الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟

در این شکل؛ نمودار شاخص کل از اواسط سال 94 به تصویر کشیده شده است. در این مدت شاخص در قالب 5 موج صعودی از 60 تا 82 هزار واحد رشد کرده است.
روانشناسی الگوهای شمعی در بورس و انواع آنها
در این مقاله ابتدا به بررسی کندل های ماروبوزو، فرفره و دوجی پرداخته می شود و از لحاظ روانشناسی، دلیل شکل گیری این الگوهای تک کندلی بررسی می شود. در پایان این مقاله نیز انواع الگوهای شمعی در بورس معرفی می شوند تا در مقاله های بعدی بتوان به صورت دقیق تر به بررسی هر الگو پرداخت. با ما همراه باشید.
در نمودارهای شمعی، برای هر کندل تنوع بسیار زیادی از لحاظ طول بدنه و همچنین طول سایه های پایینی و بالایی وجود دارد. باید توجه داشت که برای بررسی کندل ها، واژه های کوتاه، متوسط و بلند به صورت نسبی می باشند و همواره هر کندل با کندل های قبلی خود مقایسه می شود. در شکل 1، یک کندل صعودی همراه با بدنه اصلی، سایه های بالا و پایینی و اطلاعات مختلف قیمتی آورده شده است. در صورتی که قیمت آخرین معامله (قیمت بسته) بیشتر از قیمت اولین معامله (قیمت باز) باشد، کندل صعودی خواهد بود و معمولا در نرم افزارهای مختلف تحلیل تکنیکال، چنین کندلی با رنگ سفید یا سبز و یا حتی آبی نشان داده می شود. از طرفی اگر قیمت آخرین معامله کمتر از قیمت اولین معامله باشد، چنین کندلی نزولی خواهد بود و در نرم افزارهای مختلف تحلیل تکنیکال با رنگ مشکی یا قرمز نشان داده می شود. باید توجه داشت که در بازار سرمایه برخلاف بازارهای بین المللی، قیمت آخرین معامله با قیمت پایانی متفاوت می باشد.
شکل 1- اجزای یک کندل ژاپنی
اندازه بدنه اصلی و همچنین نحوه شکل گیری سایه های بالایی و پایینی هر کندل، از لحاظ روانشناسی و خرد جمعی اهالی بازار، دلایل متعددی دارد که در ادامه این مقاله به بررسی این موضوع می پردازیم.
بدنه های بلند در مقایسه با بدنه های کوتاه
به روزهایی که اختلاف بین قیمت اولین معامله و آخرین معامله زیاد باشد، روزهای بزرگ یا بلند گفته می شود و به کندل های دارای چنین بدنه های بلندی، کندل بلند گفته می شود. از طرفی به روزهایی که اختلاف بین قیمت اولین معامله و آخرین معامله کم باشد، روزهای کوچک یا کوتاه گفته می شود و به کندل های دارای چنین بدنه های کوتاهی، کندل کوتاه گفته می شود. بایستی توجه داشت که این نوع نامگذاری، به صورت ساده بر اساس طول بدنه صورت گرفته و در آن سایه های بالایی یا پایینی مد نظر قرار نمی گیرد.
شکل 2- کندل با بدنه کوتاه و بلند
به طور کلی، کندل های با بدنه بلند، نشان دهنده قدرت زیاد خریدارها یا فروشنده ها و همچنین شمع های با بدنه کوتاه، نشان دهنده تثبیت قیمت می باشند. اگر شمع های بلند، بدنه سفید داشته باشند، نشان دهنده این موضوع است که فشار زیادی برای خرید وجود دارد و در صورتی که در انتهای یک روند نزولی، در محدوده حمایتی معتبر، جنین کندلی را شاهد باشیم، می توانیم انتظار رشد قیمت را داشته باشیم. در صورتی که چنین کندلی در محدوده حمایتی معتبر شکل نگیرد، نمی توان برداشت خاصی از آن کرد و حتی ممکن است چند روز معاملاتی بعد، افت قیمت را هم شاهد باشیم.
از طرفی کندل های با بدنه مشکی بلند، حاکی از این موضوع است که فشار زیادی برای فروش وجود دارد و در صورتی که در انتهای یک روند صعودی، در محدوده مقاومتی معتبر، چنین کندلی را شاهد باشیم، می توانیم بعد از آن انتظار افت قیمت را داشته باشیم اما اگر چنین کندلی در محدوده مقاومتی معتبر، شکل نگیرد، نمی توان برداشت خاصی از آن کرد و حتی ممکن است با فاصله زمانی کمی از شکل گیری این کندل، شاهد رشد قیمت باشیم. در صورتی که در یک روند نزولی، شاهد بک کندل با بدنه مشکی بلند باشیم، می توان از آن اضطراب و ترس ناگهانی فعالان بازار را برداشت کرد.
1- کندل یا الگوی ماروبوزو (Marubozu)
الگوی ماروبوزو از الگوهای شمعی در بورس می باشد و به کندل هایی که دارای بدنه بلند می باشند و سایه های بالایی یا پایینی ندارند، گفته می شود. البته باید توجه داشت که گاهی اوقات الگوی ماروبوزو دارای سایه های کوتاهی در بالا یا پایین می باشد اما در صورتی که سایه های بالایی و پایینی وجود نداشته باشد، قدرت کندل بیشتر خواهد بود. کندل ماروبوزو با بدنه سفید (ماروبوزو سفید) زمانی شکل می گیرد که قیمت اولین معامله برابر با قیمت پایینی (Low) و قیمت آخرین معامله برابر با قیمت بالایی (High) باشد. از طرفی کندل ماروبوزو با بدنه مشکی زمانی شکل می گیرد که قیمت اولین معامله برابر با قیمت بالایی و قیمت آخرین معامله برابر با قیمت پایینی باشد. در الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟ شکل 3 انواع کندل های ماروبوز آورده شده است.
شکل 3- انواع کندل های ماروبوزو
سایه های بلند در مقایسه با سایه های کوتاه
کندل های با سایه های کوتاه، نشان می دهند که بیشتر معاملات در محدوده قیمت های اولین معامله و آخرین معامله صورت گرفته اند و شمع های دارای سایه های بلند، نشان دهنده این موضوع هستند که معاملات برای مدتی با قیمت های اولین معامله و آخرین معامله فاصله زیادی گرفته اند. در شکل 4، دو کندل با سایه های بلند بالایی و پایینی آورده شده است.
شکل 4- کندل های دارای سایه های بلند بالایی و پایینی
کندل های دارای سایه های بلند بالایی و کوتاه پایینی حاکی از این موضوع هستند که ابتدا خریداران بر فروشندگان غالب و موجب رشد قیمت شده اند اما در نهایت فروشندگان بر خریداران غالب شده و در پایان روز معاملاتی موجب افت قیمت و نزدیک شدن قیمت آخرین معامله به قیمت اولین معامله شده اند. از طرفی کندل های دارای سایه های بلند پایینی و کوتاه بالایی نشان دهنده این موضوع هستند که ابتدا فروشندگان بر خریداران غالب و افت قیمت را موجب شده اند اما در ادامه خریداران موفق به غلبه بر فروشندگان شده اند و در نهایت در پایان روز معاملاتی، با نزدیک شدن قیمت آخرین معامله به قیمت آغازین، سایه بلند پایینی شکل گرفته است.
2- کندل فرفره (Spinning Tops) از الگوهای شمعی در بورس
کندل هایی که دارای سایه های بلند بالایی و پایینی و همچنین بدنه اصلی کوچکی می باشند، فرفره نامیده می شوند. تشکیل کندل های فرفره نشان از شک و تردید میان معامله گران می باشد. در کندل های فرفره، بدنه اصلی کوچک، تغییرات اندک قیمت اولین معامله تا آخرین معامله را نشان می دهد، از طرفی سایه های بلند بالایی و پایینی نشان دهنده این موضوع هستند که هم خریداران و هم فروشندگان طی دوره زمانی معاملاتی فعال بوده اند و تغییرات زیادی را در قیمت رقم زده اند. در کندل های فرفره می توان اینطور برداشت کرد که هیچ یک از فروشندگان و خریداران نتوانسته اند بر دیگری غالب شوند و در نهایت رقابت بین آنها با مساوی خاتمه یافته است.
شکل 5- کندل های فرفره صعودی و نزولی
در صورتی که در یک روند صعودی، پس از یک کندل سفید با بدنه بلند، کندل فرفره شکل بگیرد، می توان انتظار تغییر روند یا حداقل توقف روند صعودی را داشت. از طرفی در صورتی که در یک روند نزولی، پس از یک کندل سیاه با بدنه بلند، کندل فرفره شکل بگیرد، می توان تغییر روند یا حداقل توقف روند نزولی را انتظار داشت.
3- کندل دوجی (Doji)
الگوی دوجی از دیگر الگوهای شمعی در بورس می باشد و به کندل هایی که بدنه ندارند یا بدنه بسیار کوچکی دارند، گفته می شود. وقتی کندلی بدنه ندارد، به این معنی است که فاصله بین قیمت اولین معامله و آخرین معامله آن تقریبا برابر با صفر است و به همین خاطر، در این نوع کندل ها، به جای بدنه یک خط افقی وجود دارد. وقتی کندل دوجی سایه بالایی و پایینی نداشته باشد، به این معنی است که نماد معاملاتی با صف خرید یا صف فروش همراه بوده است. چنین کندلی در بازارهای مالی بین المللی وجود ندارد و صرفا در بورس اوراق بهادار تهران دیده می شود. این نوع کندل دوجی (بدون سایه های بالایی و پایینی) اهمیت کمتری دارد مگر اینکه با حجم قابل توجهی همراه شود که در این صورت می توان آن را حائز اهمیت دانست.
کندل های دوجی با توجه به طول سایه های بالایی و پایینی اشکال مختلفی دارند، برخی از کندل های دوجی، به شکل صلیب، برخی به شکل صلیب معکوس و برخی هم به شکل علامت جمع می باشند. انواع مختلف کندل های دوجی عبارتند از :
- دوجی پایه بلند (Long Legged Doji) : این نوع کندل دوجی، سایه های بالایی و پایینی بلندی دارد و در آن قدرت خریدارن و فروشندگان یکسان است لذا نشان دهنده بی تصمیمی و شک و تردید میان معامله گران می باشد.
- دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji) : سایه بالایی بلندی دارد اما سایه پایینی ندارد. سایه بالایی در این نوع کندل دوجی، نشان دهنده قدرت فروشندگان و ضعف خریداران می باشد.
- دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji) : برعکس دوجی سنگ قبر است یعنی سایه پایینی بلندی دارد اما سایه بالایی ندارد و معمولا نشان دهنده این موضوع است که قدرت خریداران زیاد است.
شکل 6 : انواع کندل دوجی، از الگوهای شمعی در بورس
کندل دوجی نشان می دهد که قدرت خریداران و فروشندگان تقریبا یکسان می باشد و به زودی روند حاکم تغییر خواهد کرد. البته باید توجه داشت که کندل دوجی به تنهایی نمی تواند دلیلی برای تغییر روند باشد و باید به ترکیب آن با سایر الگوهای شمعی بازگشتی اهمیت ویژه ای داد. کاربرد کندل دوجی به روند بازار و همچنین کندل های قبل از خود وابسته است. در صورتی که در یک روند صعودی، پس از یک کندل صعودی با بدنه بلند، کندل دوجی شکل بگیرد، نشان دهنده ضعف خریداران و تغییر روند صعودی می باشد. از طرفی اگر در یک روند نزولی، پس از یک کندل نزولی با بدنه بلند، کندل دوجی شکل بگیرد، نشان دهنده ضعف فروشندگان و تغییر روند نزولی به خنثی یا حتی تغییر روند نزولی به صعودی می باشد. همانطور که در شکل 7 ملاحظه می کنید، شکل گیری کندل دوجی پس از یک کندل صعودی با بدنه بلند، موجب تغییر روند اصلی و به تبع آن افت قیمت شده است.
شکل 7- الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟ اصلاح قیمت پس از شکل گیری کندل دوجی از الگوهای شمعی در بورس
روانشناسی کندل های ژاپنی
الگوهای شمعی ژاپنی رقابت بین خریداران و فروشندگان را در یک دوره زمانی نشان می دهد و در نهایت با غلبه یکی بر دیگری، قیمت افزایش یا کاهش می یابد. کندل های ژاپنی با توجه به شکلی که دارند، مفهوم خاص خود را دارند. در ادامه به روانشناسی تک کندل های ژاپنی می پردازیم :
- شمع سفید با بدنه بلند، نشان دهنده قدرت زیاد خریداران در مقایسه با فروشندگان در بیشتر اوقات یک دوره زمانی است.
- شمع سیاه با بدنه بلند، نشان دهنده غالب بودن قدرت فروشندگان در بیشتر اوقات یک دوره زمانی است.
- شمع با بدنه کوتاه نشان دهنده این موضوع است که هیچ کدام از خریداران و فروشندگان نتوانسته اند بر دیگری غلبه کنند و بازار تقریبا در همان جایی که باز شده، بسته شده است.
- شمع دارای یک سایه بلند پایینی نشان دهنده این است که در بخشی از بازار فروشندگان غالب بوده اند اما در نهایت خریداران بر فروشندگان غلبه کرده و موجب رشد قیمت شده اند.
- شمع دارای یک سایه بلند بالایی نشان دهنده این است که در بخشی از بازار خریداران غالب بوده اند اما در نهایت فروشندگان بر خریداران غلبه کرده و موجب افت قیمت شده اند.
- شمع دارای سایه های بلند بالایی و پایینی نشان دهنده این موضوع است که علیرغم تلاش مستمر فروشندگان و خریداران، هیچ کدام نتوانسته اند بر دیگری غلبه کنند، در نتیجه رقابت بین آن ها به صورت مساوی خاتمه یافته است.
انواع الگوهای شمعی ژاپنی
تا به امروز کتاب و مقاله های زیادی در رابطه با انواع الگوهای شمعی در بورس نگاشته شده است. در برخی از این منابع، حدود 55 تا 68 الگو و در برخی هم حدود 105 الگو معرفی شده است. بیشتر الگوهای معرفی شده به صورت بازگشتی و فقط تعداد کمی از آنها ادامه دهنده می باشند. الگوهایی که در انتهای روند صعودی مشابه انتهای روند نزولی موجب بازگشت قیمت و تغییر روند می شوند، معمولا یک اسم دارند اما تعداد کمی از الگوهای شمعی بازگشتی در انتهای روند صعودی با قرینه خود در انتهای روند نزولی نام های متفاوتی دارند. در ادامه به انواع الگوهای شمعی در بورس (بازگشتی و ادامه دهنده) می پردازیم :
1- الگوهای شمعی بازگشتی
الگوهای شمعی بازگشتی، ترکیبی از چند کندل ژاپنی می باشند که معمولا تغییر روند اصلی را نشان می دهند. منظور از الگوی بازگشتی صعودی این است که پس از وقوع این الگو می توان انتظار رشد قیمت را داشت، بنابراین چنین الگویی در انتهای یک روند نزولی تشکیل می شود و باید توجه داشت که هیچ گاه در ادامه یک روند صعودی نباید انتظار شکل گیری چنین الگویی را داشت. از طرفی الگوهای بازگشتی نزولی در انتهای یک روند صعودی تشکیل می شوند و پس از وقوع آن ها می توان انتظار افت قیمت را داشت. معمولا الگوهای شمعی بازگشتی صعودی و نزولی، از 1 تا 3 کندل تشکیل می شوند، بنابراین باید برای تشخیص این الگوها، علاوه بر آخرین کندل به 1 یا 2 کندل قبلی نیز توجه ویژه ای داشت. به طور کلی مهم ترین الگوهای بازگشتی عبارتند از :
- الگوی دوجی (Doji)
- الگوی پوشاننده صعودی (Bullish Engulfing)
- الگوی پوشاننده نزولی (Bearish Engulfing)
- الگوی همر یا چکش (Hammer)
- الگوی همر یا چکش معکوس (Inverted Hammer)
- الگوی مرد دار آویخته (Hanging Man)
- الگوی نافذ (Piercing Pattern)
- الگوی ابر سیاه (Dark Cloud)
- الگوی هارامی صعودی (Bullish Harami)
- الگوی هارامی نزولی (Bearish Harami)
- الگوی ستاره صبحگاهی (Morning Star)
- الگوی ستاره شامگاهی (Evening Star)
- الگوی ستاره ثاقب (Shooting Star)
- الگوی لگد زن (Hicker Signal)
- الگوی سه ستاره (The Tri Star)
- الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)
- الگوی دو کلاغ (Two Crows)
- الگوی دو کلاغ و شکاف صعودی (Upside Gap Two Crows)
- الگوی کمربند (Belt Hold)
- الگوی سه ستاره جنوبی (Three Stars In The South)
- الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers)
- خطوط برخوردی (Meeting Lines)
- الگوی ساندویچ استیک (Stick Sandwich)
- الگوی سه رودخانه کف ویژه (Unique Three River Bottom)
- الگوی تطبیق کف (Matching Low)
- الگوی شکست یا فرار (The Breakaway)
- الگوی سه شمع درونی صعودی و نزولی (Three Inside Up & Three Inside Down)
- الگوی نردبان کف (Ladder Bottom)
- الگوی بازگشت کبوتر (Homing Pigeon)
- الگوی بلع کودک مخفی شده (Concealing Baby Swallow)
- الگوی سد صعودی (Advance Block)
- الگوی تامل (Deliberation)
2- الگوهای شمعی ادامه دهنده
الگوهای شمعی ادامه دهنده ترکیبی از کندل های ژاپنی می باشند که معمولا تداوم یک روند را نشان می دهند. الگوهای شمعی ادامه دهنده نیز مشابه الگوهای شمعی بازگشتی دارای 2 نوع صعودی و نزولی می باشند. الگوهای ادامه دهنده صعودی در میانه یک روند صعودی و الگوهای ادامه دهنده نزولی در میانه یک روند نزولی شکل می گیرند. معمولا الگوهای شمعی ادامه دهنده از 1 تا 3 کندل تشکیل می شوند، بنابراین برای شناسایی آنها باید علاوه بر کندل آخر، به 1 یا 2 کندل قبلی نیز توجه ویژه ای داشت. به طور کلی مهم ترین الگوهای شمعی ادامه دهنده عبارتند از :
- الگوی شکاف تاسوکی صعودی (Upside Tasuki Gap)
- الگوی شکاف تاسوکی نزولی (Downside Tasuki Gap)
- الگوهای بالا گردن (On and In Neck Line)
- الگوی رخنه (Thrusting)
- الگوی شمع های سفید پهلو به پهلو (Side By Side White Lines)
- الگوی سه شمع یورشی (Three Line Strike)
- الگوی سه گانه های صعودی (Rising Three Method)
- الگوی سه گانه های نزولی (Falling Three Method)
- الگوی خطوط تفکیکی (Separating Lines)
- الگوی سه گانه های شکاف دار صعودی (Upside Gap Three Method)
- الگوی دیلم (Mat Hold)
درباره محمد حسن دانشور
موفقیت در بازارهای مالی نیازمند مهارت های متعددی است. صرف اطلاع از برخی از مفاهیم تحلیل تکنیکال نه تنها نمی تواند به درآمدزایی شما در بازارهای مالی کمک کند بلکه می تواند موجب اشتباه الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟ و از دست رفتن سرمایه شما شود. در "پارس سرمایه" تلاش می کنیم با رویکردی متفاوت به آموزش و مشاوره بازارهای مالی بپردازیم تا شما را به متخصصین این عرصه تبدیل کنیم.
استراتژی الگوهای کندلی
همه معامله گران به دنبال روش هایی هستند که نقاط ورود و خروج مناسب را به آن ها نشان دهد یکی از روشی هایی که خیلی زود می تواند در نقاط حساس سیگنال هایی مبنی بر خروج از بازار یا ورود به بازار را به معامله گران بدهد الگوهای شمعی است.
به همین منظور در ادامه این مقاله قصد داریم تا در مورد تاریخچه، انواع این الگوها و نحوه استفاده از آن ها مطالبی را با شما در میان بگذاریم.
کندل استیک یا نمودار شمعی اولین باز توسط تجار برنج ژاپنی در سال 1600 میلادی مورد استفاده قرار می گرفت استفاده از این روش به آن ها کمک می کرد تا بتوانند روند قیمت در آینده را پیش بینی کنند.
اما نخستین کسی که این کندل ها را به شکل امروز نامگذاری و از آن ها استفاده کرده مونهیسا هما یک تاجر برنج ژاپنی بود که در قرن 17 میلادی زندگی می کرد. او با بررسی بازارها در گذشته و با شناسایی الگوهای مختلف شروع به دسته بندی آن ها به شکل امروز کرد و نام این روش نمایش قیمت را کندل استیک کذاشت.
سال ها بعد شخصی به نام استیو نیسو به شکل کاملا تصادفی این الگوها را پشت یادداشت هم اتاقی ژاپنی خود دید این اشکال موجب کنجکاوی او شد و در نهایت برای آشنایی بیشتر و کشف تمام اسرار این الگوها به ژاپن سفر کرد.
استیونیسون بعد از جستجوهای فراوان موفق به کشف اسرار این روش گردید و آن را با خود به غرب آورد و در معاملات روزانه خود از آن ها استفاده کرده. استفاده از کندل ها به قدری درصد موفقیت او را بالا برده بود که مردم گمان می کردند روشی جادویی پیدا کرده تا در سال 1990 کتابی با نام الگوهای شمعی ژاپنی از او منتشر شد در این کتاب نحوه استفاده از الگوها و انواع آن شرح داده شده بود.
• کتاب الگوهای شمعی ژاپنی استیونیسون امروز به عنوان یکی از منابع معتبر و کاربردی در زمینه شمع های ژاپنی در جهان مورد استفاده است.
ساده ترین و ابتدایی ترین روش نمایش قیمت نمودار خطی است. زیرا برای رسم این نمودار فقط از قیمت های بسته شدن(Close) استفاده می شود.
روش کار به این شکل است که قیمت بسته شدن در بازه زمانی مدنظر بر روی نمودار مشخص می شود سپس این قیمت ها به یکدیگر متصل شده و نمودار خطی ایجاد می شود.
نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که این نمودار هیچ اطلاعاتی در مورد قیمت باز شدن، بالاترین قیمت و پایین ترین قیمت در اختیار معامله گران قرار نمی دهد.
نمودار میله ای از یک خط عمودی و دو زبانه در قسمت چپ و راست آن تشکیل شده است. پایین ترین قسمت میله نشان دهنده کمترین قیمت و بالاترین قسمت میله نشان دهنده بیشترین قیمت در بازه معاملاتی مدنظر است. برای نشان دادن قیمت باز شدن و بسته شدن از زبانه های سمت چپ و راست میله استفاده می شود به این ترتیب که زبانه سمت چپ نشان دهنده قیمت باز شدن و زبانه سمت راست نشان دهنده قیمت بسته شدن است.
• پیش از شناخت الگوهای ژاپنی در کشورهای غربی نمودار میله ای متداول ترین شیوه ای بود که تحلیل گران غربی از آن استفاده می کردند.
برای نمایش میله صعودی زبانه کوچکی که سمت چپ خط عمودی قرار دارد باید بالاتر از زبانه سمت راست باشد به این ترتیب یه میله صعودی تشکیل گردیده است.
از نظر بسیاری از معامله گران نمودار شمعی همان نمودار میله ای است که از چهار قیمت بازشدن، بسته شدن، بالاترین قیمت و پایین ترین قیمت تشکیل شده است که از نظر بسری جذاب تر و تفسیر آن راحت تر است.
یکی از تفاوت های اصلی این نمودار و نمودار میله ای نحوه نمایش آن است به طوری که برای نشان دادن قیمت باز شدن و بسته شدن مستطیلی عمودی و تو پر رسم می شود. برای نمایش بالاترین قیمت خطی در بالای این مستطیل و برای نمایش پایین ترین قیمت خطی در پایین این مستطیل رسم می شود که به آن سایه یا فیتیله می گویند.
در حالت کلاسیک معمولا این کندل ها به رنگ سیاه و سفید نمایش داده می شوند اما امروزه برای جلو بیشتر از رنگ سبز و قرمز نیز در نمایش کندل ها استفاده می شود. رنگ سفید و سبز برای کندل های صعودی و رنگ سیاه و قرمز برای نمایش کندل های نزولی استفاده می شود.
اولین شرطی که برای استفاده از این الگوهای باید در نظر داشته باشید روند حاکم بر بازار است. یعنی اگر روند نموداری که آن را بررسی می کنید صعودی باشد مشاهده الگوهای بازگشتی صعودی در این روند بی معنی است اما اگر الگوهای بازگشتی نزولی در چنین روندی مشاهده شود می تواند به عنوان اخطاری برای پایان روند صعودی باشد.
دومین شرطی که باید آن را مدنظر قرار دهید. بررسی این الگوها در جایگاه مناسب است. اگر در یک روند صعودی هستید ابتدا باید مقاوت های پیش رو را رسم نمایید اگر کندل بازگشتی نزولی در نزدیکی این مقاوت مشاهده کردید اعتبار الگو افزایش می یابد در غیر این صورت ممکن است الگو به راحتی فیل شود.
برای الگوهای بازگشتی صعودی نیز همین شرایط صادق است یعنی شما باید الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟ این الگوها را در نزدیکی یک مقاومت مشاهده کنید تا اعتبار آن افزایش یابد.
• دامنه پیش بینی کندل های صعودی 2 تا سه کندل است. یعنی اگر الگوی کندل مشاهده کردید به وسیله آن می توانید دو تا سه کندل آینده را پیش بینی کنید. بهتر است از این روش در کنار سایر روش های تحلیل تکنیکال استفاده نمایید.
• مشاهده الگوهای کندلی در نزدیکی یک حمایت و مقاومت به منزله تغییر روند از صعودی به نزولی یا عکس نیست بلکه می تواند بازار را وارد حال رنج یا نوسانی نماید.
• در این حال منظور بدنه کندل است. اگر کندلی داشته باشیم که بزرگ باشد اما بخش اعظم آن را سایه ها تشکیل داده باشند در واقع کندلی ضعیف خواهیم داشت.
ادامه رشد شاخص به کدام مولفهها نیاز دارد؟+نمودار
تحلیل تکنیکی-فیزیولوژی شاخص کل نشان می دهد که در این مقطع بیشتر رشد شاخص مدیون خودروسازها بوده است؛ اما شاخص کل برای گذر از مقاومتهای مهمی نظیر 90 هزار واحد به یاری سایر صنایع نیز نیاز دارد.
پس از دوسال رخوت سرانجام با امضای برجام اقبال معامله گران به بازار سهام بیشتر شد. بازاری که مثل فنر فشرده شده بود و قیمتهای سهام خیلی کمتر از ارزش دفتری در حال معامله بود. دوباره سیل نقدینگی به بورس سرازیر شد و بازار هر روز در حال ساخت P.E بالاتری برای سهام بود.
به گزارش اقتصادنیوز، این فضای امید باعث رشد شاخص از محدوده 60 هزار واحد تا امروز شده است؛ اما ساخت P.E انتظاری مطمئنا باید با افزایش EPS در گزارشهای مالی تعدیل شود و به انتظارات معامله گران از قابلیت سودآوری شرکت جامه عمل پوشانده شود؛ وگرنه اتفاق سال 92 رخ خواهد و قیمتها برای اصلاح P.E سقوط خواهد کرد.
در این مقطع بیشتر رشد شاخص مدیون خودروسازها بوده است؛ اما شاخص کل برای گذر از مقاومتهای مهمی نظیر 90 هزار واحد به یاری سایر صنایع نیز نیاز دارد.
در این شکل؛ نمودار شاخص کل از اواسط سال 94 به تصویر کشیده شده است. در این مدت شاخص در قالب 5 موج صعودی از 60 تا 82 هزار واحد رشد کرده است.
بهعبارتدیگر در موج 5 هستیم و بازار برای رشد مجدد نیاز به اصلاح قیمتی-استراحت زمانی دارد. در موج 4 الگوی نموداری مثلث صعودی شکلگرفته است.
بر پایۀ آمار کتاب دایرةالمعارف الگوهای نموداری – توماس بولکوفسکی، احتمال بازگشت قیمتها به مثلث صعودی 57درصد است؛ یعنی احتمال دارد قیمتها به سقف مثلث برگردد. دو میانگین متحرک 10 و 20 روزه بارنگهای سبز و آبی نشاندهنده حمایتهای مهم روندی هستند.
شاخص در صورت نزول در 79800 واحد از این دو میانگین میگذرد و وضعیت را بغرنج میکند؛ زیرا این اتفاق از زمان شاخص 62 هزار واحدی رخ نداده و میتواند بیانگر شروع اصلاح بیشتر شاخص کل باشد؛ بنابراین سرمایهگذاران کوتاهمدتی به این مسئله توجه ویژهای داشته باشند.
از منظر دیگر، واگرایی در اسیلاتور با اوجهای قیمت، الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی (Evening Star) و کاهش حجم معاملات باعث نگرانیهای بیشتری از وضعیت کوتاهمدت شاخص کل شده است. درمجموع در کوتاهمدت مراقب دادوستدهایتان باشید و از خرید سهام در سقف اجتناب کنید و نسبت بازده/ریسک را در معاملات خود محاسبه کنید. در صورت استمرار نزول بازار، سقف مثلث صعودی در 78400 واحد مانند سدی محکم از قیمتها حمایت خواهد کرد.
از دیدگاه میانمدت نیز با رشد قیمت نفت تا سطح 50 دلار، افزایش قیمت فلزات پایه و مواد معدنی و همچنین محصولات شیمیایی در دنیا انتظار میرود پس از اصلاح و استراحت، شاخص کل در موج صعودی بزرگتر بعدی از سقف 90 هزار واحد گذر کرده و به محدوده 100 هزار واحد در گام اول برسد.
الگوهاي بازگشتی شمعی ژاپنی در تحلیل تکنیکال
الگوهاي بازگشتی شمعی ژاپنی شماره۱
الگوی پوشاننده صعودی
از جمله الگوهای بازگشتی قوی شبیه به الگوی نافذ(در ادامه توضیح خواهیم داد و البته قدرتمندتر است که در روند نزولی ایجاد شده و در آن، شمع اول با بدنه سیاه بلند یا متوسط و شمع دوم با بدنه سفید بلند است به طوری که بدنه آن، بدنه شمع اول را پوشانده است. با وقوع موارد زیر احتمال بازگشت قوی تر می شود:
۱- بعد از روندی طولانی ایجاد شود، ۲- بدنه شمع اول، کوچک و بدنه شمع دوم، بزرگ باشد، ۳- شمع دوم سایه نداشته باشد، ۴- همراه با افزایش حجم ایجاد شود، ۵- شمع دوم دامنه شمع اول را نیز بپوشاند.
الگوی پوشاننده نزولی
از جمله الگوهای بازگشتی قدرتمند است که در روند صعودی ایجاد شده و در آن، شمع اول با بدنه سفید بلند یا متوسط و شمع دوم با بدنه سیاه بلند است به طوری که بدنه آن، بدنه شمع اول را پوشانده است مواردی که باعث قوی تر شدن احتمال بازگشت روند در این الگو می شود، همانند موارد بیان شده در الگوی پوشاننده صعودی است.
الگوی چکش
الگوی باز گشتی تکشمعی است که در روند نزولی ایجاد شده و در آن شمعی با بدنه کوچک به رنگ سیاه یا سفید الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟ می آید و سایه بالایی در صورت وجود بسیار کوچک بوده و در مقابل دارای سایه پایینی بلند با اندازه حداقل دو یا سه برابر طول بدنه شمع می باشد. اگر بدنه شمع، سفید باشد قدرت بازگشت بیشتری را ایجاد می کند. شکل متقارن این الگو در روندی صعودی، الگوی ستاره ثاقب نام دارد که در ادامه آن را توضیح خواهیم داد.
الگوی چکش معکوس
این الگوی بازگشتی مانند الگوی چکش در روند نزولی ایجاد می شود که در آن شمعی با بدنه کوچک به رنگ سیاه یا سفید می آید و سایه پایینی در صورت وجود بسیار کوچک بوده و دارای سایه بالایی بلند با اندازه حداقل دو یا سه برابر طول بدنه شمع می باشد. اگر بدنه شمع، سفید یا فاصله شمع بعدی در بالای آن زیاد باشد، قدرت بازگشت بیشتری ایجاد خواهد کرد.
الگوهاي بازگشتی شمعی ژاپنی شماره ۲
الگوي مرد دار آویخته
الگوي بازگشتی تک شمعی است که در روند صعودي ایجاد شده و در آن یک شمع با بدنه کوچک به رنگ سیاه یا سفید می آید به طوري که داراي سایه پایینی بلند به اندازه حداقل دو یا سه برابر طول بدنه شمع بوده و سایه بالایی درصورت وجود بسیار کوچک است. اگر بدنه شمع سیاه باشد، قدرت بازگشت، بیشتر خواهد بود.
الگوي سوزنی یا نافذ
از الگوهاي بازگشتی است که در انتهاي روند نزولی تشکیل شده و در آن شمع اول داراي بدنه سیاه بلند یا متوسط و شمع دوم سفید رنگ بوده به طوري که با قیمت کمتري نسبت به بدنه شمع اول باز می شود و در محدوده نیمه بالایی بدنه شمع اول بسته می گردد. البته بدنه آن نباید بدنه شمع اول را بپوشاند، زیرا در این صورت یک الگوي پوشاننده صعودي خواهد شد. همچنین در تأیید این الگو باید شمع بعدي در بالاي این شمع صعودي بسته شود. اگر شمع دوم به نیمه شمع اول نرسد، احتمال ادامه روند نزولی به صورت شدیدتر وجود دارد که به آن الگوي ادامه دهنده بالا گردن می گویند.
الگوي ابر سیاه
این الگوي بازگشتی به نوعی متقارن شده ي الگوي نافذ است با این تفاوت که در روند صعودي ایجاد شده و ابتدا یک شمع با بدنه سفید بلند یا متوسط آمده و شمع بعدي، بدنه سیاه و بلندي دارد که با قیمت بیشتري نسبت به بدنه شمع قبلی باز می شود و در محدوده نیمه پایینی بدنه شمع اول بسته می گردد. البته بدنه آن نباید بدنه شمع اول را بپوشاند، زیرا در این صورت یک الگوي پوشاننده نزولی خواهد شد. همچنین در تأیید این الگو باید شمع بعدي در پایین این شمع نزولی قرار گیرد.
الگوي هارامی صعودي
این الگو را که الگوي باردار نیز می نامند، در انتهاي روند نزولی ایجاد شده که در آن شمع اول داراي بدنه سیاه و بلندي است که شمع دوم با بدنه سیاه یا سفید کوچک را می پوشاند. اگر سایه هاي شمع دوم از محدوده سایه هاي شمع اول خارج نشود، الگو داراي قدرت بازگشت بیشتري خواهد بود.
الگوهاي بازگشتی شمعی ژاپنی شماره ۳
الگوي هارامی نزولی
این الگو درانتهاي روند صعودي ایجاد شده که در آن شمع اول داراي بدنه سفید بلندي است که شمع دوم با بدنه سیاه یا سفید کوچک را می پوشاند. اگر سایه هاي شمع دوم از محدوده سایه هاي شمع اول خارج نشود، الگو داراي قدرت بازگشت بیشتري خواهد بود.
الگوي ستاره صبحگاهی
این الگوي بازگشتی در پایان روند نزولی ایجاد می شود که شمع اول داراي بدنه سیاه بلند است و شمع دوم با بدنه سیاه یا سفید کوچک در یک شکاف نزولی از شمع اول قرار دارد. شمع سوم، بدنه سفید بلندي دارد که تا حد زیادي در بدنه شمع اول نفوذ کرده است. درصورتی که شمع دوم سیاه بوده و توسط شمع سوم پوشانده شود، یک الگوي پوشاننده صعودي خواهیم داشت. با وقوع موارد زیر، احتمال بازگشت قوي تر می شود:
۱- بعد از روندي طولانی ایجاد شود، ۲- بین شمع دوم و سوم شکاف صعودي باشد،۳-شمع اول توسط شمع سوم پوشانده شود، ۴- شمع سوم همراه با افزایش حجم باشد.
الگوي ستاره شامگاهی
این الگو که معکوس الگوي ستاره صبحگاهی است، در روند صعودي ایجاد شده و در آن شمع اول، بدنه سفید بلندي داشته و شمع دوم با بدنه سفید یا سیاه کوچک، در یک شکاف صعودي از شمع اول قرار دارد. شمع سوم، بدنه سیاه بلندي دارد که تا حد زیادي در بدنه شمع اول نفوذ می کند. با وقوع موارد زیر احتمال بازگشت قوي تر می شود:
۱- بعد از روندي طولانی ایجاد شود، ۲- بین شمع دوم و سوم شکاف نزولی باشد، ۳- شمع اول توسط شمع سوم پوشانده شود، ۴- شمع سوم همراه با افزایش حجم باشد.
الگوي ستاره ثاقب
این الگوي بازگشتی شبیه به الگوي چکش معکوس بوده با این تفاوت که در روند صعودي ایجاد می شود و درواقع تک شمعی است که شمع آن داراي بدنه سیاه یا سفید کوچکی می باشد و سایه پایینی آن درصورت وجود بسیار کوچک است و سایه بالایی بلند به اندازه حداقل دو یا سه برابر بدنه اش دارد.
الگوهاي بازگشتی شمعی ژاپنی شماره ۴
الگوي سه ستاره صعودي
این الگوي بازگشتی در روند نزولی ایجاد شده که از سه شمع دوجی ساخته می شود و اندازه آن ها حائز اهمیت نمی الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟ باشد. دوجی دوم با شکافی نزولی از دوجی اول قرار دارد. همچنین درصورت وجود یک شکاف صعودي بین دوجی دوم و دوجی سوم، احتمال بازگشت قوي تر می باشد.
الگوي سه ستاره نزولی
این الگوي بازگشتی در روند صعودي ایجاد شده و از سه شمع دوجی ساخته شده است. اندازه آن ها حائز اهمیت نمی باشد و یک شکاف صعودي بین دوجی اول و دوجی دوم وجود دارد. همچنین درصورت وجود یک شکاف نزولی بین دوجی دوم و دوجی سوم، احتمال بازگشت قوي تر می باشد.
الگوي سه کلاغ سیاه
این الگوي بازگشتی در روند صعودي ایجاد شده که در آن سه شمع سیاه بلند و متوالی وجود دارد به طوري که نقاط پایانی دو شمع آخر از نقاط پایانی شمع قبلی خود پایین تر بوده و نقاط آغازین آن ها در محدوده بدنه شمع قبلی قرار گرفته باشند. درضمن سایه پایینی هر سه شمع باید کوتاه باشد.
الگوي دو کلاغ
این الگوي در روند صعودي ایجاد شده و شبیه به الگوي ستاره شامگاهی است که در آن شمع اول، بدنه سفید بلندي داشته و شمع دوم با بدنه سیاه کوچک در یک شکاف صعودي از بدنه شمع اول در بالاي آن قرار دارد. شمع سوم بدنه سیاه بلندي دارد که در محدوده بدنه شمع دوم آغاز شده و تا محدوده بدنه شمع اول ادامه می یابد. تأیید نهایی الگو، زمانی است که یک شمع سیاه با شکافی نزولی در ادامه این سه شمع تشکیل گردد.
الگوهاي بازگشتی شمعی ژاپنی شماره۵
الگوي سه سرباز سفید
این الگوي بازگشتی به نوعی متقارن الگوي سه کلاغ سیاه بوده که در روند نزولی ایجاد می شود و در آن سه شمع سفید بلند متوالی وجود دارد به طوري که نقاط پایانی دو شمع آخر از نقاط پایانی شمع قبلی خود بالا تر باشند یا به صورتی سیر صعودي داشته باشند و همچنین نقاط آغازین آن ها در محدوده بدنه شمع قبلی قرار گرفته باشند. در ضمن سایه بالایی هر سه شمع باید کوتاه باشد.
الگوي لگدزن صعودي
روند بازار جهت ایجاد این الگو اهمیتی ندارد. در این الگو ابتدا یک ماروبوزو به رنگ سیاه وجود داشته سپس یک ماروبوزوي سفید در شکافی صعودي از آن قرار می گیرد. اعتبار این الگو بسیار بالا است ولی جهت اطمینان بیشتر، کافیست یک شمع سفید صعودي بعد از ماربوزوي سفید تشکیل شود.
الگوي لگدزن نزولی
روند بازار جهت ایجاد این الگو اهمیتی ندارد. در این الگو ابتدا یک ماروبوزو به رنگ سفید وجود داشته سپس یک ماروبوزوي سیاه در شکافی نزولی از آن قرار می گیرد. اعتبار این الگو بسیار بالا است ولی جهت اطمینان بیشتر، کافیست یک شمع سیاه نزولی بعد از ماربوزوي سیاه تشکیل شود.
الگوي شکست یا فرار صعودي
این الگوي بازگشتی در روند نزولی ایجاد شده که در آن شمع اول نزولی و بلند است و شمع دوم با یک شکاف نزولی از آن قرار دارد. سپس دو شمع نزولی کوچک بعد از آن ها با سیري نزولی تشکیل شده و در آخر یک شمع صعودي بلند با شروع از محدوده بدنه شمع چهارم و با پایان در نزدیکی شکاف اولیه ایجاد می شود. دلیل بازگشتی بودن این الگو این است که شمع هاي دو تا چهار کوچک بوده و نشان از ضعف در روند نزولی است که با شمع صعودي بعدي، این الگو تأیید می گردد.
الگوي شکست یا فرار نزولی
این الگوي بازگشتی در روند صعودي ایجاد شده که در آن شمع اول صعودي و بلند است و شمع دوم با یک شکاف صعودي از آن قرار دارد. سپس دو شمع صعودي کوچک بعد از آن ها با سیري صعودي تشکیل شده و در آخر یک شمع نزولی بلند با شروع از محدوده بدنه شمع چهارم و با پایان در نزدیکی شکاف اولیه ایجاد می شود. دلیل بازگشتی بودن این الگو این است که شمع هاي دو تا چهار کوچک بوده و نشان از ضعف در روند صعودي است و با شمع نزولی بعدي، این الگو تأیید می گردد.
نمودار شمعی ژاپنی(کندل استیک)
ساعد نیوز: کندل استیک (به انگلیسی Candlestick)، به معنای شمعدان، نوعی نمودار قیمت است که قیمتهای بالا، پایین، بازشدن و بسته شده یک اوراق بهادار را در یک دوره زمانی مشخص نشان میدهد.به دلیل شکل این نمودارها که شبیه شمع است، به آن کندل استیک یا شمعدان میگویند.سه نوع اصلی نمودار وجود دارد.
کندل استیک (به انگلیسی Candlestick)، به معنای شمعدان، نوعی نمودار قیمت است که قیمت های بالا، پایین، بازشدن و بسته شده یک اوراق بهادار را در یک دوره زمانی مشخص نشان می دهد.به دلیل شکل این نمودارها که شبیه شمع است، به آن کندل استیک یا شمعدان می گویند.سه نوع اصلی نمودار وجود دارد.که افراد سرمایه گذار و معامله گر، بسته به اطلاعاتی که درپی آنند و یا بسته به سطوح مهارت فردی شان مورد استفاده قرار می دهند. این نمودار هاشامل نمودار خطی، نمودار میله ای، نمودار شمعی (کندل استیک) میباشد.
از نظر بسیاری از معامله گران، نمودار شمعی در مقایسه با نمودار میله ای (با وجو اینکه هر دو نمودار OHLC هستند )، از نظر بصری جالب تر و تفسیر آن آسان تر است. هرکدام از شمع ها تصاویری مربوط به حرکات قیمت ارائه می دهند که رمزگشایی آن ها در نمودار آسان است. در نمودار شمعی تحلیل گر قادر است به آسانی رابطه بین قیمت آغازین و پایانی و همچنین بالاترین و پایین ترین قیمت را بررسی و مقایسه کند و ظاهر ملموس تری نسبت به نمودار میله ای دارد.
اسامی الگوهای نمودارهای شمعی
دوجی Doji
شمع Doji دارای قیمت باز شدن و بسته شدن یکسان است، یا حداقل بدنه آن بسیار بسیار کوتاه است. دوجی یک بدنه بسیار بسیار باریک دارد که به صورت یک خط باریک نمایان می شود.دوجی نمایانگر تردید و دودلی خریداران و فروشندگان است. قیمت، بالا و پایین قیمت باز شدن جابجا می شوند و در نهایت در جایی بسیار نزدیک به آن بسته می شوند.
هیچ کدام از گروه خریداران یا گروه فروشندگان در نهایت نمی توانند کنترل را بدست بگیرند .چهار نمونه خط دوجی مهم وجود دارد. طول فتیله های بالا و پایین می تواند تغییر کند و شمع ها به شکل سلیب، سلیب معکوس، یا علامت چمع به نظر برسند.
در زمان وقوع دوجی به شمعهای تشکیل شده قبلی توجه کافی را مبذول کنید.اگر دوجی بعد از شمعهایی الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟ با بدنه بلند و خالی اتفاق افتاد (مثل ماروبوز سفید)، معلوم است که خریداران خسته وضعیف شده اند. برای اینکه قیمت به بالا رفتن ادامه دهد لازم است که تعداد خریداران بیشتر شود ولی دیگر نمی شود. فروشندگان گوش به زنگ هستند که وارد بازار شده و قیمتها را پایین بیاورند .
به خاطر داشته باشید که حتی بعد از اینکه یک دوجی شکل گرفت موقع فروش نیست. یک تایید هنوز لازم است. منتظر یک شمع پایین رونده باشید که زیر قیمت باز شدن شمع بلند سفید، بسته شود.اگر دوجی بعد از شمعهایی با بدنه بلند و پر اتفاق افتاد ( مثل ماروبوز سیاه )، معلوم است که فروشندگان خسته وضعیف شده اند. برای اینکه قیمت به پایین رفتن ادامه دهد لازم است که تعداد فروشندگان بیشتر شود ولی دیگر نمی شود. خریداران گوش به زنگ هستند که وارد بازار شده و قیمتها را بالا ببرند.ب ا وجود اینکه سقوط با وجود محدودیت در تعداد فروشندگان ادامه نخواهد یافت اما خریداران الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟ الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟ بیشتری لازم است که بالا رفتن قیمت را تضمین کنند. منتظر یک شمع سفید باشید که بالای قیمت باز شدن شمع سیاه بلند، بسته شود.
فرفره گردان (Spinning Top)
شمعهایی که فتیله های بالا و پایین طویلی دارند و بدنه آنها کوچک است، فرفره گردان یا Spinning top نامیده می شوند. رنگ بدنه اصلی در آنها اهمیتی ندارد.این الگو نشان می دهد که خریداران و فروشندگان در حالت دودلی و تردید قرار دارند.بدنه اصلی کوچک (چه پر باشد چه خالی) نشان دهنده این است که حرکات بسیار کوچکی از قیمت باز شدن تا قیمت بسته شدن صورت گرفته است و فتیله ها نشان می هند که هم خریداران و هم فروشندگان در حال مبارزه اند ولی کسی پیروز نشده است و نتیجه نامعلوم است .
اگر فرفره گردان در هنگام روند رو به بالا شکل بگیرد (شکل بالا سمت چپ)، به این معنی است که تعدادی کافی از خریداران وجود ندارند و احتمال تغییر جهت وجود دارد. اگر فرفره گردان در هنگام روند رو به پایین شکل بگیرد (شکل بالا سمت راست)، به این معنی است که تعدادی کافی از فروشندگان وجود ندارند و احتمال تغییر جهت وجود دارد.
ماروبوزو (Marubozo)
مثل یک ورد جادویی به نظر می رسد، نه؟ ولی نه. همچنین معنایی ندارد. ماروبوزو در واقع حالتی است که در آن هیچ فتیله ای نداریم. بسته به اینکه بدنه شمع ما پر یا خالی باشد، ماروبوزو نشان دهنده حالتی است که در آن قیمتهای سقف و کف همان قیمتهای باز شدن و بسته شدن هستند. در شکل زیر دو نوع ماروبوزو را می بینید.
در یک ماروبوزو سفید ما یک بدنه بلند بدون فتیله داریم. قیمت باز شدن برابر قیمت کف و قیمت بسته شدن برابر قیمت سقف است. این شمع نشان دهنده این است که کنترل بازار در دست خریداران است و بازار رو به بالا می باشد.این شمع اولین مرحله تشکیل یک روند صعودی (به صورت بازگشتی) یا ادامه صعود می باشد.
در یک ماروبوزو سیاه ما یک بدنه بلند بدون فتیله داریم. قیمت باز شدن برابر قیمت سقف و قیمت بسته شدن برابر قیمت کف است. این شمع نشان دهنده این است که کنترل بازار در دست فروشندگان است و بازار رو به پایین می باشد. این شمع اولین مرحله تشکیل یک روند نزولی ( به صورت بازگشتی ) یا ادامه نزول می باشد.
تحلیل با الگوهای کندل استیک (تحلیل الگوهای شمعی ژاپنی)
1- اولین مرحله در تحلیل کندلی ما پیدا کردن روند بازار هست. چون در بازار خنثی، الگوهای شمعی ژاپنی قدرت خاصی ندارند و ترید بر اساس کندل استیک دشوار میشود.
مثال :
در تایم فریم ۴ ساعته قیمت بین یک محدوده ی ۴۰ پیپی رنج شده. معمولا در این جور موارد باید بریم تایم پایینترش و در یک و نیم ساعته معاملات انجام بدیم بصورت فروش در سقف و خرید در کف.اگر بخواهیم در همان تایم ۴ ساعته معامله کنیم:
- اولا باید ببینیم رنج شدگی در چه محدوده ای هست؟
- آیا در محدوده ی انتهای روند هست و قیمت منتظر خبر هست تا قیمت برگردد؟
- آیا در وسط روند هست و احتمال تشکیل الگوهای کلاسیک ادامه دهنده هست یا الگو کلاسیک برگشتی هست؟
2- دومین مرحله پیدا کردن سطوح برگشتی هست. سطوحی که قیمت بر میگردد و به حرکتش در جهت روند ادامه میدهد . یا سطوحی که قیمت میتواند از آن ناحیه تغییر روند بدهد یا حرکت اصلاحی انجام بدهد.
3- سومین مرحله یافتن سیگنال با الگوهای کندلی هست.
اسامی الگوهای نمودارهای شمعی
الگوهای تک شمعی در تحلیل تکنیکال
Hammer (الگوی هامر یا همر)
الگوی چکش Hammerدر اغلب موارد در پایان روند نزولی تشکیل می شود.الگوی چکش در قسمت پایین سایه بلندی دارد و در قسمت بالایی خود یا بدون سایه است یا سایه ی بسیار کوچکی دارد. رنگ بدنه مهم نیست اما رنگ سبز معمولا قدرت بیشتری دارد. بدنه الگوی چکش در تحلیل تکنیکال یک دوم سایه ی پایینی آن می باشد.
Inverted Hammer
الگوی چکش معکوس یا هامر معکوس، غالبا در پایان روند صعودی تشکیل می شود.الگوی چکش معکوس در قسمت بالای خود سایه بلندی دارد و در قسمت پایین خود یا بدون سایه است یا سایه ی بسیار کوچکی دارد. رنگ بدنه مهم نیست اما رنگ قرمز معمولا قدرت بیشتری نسبت به سبز دارد. بدنه الگوی چکش معکوس در تحلیل تکنیکال یک دوم سایه ی بالایی آن می باشد.
الگوهای ترکیبی دو شمعی Two candles
Bullish Engulfing Pattern
این الگو (پوشاننده صعودی) شامل دو شمع با رنگ های متفاوت است که در انتهای روند نزولی تشکیل می شود. کل بدنه سفید (صعودی) شمع دوم، بدنه شمع اول مشکی (نزولی) را پوشش می دهد. اندازه سایه ها در این دو کندل اهمیتی ندارد. ایجاد شکاف (گپ) بین نقطه پایان کندل اول و نقطه آغاز کندل دوم اهمیت بیشتری به این الگو برای آغاز روند صعودی می دهد.
Tweezers Bottom
الگوی انبرک پایینی مانند الگوی قبلی شامل دو شمع با رنگ های متفاوت می باشد. با این تفاوت که ابتدا شمعی نزولی (مشکی) با بدنه بزرگ تشکیل می شود این شمع فاقد سایه یا با سایه های کوچک می باشد. شمع دوم در دل محدوده قیمت شمع اول به شکل ستاره (داجی) یا چکش معکوس تشکیل می شود. برای اهمیت بیشتر تغییر روند از نزولی به صعودی در این الگو، خارج نشدن سایه های شمع دوم از شمع اول مهم می باشد.
Bullish Harami
الگوی هارامی صعودی نیز در انتهای روند نزولی تشکیل می شود و اخطار تغییر روند را صادر می کند. شمع اول بدنه مشکی (نزولی) دارد که تمامی بدنه شمع دوم را پوشش می دهد سایه ها در این الگو اهمیت زیادی ندارند اما خارج نشدن سایه های شمع دوم از محدوده سایه های شمع اول قدرت بیشتر این الگو را نشان می دهد.
Bullish Piercing Line
در این الگو (پوشش شکاف صعودی) شاهد دو شمع با رنگ های متفاوت هستیم. در شمع اول بدنه مشکی (نزولی) و شمع دوم بدنه ای سفید (صعودی) با نقطه پایانی پایین تر از نقطه آغازین شمع قبلی می بینیم و نقطه آغاز شمع دوم با شکافی نزولی نسبت به پایان شمع اول شروع شده است. این الگو در انتهای روند نزولی تشکیل شده و نمایشگر آغاز روند صعودی می باشد.
الگوهای ترکیبی سه شمعیThree candles
Evening Star
الگوی ستاره عصرگاهی از مجموع سه شمع در انتهای روند صعودی تشکیل می شود شمع اول صعودی و پرقدرت، شمع دوم با شکاف (گپ) صعودی آغاز شده و بدنه آن میتواند نزولی یا صعودی باشد ولی در غالب موارد بدنه و سایه های بزرگی ندارد و شمع سوم الگوی بازگشتی ستاره شامگاهی چیست؟ یک شمع نزولی است که آغاز آن با شکاف (گپ) نزولی نسبت به شمع دوم آغاز شده است. این سه شمع اخطار روند نزولی را در انتهای روند صعودی اعلام می نمایند.
Evening Doji Star
ترکیب این الگوی سه شمعی بسیار شبیه به الگوی ستاره عصرگاهی می باشد با این تفاوت که بین شمع اول و دوم به علاوه بین شمع دوم و سوم شکافی دیده نمی شود شمع اول پرقدرت و صعودی، شمع دوم Doji و شمع سوم دارای بدنه نزولی می باشد. با بسته شدن نزولی شمع سوم اخطار انتهای روند صعودی و آغاز روند نزولی اعلام می شود.
Abandoned Baby Pattern
این الگو (کودک رها شده نزولی) در بازار مبادلات ارز خیلی کم به وجود می آید. در انتهای روند صعودی پس از یک شمع صعودی قوی شکافی صعودی تا شمع بعدی به وجود می آید. شمع بعدی بصورت ستاره(داجی) بسته می شود و فاصله بسته شدنش تا شمع بعدی نیز دارای شکاف است. با مشکی (نزولی) بسته شدن بدنه شمع سوم اخطار پایان روند صعودی و آغاز روند نزولی به وجود می آید.
یافتن الگوها
الگوهای شمعی از کنار هم قرار گرفتن چند کندل تشکیل و به دو نوع کلی تقسیم می شوند:
- الگوهای شمعی ادامه دهنده
- الگوهای شمعی بازگشتی
الگوی شمعی ادامه دهنده
الگوی شمعی ادامه دهنده نشان دهنده ادامه روند بازار هستند. برای مثال در شکل زیر که روند افزایشی نشان می دهد، مادامی که قیمت بسته شدن و یا سایه کندل ها بالاتر از یکدیگر قرار می گیرند روند صعودی ادامه پیدا خواهد کرد.
در شکل زیر نیز که نشان دهنده یک روند نزولی است، مادامی که قیمت بسته شدن و یا سایه کندل ها پایین تر از یکدیگر قرار می گیرند، روند نزولی ادامه دار خواهد بود.
الگوهای شمعی بازگشتی
این الگوها در انتهای یک روند قرار می گیرند و موجب بازگشت روند می شوند. الگوهای بازگشتی به دو دسته تقسیم می شوند:
- الگوی بازگشتی خرسی که در انتهای روند صعودی قرار می گیرند و موجب بازگشت روند به نزولی می شوند.
- الگوی بازگشتی گاوی که در انتهای روند نزولی قرار می گیرند و موجب بازگشت روند به صعودی می شوند.
در شکل زیر این دو الگوی بازگشتی را آورده ایم.
در ادامه می خواهیم هرکدام از این دو نوع الگوی بازگشتی را بررسی کنیم.
الگوهای بازگشتی خرسی
1- الگوی ستاره شامگاهی
الگوی ستاره شامگاهی (Evening Star) در انتهای روند صعودی شکل می گیرد و موجب برگشت قیمت می شود. قیمت با یک فاصله (Gap) نسبت به روز قبل قرار دارد، در این الگو در بالاترین نقطه یک فرفره یا دوجی تشکیل می شود (مثبت یا منفی بودن آن چندان اهمیت ندارد). قیمت روز بعد پایین تر از کندل دوجی قرار می گیرد. درواقع قیمت بسته شدن روز سوم باید از نیمه کندل روز اول پایین تر باشد.
الگوی ستاره دنباله دار
الگوی ستاره دنباله دار (Shooting Star) در انتهای روند صعودی قرار می گیرد و موجب بازگشت روند می شود. این الگو می تواند به شکل مثبت هم ظاهر شود اما از اعتبار کمتری برخوردار خواهد بود.
الگوی مرد دار آویز
الگوی مرد دار آویز (Hanging man) در انتهای روند صعودی شکل می گیرد و از نشانه های برگشت روند است. این الگو می تواند به شکل مثبت هم ظاهر شود اما از اعتبار کمتری برخوردار است.
الگوی ابر سیاه پوششی
الگوی ابر سیاه پوششی (Dark cloud cover) در انتهای روند صعودی شکل می گیرد و باعث بازگشت روند می شود. در این الگو کندل دوم باید به نیمه کندل اول نفوذ کند.