند و به نوعی موجودی فعلی ارزهای خود را در سرمایه گذاری بیشتر و بالاتر ببرند. در واقع مارجین تریدینگ مانند یک اهرم جهت بالا بردن اندوخته فعلی ارزهای دیجیتال کاربران عمل کرده و بدین ترتیب به آن معاملات اهرمی نیز میگویند. مارجین تریدینگ از جمله قدیمی ترین شیوه هایی است که همواره در معاملات بازار ارزهای دیجیتال به کار گرفته میشود.
در ابتدا این مفهوم در روند معاملات مالی ایالات متحده آمریکا انجام شد و امروزه در بورسهای متعدد در سطح جهان کاربرد دارد و علاوه بر آن قوانین و استانداردهای بسیاری را در دنیای بورس به وجود آورده است اما قوانین آن در معاملات ارزهای دیجیتال به نسبت ساده تر بوده و به طور کلی قوانین مارجین تریدینگ در تمامی معاملات اعم از سهام، بورس و بازار ارزهای دیجیتال یکسان میباشد.
اگر به تازگی با ارز های دیجیتال آشنا شده اید و یا هنوز آنقدر حرفه ای نشده اید، پیشنهاد می کنیم بدون دریافت آموزش کافی و مطمئن از انجام معاملات اهرم دار دوری کنید. انجام این گونه معاملات به دلیل ریزه کاری ها و ریسک بیشتر نیازمند دریافت آموزش کامل قبل از ورود به آن است. برای دریافت آموزش قدم به قدم و کامل سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال پیشنهاد می کنیم از سرمایه گذاری ارز دیجیتال دیدن نمایید.
نمونههایی از مارجین تریدینگ
اگر در صدد خرید ۲۰۰۰ دلار معادل بیت کوین هستید و فقط هزار دلار دارید، میتوانید با استفاده از مارجین تریدینگ هزار دلار دیگر به سرمایه خود اضافه کنید. بدین ترتیب از اهرم ۲:۱ استفاده کردهاید. اگر چنانچه نرخ بیت کوینی که خریداری شده به میزان پنجاه درصد افزایش پیدا کند، دو هزار دلار قید شده به سه هزار دلار میرسد. بدین ترتیب کاربر قادر خواهد بود معامله را بسته و بیت کوین را بفروشد و در پی آن نه تنها هزار دلار قرض گرفته شده را بپردازد، بلکه هزار دلار نیز سود خواهد کرد.
از سوی دیگر اگر قیمت بیت کوین پنجاه درصد کاهش پیدا کند، دو هزار دلاری که کاربر سرمایه گذاری کرده به هزار دلار میرسد و با توجه به برگرداندن و پرداخت هزار دلاری که کاربر قرض گرفته است، هزار دلار باقی مانده را ضرر کرده و کل سرمایه خود را از دست خواهد داد. با توجه به توضیحات فوق فرایند مارجین تریدینگ به گونه ای است که هم موجب سود دهی میشود و هم موجب ضرر و زیان. بر این اساس تنها افراد و کاربرانی که در این زمینه تخصص کافی دارند دست به معاملات اهرمی میزنند.
چگونگی قرض دادن پول به کاربران و معاملهگرها
اینکه چگونه و طی چه فرایندی به کاربران پول قرض داده میشود که بتوانند به راحتی سرمایه گذاری کنند، چندان پیچیده نیست. کارگزاران و پلتفرمهای معاملاتی فرایند قرض دادن پول را به کاربران اعمال میکنند و از این طریق با قرض داده پول به کاربران، کارمزد و بهره آن را دریافت مینمایند. فرایند این عمل در تهران به صورت بورس انجام شده که کارگزاران مبلغی را به عنوان قرض در قالب بستههای اعتباری به کاربران و یا سرمایه گذاران ارائه میدهند.
در دنیای ارزهای دیجیتال و فارکس، هنگامی که ارز خریداری شده از سوی سرمایه گذار با افت قیمت روبرو است، و شدت کاهش قیمت به گونهای است که سرمایه کاربر به خطر میافتد، شرایط معاملاتی به طور اتوماتیک از سوی کارگزار و یا پلتفرم معاملاتی متوقف میشود. بنابراین تا حدی پلتفرم معاملاتی و کارگزاران از نابودی سرمایه کاربر جلوگیری میکنند. از سوی دیگر در صورت سود دهی، کارمزد به موقع به کارگزار و پلتفرم معاملاتی پرداخت شده و به مراتب کارگزاران نیز از این طریق بهره خود را دریافت مینمایند.
انواع پلتفرمهای معاملاتی در مارجین تریدینگ عبارتند از؛
گفتنی است که سایتها و ادرسهای فوق کاربران ایرانی را تحریم کردهاند و امکان فعالیت در این پلتفرمها با نام کاربری ایرانی امکان پذیر نیست. بنابراین جهت استفاده از این پلتفرمها بایستی با تغییر آی پی وارد پلتفرمها شوید و یا سایر روشهایی را که به موجب آن می توان قادر به استفاده از مارجین تریدینگ بود، به کار ببرید.
جمع بندی
در یک تعریف ساده میتوان مارجین تریدینگ را اینگونه توصیف کرد که با استفاده از آن میتوان مقدار پول معین را جهت سرمایه گذاریهای بیشتر از سوی کارگزاران و یا پلتفرم های معاملاتی قرض نمود و از طریق آن به معاملات بیشتری ورود پیدا کرد که البته در پی آن سود و زیانهایی را نیز به دنبال خواهد داشت. ذکر این نکته ضروری است که استفاده از اهرم معاملاتی و یا همان مارجین تریدینگ مخصوص حرفهایها است و توصیه میشود که افراد تازه کار که در این خصوص اطلاعات و تجارب کافی را ندارند، وارد بازار معاملاتی مارجین تریدینگ نشوند. چرا که با توجه به نوسانات بسیار زیاد قیمت ارزهای دیجیتال احتمال از بین رفتن کل سرمایه وجود دارد.
مارجین تریدینگ (Margin Trading) چیست؟
حسین آذرکیش
احتمالاً در میان انواع روشهای معاملاتی و ترید، نام مارجین تریدینگ به گوشتان خورده است. در همین ابتدای مقاله باید ذکر کرد که این روش از ترید، مخصوص افرادی است که در حوزهی ترید تجربهی بسیار بالایی دارند و از امتحان کردن روشهای پر ریسک استقبال میکنند. پس در ادامه با ما باشید تا ببینیم چرا مارجین تریدینگ یکی از پرسودترین و البته پرخطرترین روشهای معامله به شمار میرود.
مارجین تریدینگ چیست؟
«مارجین تریدینگ» (Margin Trading) که در فارسی از آن با عناوینی مثل «معاملات مارجین»، «معامله در حاشیه قیمت» و «معاملات حاشیهای» یاد میشود، به روشی برای معاملهی داراییهای مختلف با استفاده از منابع مالی اشخاص ثالث گفته میشود. تفاوتی که مارجین تریدینگ با معاملات معمولی دارد در این است که در مارجین تریدینگ میتوان با چند برابر سرمایهی اولیهی خود به معامله پرداخت. به عبارت دیگر در مارجین تریدینگ کاربران در صورت داشتن یک ترید موفق چند برابر حالت عادی سود میکنند. همین موضوع باعث شده است تا مارجین تریدینگ در بین سرمایهگذاران بازارهای مالی کمنوسان مثل فارکس از محبوبیت بالایی برخوردار باشد. بااینحال، از مارجین تریدینگ در بازارهای مالی دیگر مثل بورس، کالاهای اقتصادی و ارزهای دیجیتال هم استفاده میشود.
در بازارهای سنتی معمولاً این سرمایههای اضافی توسط کارگزاریهای سرمایهگذاری تأمین میشود. اما در بازار ارزهای دیجیتال این سرمایهها توسط دیگر افراد در اختیار تریدرها قرار میگیرد. این افراد هم به خاطر قرض دادن پول خود، براساس تقاضای بازار سود دریافت میکنند. البته برخی از صرافیهای ارز دیجیتال خودشان هم در تأمین سرمایههای اضافی مارجین تریدینگ مشارکت دارند ولی این اتفاق بهندرت به وقوع میپیوندد. حالا که تاحدودی با مارجین تریدینگ آشنا شدیم بیایید در مورد نحوهی کار آن هم بیشتر بدانیم.
مارجین تریدینگ چگونه کار می کند؟
وقتی یک ترید مارجین ثبت میشود، تریدر باید درصدی از کل ارزش آن را پرداخت کند. به این مبلغ اولیه مارجین میگویند که رابطهی نزدیکی هم با مفهوم «اهرم» (Leverage) و معاملات اهرمی دارد. درواقع، از حسابهای مارجین تریدینگ برای ایجاد معاملات اهرمی استفاده میشود و اهرم هم نرخ سرمایهی قرضگرفتهشده نسبت به سرمایهی اولیه خود تریدر را نشان میدهد. برای مثال، فرض کنیم شما میخواهید معاملهای به ارزش ۱۰۰ هزار دلار باز کنید که اهرم آن ۱۰ به ۱ است. در این صورت مبلغ اولیهای که شما باید پرداخت کنید، تنها یکدهم کل ارزش معامله یعنی ۱۰ هزار دلار خواهد بود.
قوانین مربوط به این اهرمها و نرخ آنها بستگی زیادی به ماهیت بازار مالی و پلتفرمی که در آن به معامله میپردازید دارد. مثلاً در بازار بورس نرخ مرسوم اهرم ۲ به ۱ است در حالی که در بازار «معاملات آتی» (Futures Market) این رقم به ۱۵ به ۱ میرسد. در بازار فارکس اهرم ۵۰ به ۱ است و حتی در برخی مواقع از اهرمهای ۱۰۰ به ۱ و ۲۰۰ به ۱ هم استفاده میشود. در بازار ارزهای دیجیتال هم این نرخ چیزی بین ۲ به ۱ و ۱۰۰ به ۱ است. در این بازار معمولاً برای توصیف اهرمها از حرف ایکس (x) در جلوی اهرم استفاده میشود. به عبارت دیگر برای توصیف اهرم ۱۰ به ۱ از 10x استفاده میشود.
یکی از مزیتهای جالب مارجین تریدینگ امکان باز کردن «موقعیتهای خرید» یا لانگ (Long) و «موقعیتهای فروش» یا شورت (Short) است. در موقعیت لانگ که به آن «پوزیشن لانگ» (Long Position) هم میگویند تریدر با انتظار اینکه ارزش دارایی مورد معامله بالا خواهد رفت، مقداری از آن را خریداری میکند و در قیمتهای بالا بهفروش میرساند. در «پوزیشن شورت» (Short position) هم تریدر با انتظار اینکه ارزش آن دارایی پایین خواهد رفت، مقداری از آن را در قیمت فعلی میفروشد و در قیمتهای پایین دوباره آن را خریداری میکند.
نکتهی دیگر این است که تا زمانی که پوزیشن شما باز باشد، داراییهایتان به عنوان وثیقهی سرمایهای که قرض گرفتهاید، محسوب میشوند. باید حتماً به این نکته توجه داشته باشید زیرا درصورتی که بازار برخلاف پیشبینی شما پیش برود و این حرکت از یک حد معین بیشتر شود، صرافی میتواند داراییهای شما را بهفروش برساند.
برای مثال، فرض کنیم شما پوزیشن لانگ اهرمدار باز کردهاید. درصورتی که بازار برخلاف پیشبینی شما به شدت پایین بیاید «مارجین کال» (Margin Call) اتفاق میافتد که میتوان به آن «درخواست حاشیه» هم اطلاق کرد. مارجین کال زمانی اتفاق میافتد که پوزیشن شما برخلاف پیشبینیتان پیش برود و آنقدر فاصله پیدا کند که از شما خواسته میشود مقدار مارجین یا حاشیهی خود را بالا ببرید. یعنی باید پول بیشتری وارد حساب خود کنید و اگر امکان این کار را نداشته باشید، داراییهایتان به اصطلاح «لیکوئید» (Liquid) میشود. به این معنی که صرافی داراییهای شما را برای جبران ضرری که وارد کردهاید برای خود برمیدارد. این موضوع زمانی اتفاق میافتد که کل داراییهای حساب مارجین شما از میزان حداقل مارجینی که آن صرافی مشخص کرده پایینتر میرود. پس همانطور که میبینید مارجین تریدینگ خطرات خود را هم دارد که در بخش بعدی بیشتر در مورد آن صحبت میکنیم.
مزایا و معایب مارجین تریدینگ
- استفاده از درصد کمی از سرمایه
- سود یا ضرر چند برابری
- روشی پرریسک و خطرناک
مهمترین مزیت مارجین تریدینگ این است که به کمک آن میتوان چند برابر حالت عادی سود کرد. دلیل دیگری که سرمایهگذاران تمایل به مارجین تریدینگ دارند تنوعسازی سبد مارجین تریدینگ (Margin Trading) چیست؟ خرید آنها است. به عبارت دیگر، سرمایهگذاران میتوانند با درصد کمی از داراییهای خود، در ارزهای مختلفی پوزیشن باز کنند.
تاکنون تنها در مورد مزیتهای مارجین تریدینگ صحبت کردیم و اکنون زمان آن رسیده تا آنروی سکه را هم ببینیم. در مارجین تریدینگ به همان اندازهای که میتوان چند برابر داراییهای اولیهی خود سود کرد، به همان اندازه میتوان ضرر هم کرد. برخلاف معاملات عادی که به آن معاملات «اسپات» (Spot) هم گفته میشود، در مارجین تریدینگ ضررهای شما میتواند بیشتر از مقدار داراییهایتان شود. به همین دلیل احتمال از دست رفتن کل داراییهایتان هم وجود دارد. برای همین است که از معاملات مارجین به عنوان روش خطرناک و ریسکی سرمایهگذاری یاد میشود که تازهواردها و کمتجربهها بهتر است از آن دور بمانند. در اهرمهای بالا حتی یک حرکت کوچک در قیمت یک ارز میتواند منجر به ضررهای جبرانناپذیری شود. برای همین همیشه بهتر است در مارجین تریدینگ از استراتژیهای مرسوم مدیریت سرمایه و ریسک استفاده کنید.
مارجین تریدینگ در ارزهای دیجیتال
معاملات مارجین در بازارهای مالی به خودیخود دارای ریسک بالایی هستند و این ریسک در بازار ارزهای دیجیتال چندبرابر میشود. دلیل آن هم نوسانهای بالایی است که در این بازار شاهد آن هستیم. استفاده از استراتژیهای مدیریت سرمایه و ریسک ممکن است در بعضی مواقع به کمک شما بیاید ولی مارجین تریدینگ چیزی نیست که بتوانیم آن را به کمتجربهها پیشنهاد بدهیم. پس اگر شما هم بهتازگی وارد سرمایهگذاری در این حوزه شدهاید، حالاحالاها به مارجین تریدینگ فکر نکنید.
حتی اگر تحلیل تکنیکال و نمودار خوانی بلد باشید یا بتوانید روند بازار را تشخیص دهید و به درستی نقاط ورود و خروج را تشخیص دهید، باز هم در خطر از دست دادن بخش عمدهای از سرمایهی خود قرار دارید. بااینحال استفاده از این استراتژیها در درازمدت به نفعتان خواهد بود و پیشنهاد میکنیم حتماً از آنها استفاده کنید.
مارجین فاندینگ
آن دسته از سرمایهگذارانی که اعصاب سروکله زدن با اهرم و ریسک سود بیشتر را ندارند، میتوانند از راه دیگری از مارجین تریدینگ سود کسب کنند. برخی از صرافیها و پلتفرمهای ارز دیجیتال بخشی دارند که به آن «مارجین فاندینگ» (Margin Funding) میگویند. در این بخش که میتوان به آن «تأمین سرمایهی مارجین» هم گفت، کاربران ارزهای خود را بهسپرده میگذارند تا مارجین بقیهی سرمایهگذاران از آنجا تأمین شود.
بدین ترتیب هم این افراد سود سپردهی خود را دریافت میکنند و هم سرمایهگذاران خطرپذیر میتوانند از سپردهی آنها در مارجین تریدینگ استفاده کنند. با اینکه قوانین مربوط به مارجین فاندینگ ممکن است در صرافیهای مختلف متفاوت از هم باشد ولی در کل ریسک سپردن سرمایه در آنها بسیار کم است. دلیل آن هم امکان لیکوئید شدن پوزیشن کاربرانی است که از سپردهی این افراد استفاده میکنند و همانطور که گفتیم در صورت لیکوئید شدن صرافی تمام دارایی حساب مارجین سرمایهگذار را برای خود برمیدارد و از آن برای بازگرداندن سپردهی افراد تأمینکنندهي مارجین استفاده میکند. بااینحال نباید فراموش کرد که در مارجین فاندینگ هم باید سرمایهی شما در کیف پول صرافی باقی بماند. بنابراین حتماً باید از خطرات احتمالی این کار مثل امکان هک و بلوکهشدن آگاهی داشته و یک صرافی معتبر را برای این کار انتخاب کنید.
بهترین صرافی ها برای مارجین تریدینگ
- BaseFEX
- PrimeXBT
- BitMax
- Bybit
- CEX.io
- Binance
انتخاب بهترین صرافی برای مارجین تریدینگ ارزهای دیجیتال کار سختی است. دلیل آن هم تعداد بیشمار صرافیهایی است که این امکان را در اختیار شما قرار میدهند. انجام معاملات مارجین در بزرگترین صرافیهای ارز دیجیتال همیشه هم چیز خوبی نیست. درواقع باید در انتخاب یک صرافی مناسب برای انجام معاملات مارجین خود به چند عامل مهم توجه داشته باشیم که در ادامه با آنها آشنا خواهید شد.
نکتهی اول این است که صرافیهای مختلف اهرمهای متفاوت از هم ارائه میدهند. برخی از صرافیها مثل BaseFEX و PrimeXBT امکان معامله با ۱۰۰ اهرم را هم دارند. عامل دیگری که باید به آن توجه داشت، نرخ بهرهای است که صرافی مورد نظر روی پوزیشنها میگیرد. اگر به این نکته توجه نداشته باشید، ممکن است در انتها مجبور شوید بهرههای بالایی را پرداخت کنید. به عنوان مثال صرافی BitMax یکی از صرافیهای محبوب در بین تریدرهایی است که از معاملات مارجین استفاده میکنند. این صرافی تا ۱۰۰ اهرم را پشتیبانی میکند و نرخ بهرهی آن هم متغیر است. نرخ بهرهای که BitMax دریافت میکند، آنقدر کم است که تنها به ۳.۶۵ درصد در سال یا ۰.۰۱ درصد در روز میرسد.
برخی از تریدرهای معاملات مارجین ترجیح میدهند از انواع پیشرفتهترِ ثبت سفارش، بهمنظور برداشت سود و تعیین حدضرر پلهای استفاده کنند تا خطر لیکوئید شدن خود را به حداقل برسانند. بعضی از صرافیهای معاملات مارجین ممکن است این نوع از سفارشها را نداشته باشند. پس این یک عامل مهم دیگر در انتخاب بهترین صرافی برای انجام معاملات مارجین است. صرافی ByBit یکی دیگر از صرافیهای خوب است که تا ۱۰۰ اهرم را پشتیبانی میکند و میتوان انواع مختلف ثبت سفارشهای پیشرفته را در آن انجام داد.
عامل دیگر امکان واریز پول فیات (Fiat Money) مثل دلار و یورو بهصورت مستقیم است. بدین ترتیب در صورت نیاز میتوان بهراحتی از طریق پرداخت اینترنتی حساب مارجین خود را شارژ کرد تا خطر لیکوئید شدن از بین برود یا کاهش یابد. صرافی CEX.io از جمله صرافیهایی است که این امکان را به کاربران خود میدهد که البته برای ما ایرانیها این عامل چندان مهم نیست زیرا امکان پرداخت اینترنتی پول فیات را نداریم. از دیگر صرافیهای پشتیبانیکننده از مارجین تریدینگ میتوان به صرافی محبوب ایرانیها یعنی «بایننس» (Binance) اشاره کرد که البته طبق گفتهی راهنمای آن نیاز به تأیید هویت دارد.
نکاتی که باید در مارجین تریدینگ رعایت کرد
همانطور که گفتیم مارجین تریدینگ جزو استراتژیهای ترید بسیار ریسکی است که بهشدت به حرکات کوتاهمدت بازار بستگی دارد. علاوه بر این، بازار ارزهای دیجیتال نوسان بیشتری نسبت به بازارهای مالی دیگر دارد که این خطر را دوچندان میکند.
به همین دلیل رعایت کردن چند نکته در هنگام فعالیت در مارجین تریدینگ میتواند این ریسک را کاهش دهد. در ادامه به چند مورد از این نکات اشاره میکنیم:
- از رقمهای پایین شروع کنید: اگر اولین بار است که قصد ورود به معاملات مارجین را دارید حتماً بخش کوچکی از سرمایهی خود را وارد آن کرده و از اهرمهای پایین استفاده کنید.
- ابتدا در معاملات آزمایشی شرکت کنید: معاملات آزمایشی به کاربران اجازه میدهند در یک محیط شبیهسازیشده به انجام معاملات بپردازند بدون اینکه نیاز باشد از پول خود استفاده کنند. به عبارت دیگر، برخی از صرافیها محیط آزمایشی دارند که کاملاً از نظر قیمت و ظاهر شبیه محیط اصلی مارجین تریدینگ است ولی درواقع همهچیز در آن بهصورت آزمایشی به وقوع میپیوندد. در این محیط میتوانید با استفاده از سرمایهی اولیهای که در اختیارتان گذاشته میشود، به آزمون و خطا بپردازید.
- انواع مختلف سفارشگذاری را بشناسید: استفاده از انواع مختلف سفارشگذاری مثل سفارش با قیمت دلخواه (Limit)، سفارش در زمان رسیدن قیمت به یک نقطهی خاص (Stop) و انواع دیگر را یاد بگیرید. استفاده از این روشها برای مدیریت ریسک ضروری است.
- به صورت پلهای سودبرداری کنید: برای مثال اگر پوزیشن شما به سود مطلوبی رسیده، چند درصد از آن را در همان قیمت بفروشید سپس بعد از رسیدن قیمت به مقادیر بالاتر چند درصد دیگر را بفروشید. بدین ترتیب بهصورت پلهای سودهای کسب شده را دریافت خواهید کرد و درصورت پایین رفتن قیمت میتوانید بدون ضرر از آن خارج شوید.
- حواستان به نرخ کارمزد و بهره باشد: هنگام باز کردن پوزیشن در مارجین تریدینگ به نسبت سرمایهای که قرض میگیرید، بهره هم پرداخت میکنید. علاوه بر این، در هنگام مارجین تریدینگ خود صرافی هم کارمزدهایی دریافت میکند که میتواند سود کسبشدهی شما را تحتتأثیر قرار دهد.
- قوانین مشخصی برای خود تعریف کنید: برای کسب سود در مارجین تریدینگ باید حتماً استراتژی مدیریت ریسک داشته باشید و به آن پایبند بمانید. برای مثال حتماً باید برای خود حد سود در نظر گرفته باشید و زمانی که پوزیشنهای شما به آن حد رسیدند، از پوزیشن خارج شوید و دیگر به احتمال کسب سود در صورت خارج نشدن از پوزیشن فکر نکنید.
- به تحلیلهای تکنیکال و فاندامنتال توجه داشته باشید: حرکت قیمت در بازار ارزهای دیجیتال معمولاً از روی عوامل فنی یا تکنیکال صورت میپذیرد. شاید دلیل آن تعداد بالای افرادی باشد که از روی تحلیل تکنیکال به خریدوفروش میپردازند. تحلیل فاندامنتال یا بنیادی هم میتواند تأثیرات خاص خود را داشته باشد. این تاثیرات معمولاً بهصورت ناگهانی و با شدت زیاد هستند؛ مثل تغییر در قوانین کشورها در مورد ارزهای دیجیتال، انتقال حجمهای زیادی از بیت کوین از صرافی به کیف پول یا برعکس، هک شدن یک صرافی خاص که همگی جزو تحلیل فاندامنتال محسوب میشوند.
سخن پایانی
مارجین تریدینگ در بازار ارزهای دیجیتال مزایا و برتریهای خاص خود را دارد. به کمک این نوع از سرمایهگذاری میتوانید چند برابر سرمایهی اولیهی خود کسب سود کنید. با این حال باید توجه داشته باشید که به همان نسبت امکان از دست رفتن تمام سرمایه هم وجود دارد. به همین دلیل مارجین تریدینگ به افراد تازهوارد و کمتجربه که به تازگی پا به دنیای پرنوسان و بزرگ ارزهای دیجیتال گذاشتهاند، توصیه نمیشود.
در انتخاب بهترین صرافی برای معاملات مارجین هم باید به چندین عامل مهم توجه کرد که در طول مقاله به آنها اشاره کردیم. در انتها نیز به بیان مهمترین نکات برای مدیریت سرمایه و ریسک پرداختیم که رعایت آنها میتواند شما را از زیانهای جبرانناپذیر دور نگه دارد. اگر مدتی میشود که در ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری میکنید و به دنبال راهی کوتاهمدت برای کسب سود زیاد هستید، مارجین تریدینگ میتواند یکی از انتخابهای خوب و البته پرریسک برای شما باشد.
معاملات مارجین (Margin Trading) در بازار رمزارزها چیست؟
Margin Trading یا معاملات مارجین چیست؟ مارجین، یکی از رایجترین نوع معاملات در بازارهای مالی از جمله بازار ارزهای دیجیتال است. این معاملات برای بسیاری از معاملهگران جذابیت بسیار بالایی دارد. زیرا در این معاملات میتوان مقدار سرمایه خود را افزایش داد و با پول بیشتری در بازار فعالیت کرد. در این مقاله معاملات در بازار مارجین را معرفی خواهیم کرد.
دلیل علاقه معاملهگران به انجام معاملات مارجین چیست؟ ویژگی بارز معاملات مارجین که معاملهگران ریسکپذیر را به سمت خود میکشد، امکان استفاده از لوریج و چند برابر کردن سرمایه بوده که نتیجه آن چند برابر شدن سود معاملات است. البته روی دیگر این سکه چند برابر شدن زیان در معاملات و حتی صفر شدن کل سرمایه است. این ویژگی مهم باعث میشود که افراد تمایل زیادی به فعالیت در این نوع بازارها داشته باشند.
معاملات مارجین چیست؟
مارجین تریدینگ نوعی معامله است که بخشی از سرمایهای که تریدر برای معاملات استفاده میکند، توسط شخص یا نهاد دیگری به تریدر قرض داده میشود. در مقایسه با معاملات ترید عادی یا اسپات، حساب مارجین این امکان را برای تریدرها فراهم میکند که به مقدار سرمایه بیشتری دسترسی داشته باشند و به آنها اجازه میدهند با استفاده از لوریج یا اهرم، سرمایه خود را افزایش دهند. کلمه Leverage یا اهرم، به معنی چند برابر کردن سرمایه است. برای مثال اگر تریدری از لوریج ۱۰ استفاده کند، سرمایه او ۱۰ برابر خواهد شد. مثلا اگر یک تریدر در حساب خود ۱۰۰ دلار دارد، در صورت استفاده از لوریج ۱۰، سرمایه او ۱۰۰۰ دلار میشود؛ ۹۰۰ دلار توسط صرافی به تریدر قرض داده میشود. اما این قرض یا وام، با چه شرایطی به تریدر اعطا میشود؟ در واقع بستر تامین نقدینگی در معاملات مارجین چیست؟
مارجین تریدینگ چطور کار میکند؟
در بازارهای فارکس و سهام، سرمایه قرض گرفته شده معمولا توسط کارگزار یا نهاد واسطه انجام میشود. ولی در بازار ارزهای دیجیتال، سرمایهها معمولا توسط سایر تریدرها تامین میشود. برای مثال، تمام سرمایهای که صرافی بایننس به تریدرهای بازار مارجین خود قرض میدهد توسط دیگر تریدرها تامین میشود. برای اینکه بدانیم که دقیقا معاملات مارجین چیست باید مفهوم حساب مارجین، لوریج و لیکویید شدن را معرفی کنیم. ابتدا به این مفاهیم میپردازیم.
لوریج در معاملات مارجین چیست؟
Leverage یا لوریج، به معنی اهرم در معاملات مارجین است. تریدرها با استفاده از لوریج تعیین میکنند که قصد دارند چه مقدار قرض بگیرند. برای مثال اگر تریدری از لوریج ۲ استفاده کند، یعنی قصد دارد که سرمایه خود را دو برابر کند که نیمی از آن را خود تریدر تامین میکند و نیمی را صرافی به او قرض خواهد داد. اگر تریدری از لوریج ۱۰ استفاده کند، به این معنی است که دارایی او ۱۰ برابر شده که ۱۰ درصد آن را تریدر تامین میکند و ۹۰ درصد باقیمانده توسط صرافی تامین میشود. محدوده لوریج در معاملات مارجین، در هر صرافی متغیر است و به سیاستهای آن صرافی و مقدار نقدینگی آن صرافی بستگی دارد. برای مثال صرافی بایننس برای برخی از ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، لوریج ۱۲۵ را ارائه میدهد. لوریج را به دو صورت نمایش میدهند؛ لوریج ۲x یا ۲:۱ (بخوانید دو به یک( یعنی سرمایه تریدر ۲ برابر میشود. لوریج ۵۰x یا ۵۰:۱ (بخوانید پنجاه به یک) یعنی سرمایه تریدر ۵۰ برابر میشود که یک پنجاهم آن توسط تریدر تامین میشود.
حساب مارجین چیست؟
در بازارهای مالی دو دسته حساب داریم؛ حساب اسپات و حساب مارجین. در حساب اسپات ۱۰۰ درصد سرمایه موجود در حساب توسط تریدر تامین شده است. اما اگر تریدر از صرافی قرض بگیرد (چه از لوریج ۱.۱ استفاده کند و چه از لوریج ۱۲۵ استفاده کند) حساب او به حساب مارجین تبدیل میشود. برای فعالیت در بازار مارجین باید از حساب مارجین استفاده کرد و نمیتوان با استفاده از حساب اسپات در بازار مارجین معامله کرد.
قیمت لیکویید یا مارجین کال چیست؟
لیکویید شدن یا مارجین کال شدن در معاملات مارجین و فیوچرز کابوس تریدرهاست. اما معنی لیکویید شدن در معاملات مارجین چیست؟ لیکویید شدن به معنی صفر شدن حساب معاملاتی و نابودی کامل کل سرمایه یک تریدر در حساب مارجین است. چه زمانی حساب یک تریدر صفر خواهد شد؟ فرض کنید یک تریدر در حساب اسپات خود ۱۸۰۰ دلار دارد. او ۱ کوین ETH را در قیمت ۱۸۰۰ دلار خریداری میکند. زمانی سرمایه او صفر خواهد شد که قیمت رمز ارز اتر در بازار صفر شود. زیرا او یک اتر دارد و قیمت اتریوم در بازار صفر است. پس سرمایه او نابود شده است. اکنون تریدر دیگری را فرض کنید که در حساب اسپات خود ۶۰۰ دلار دارد. او با ۶۰۰ دلار نمیتواند ۱ کوین اتر را خریداری کند (زیرا قیمت اتر در بازار ۱۸۰۰ دلار است). اما این تریدر به دنبال افزایش سود خود بوده و به همین دلیل وارد بازار مارجین میشود. او با استفاده از لوریج ۳، مقدار سرمایه خود را ۳ برابر میکند. اکنون او در حساب خود ۱۸۰۰ دلار پول دارد که ۶۰۰ دلار سرمایه اصلی اوست و ۱۲۰۰ دلار توسط صرافی به او قرض داده شده است. اکنون او میتواند در بازار مارجین، ۱ کوین اتر را خریداری کند.
صرافی در سود و زیان تریدر شریک نمیشود. بلکه او ۱۲۰۰ دلار به تریدر قرض داده و فارغ از اینکه قیمت اتریوم افزایش یا کاهش یابد، همان ۱۲۰۰ دلار به اضافه کارمزد این وام را از تریدر دریافت میکند. اکنون این تریدر در حساب خود ۱۸۰۰ دلار دارد. اگر قیمت اتریوم ریزش کند و این حساب به ۱۲۰۰ دلار برسد، صرافی ۱۲۰۰ دلار خود را بدون اجازه تریدر پس میگیرد. او در حساب خود ۱۲۰۰ دلار دارد(زیرا قیمت اتریوم کاهش یافته) که به صرافی تعلق دارد. زمانی که صرافی ۱۲۰۰ دلار را از حساب او کسر کند، حساب او صفر خواهد شد. به این اتفاق مارجین کال یا لیکویید شدن حساب میگویند. اما اگر برعکس این اتفاق رقم بخورد و قیمت اتریوم به ۱۰۰۰۰ دلار برسد، زمانی که تریدر ۱ اتریوم خود را به فروش برساند، صرافی نیز ۱۲۰۰ دلار قرض داده شده را از او پس میگیرد و باقی مانده حساب، سودی است که نصیب تریدر میشود. پس:
صرافی در معاملات مارجین در سود و زیان تریدر شریک نمیشود؛ مقداری به او قرض میدهد و در انتها همان مقدار + کارمزد وام را از او دریافت میکند.
تفاوت معاملات مارجین و فیوچرز چیست؟
بازار اسپات، بازار مارجین و بازار فیوچرز سه بازار اصلی در بازارهای مالی هستند. اسپات، بازاری است که در آن یک دارایی بین دو تریدر واقعی جابه جا میشود. ارز دیجیتال از خریدار به فروشنده منتقل میشود. بازار فیوچر، قرارداد خرید یا فروش یک دارایی است و در این بازار در لحظه هیچ چیزی منتقل نمیشود. اما بازار مارجین، همان بازار اسپات است و معاملات آن در بازار اسپات انجام میشود و تنها تفاوت در اینجاست که تریدر بخشی از سرمایه معامله را از صرافی قرض گرفته است. پس، بازار اسپات و بازار مارجین، یک بازار هستند. هرچند بازار مارجین و بازار فیوچرز شباهتهای زیادی دارند، اما این دو بازار کاملا متفاوت بوده و دو بازار مجزا هستند. زمانی که در بازار مارجین بیت کوین خریداری میکنید، این مقدار واقعا از یک فروشنده به حساب شما منتقل میشود، اما در بازار فیوچرز، این قراردادی است که میان شما و صرافی منعقد شده و در آن لحظه هیچ بیت کوینی منتقل نمیشود.
ویژگیهای بازار فیوچرز و معاملات مارجین چیست؟
معاملات مارجین در بازار اسپات انجام میشود و تریدر میتواند با استفاده از لوریج، مقدار سرمایه خود را بیشتر کند. اما معاملات در بازار فیوچرز، قرارداد خرید و فروش یک دارایی است نه خرید و فروش آن دارایی.
در هر دو بازار میتوان از لوریج استفاده کرد. اما لوریج در معاملات مارجین، بسیار کمتر از مقدار لوریج در بازار فیوچرز است. در صرافی بایننس، بالاترین لوریجی که در بازار مارجین استفاده میشود ۱۰x بوده اما در بازار فیوچرز، از لوریج ۱۲۵x هم استفاده میشود.
قیمت یک دارایی (مثلا بیت کوین) در بازار اسپات و مارجین یکسان است و با قیمت آن در بازار فیوچرز تفاوت دارد. قیمت بیت کوین در بازار فیوچرز ممکن است بالاتر یا پایین تر از قیمت آن در دو بازار دیگر باشد.
احتمال صفر شدن دارایی یا مارجین کال یا لیکویید شدن در دو بازار مارجین و فیوچرز وجود دارد، اما در بازار اسپات این اتفاق زمانی رقم میخورد که قیمت دارایی صفر شود.
نحوه انجام معامله در بازار مارجین
طبیعتا مارکتها و پلتفرمهای مختلف تریدینگ دارای قوانین خاص و نرخ لورج مخصوص به خود هستند. مثلا در بازار سهام، نسبت ۲ به ۱ نرخی معمول است. در کارگزاریهای فارکس، مارجین تریدها معمولا با نسبت ۵۰ به ۱ لورج میشوند ولی نسبت ۱۰۰ به ۱ و ۲۰۰ به ۱ هم در بعضی موارد مورد استفاده قرار میگیرند. وقتی حرف مارکتهای ارزهای دیجیتال به میان میآید، نسبتها معمولا از ۲ به ۱ تا ۱۰۰ به یک در تغییر هستند.
مارجین تریدینگ میتواند هم برای نگهداری دارایی به طور طولانی مدت مورد استفاده قرار بگیرد و هم به طور کوتاه مدت. در نگهداری دارایی به طور طولانی مدت فرض بر این است که قیمت دارایی بالا خواهد رفت، در حالی که نگهداری کوتاه مدت دارایی معنایی برعکس دارد. وقتی حساب مارجین باز و در حال فعالیت است، داراییهای فرد تریدر به عنوان یک وثیقه برای سرمایه قرض شده عمل میکنند. دانستن این مسئله برای تریدرها بسیار حیاتی است، چون بیشتر کارگزاریها این حق را برای خود قائل میشوند که در صورت حرکت مارکت برخلاف جهت مورد نظر آنها، بتوانند این داراییها را بفروشند.
مزایا و معایب معاملات مارجین چیست؟
بدیهیترین مزیت مارجین تریدینگ این است که انجام این نوع معامله میتواند، به نسبت ارزش سرمایه، به دریافت سود بیشتر منجر شود. در واقع اگر فردی برای معاملات خود از لوریج ۱۰ استفاده کند، سود او ده برابر خواهد شد؛ البته بدیهی است که در صورت زیان، ضرر او نیز ۱۰ برابر خواهد شد. به جز این مسئله، مارجین تریدینگ میتواند موجب ایجاد تنوع شود؛ چون تریدرها میتوانند چندین حساب با مقادیر به نسبت کم برای سرمایهگذاری باز کنند. در نهایت، داشتن یک اکانت مارجین میتواند موجب این شود که تریدرها بدون اینکه مجبور باشند مقادیر زیادی پول به حسابشان منتقل کنند، پوزیشن جدیدی برای سرمایهگذاری باز کنند.
مارجین تریدینگ در بازارهای ارزهای دیجیتال
ریسک انجام معامله در بازار مارجین به طور ذاتی از معامله در بازار اسپات بیشتر است، ولی وقتی پای ارزهای دیجیتال به میان میآید، ریسک این کار باز هم بالاتر میرود. تریدرهایی که در بازار ارزهای دیجیتال به مارجین تریدینگ میپردازند، باید این نکته را در نظر بگیرند که نوسان بالا در این بازار بسیار رایج است. در بازارهای سنتی، نوسانات بالای ۱۰۰ درصد در ۲۴ ساعت به ندرت رخ میدهد. اما در بازار رمزارزها، رشد ۱۰۰۰ درصدی در ۲۴ ساعت و یا یک صدم شدن دارایی در ۲۴ ساعت، امری کاملا عادی و رایج است. حالا فرض کنید شما در چنین بازاری از لوریج هم استفاده کنید و نوسانات را چند برابر کنید. به همین دلیل، ریسک معاملات لوریج دار در بازار ارزهای دیجیتال، بسیار بالاست. اگر تجربه بالایی در معاملهگری ندارید، توصیه ما این است که تحت هیچ شرایطی فعلا به سراغ این بازارها نروید.
اصطلاحات در معاملات مارجین
برای فعالیت در بازار معاملات مارجین، با واژهها و اصطلاحات جدیدی مثل، Long، Short، Margin و … مواجه میشوید که در این قسمت آنها را معرفی خواهیم کرد.
Total Balance
Total Balance یا Margin مقدار سرمایه تریدر را نشان میدهد. این عدد، اصل سرمایه تریدر + مقداری که صرافی به تریدر قرض داده را نشان میدهد. مثلا اگر تریدر ۱۰۰۰ دلار سرمایه دارد و از لوریج ۵x استفاده کرده، مارجین او ۵۰۰۰ دلار خواهد بود که ۱۰۰۰ دلار، سرمایه خود تریدر و ۴۰۰۰ دلار قرض صرافی به اوست.
Total Debt
این عدد، مقدار قرض صرافی به تریدر را نشان میدهد. در مثال بالا، Total Debt تریدر برابر ۴۰۰۰ دلار خواهد بود.
Account Equity
اکانت اکویتی، ارزش حساب کاربر را نشان میدهد. اگر از Total Balance مقدار Total Debt را کسر کنیم، مقدار اکانت اکویتی بدست میآید.
سخن پایانی
مارجین تریدینگ بستر مناسبی برای افرادی است که به دنبال افزایش سود در معاملات موفق خود هستند. اگر معاملات در این بازار به درستی انجام شود، سود کاربر را چندبرابر خواهد کرد. اما معاملات مارجین در بازار ارزهای دیجیتال ریسک بالاتری داشته که باید مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله به پرسش معاملات مارجین چیست پرداخیتم و پارامترهای موجود در این بازار را معرفی کردیم. تفاوت Margin Trading با معاملات فیوچرز را تشریح کردیم و در مورد معاملات مارجین در صرافی بایننس صحبت کردیم. در این بازار احتمال صفر شدن پول یا مارجین کال و لیکویید شدن سرمایه وجود دارد، از این رو معامله در این بازار نیاز به تجربه بالایی دارد.