حمایت و مقاومت در تحلیل بورس

نمودار خطی، یک خط زیگزاگی است که نقاط بسته شدن معاملات سهام شرکت را در بازه‌ی زمانی نشان می‌دهد.
وقتی این نقاط به هم متصل شوند، چنین تصویری ایجاد می‌شود که وضعیت کلی را به ما نشان می‌دهد.

تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی در بورس دارد؟

به ‌طور معمول راه‌های متفاوتی به‌ منظور سرمایه‌گذاری وجود دارد که در اصطلاح شامل بازارهای متفاوتی هستند که به آن‌ها بازارهای سرمایه‌گذاری موازی نیز گفته می‌شود. در همین راستا بازار سرمایه به ‌عنوان یکی از پرسودترین بازارهای سرمایه‌گذاری شناخته‌ شده است و در دهه‌های اخیر افراد زیادی سرمایه خود را به‌ منظور کسب سود در این بازار تزریق کرده‌اند. یکی از شروط مهم و پایه‌ای در بازار بورس داشتن مهارت کافی و لازم در این حوزه است که افراد با کسب این مهارت‌ها قادرند به بهترین شکل ممکن سرمایه خود را چند برابر کنند. البته در کنار مهارت‌های موردنیاز آشنایی با بازار و اخبار مهم و در ارتباط بودن با اشخاص حرفه‌ای و فعالین بازار نیز جزو ارکان این نوع از سرمایه‌گذاری نیز محسوب می‌شود. از قدیم از تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال به‌عنوان دو بازوی قدرتمند تحلیل سهام و بارز بورس یاد می‌شده که در زمان حال نیز همین تعریف صادق است.

تحلیل تکنیکال چیست؟

همان‌طور که از اسم تکنیکال مشخص است، تحلیل تکنیکال با استفاده از داده‌های نظیر نمودار، قیمت و حجم معاملات و ابزارهای مختلف به ارزیابی و تحلیل سهام و روند آن در روزهای آینده می‌پردازد. در اصل از تحلیل تکنیکال به‌ عنوان یک نوع استراتژی معاملاتی به ‌منظور ارزیابی سهم موردنظر و شناسایی فرصت‌های خوب برای ورود و خروج به سهم یاد می‌شود. شما از تحلیل تکنیکال می‌توانید بر روی تمام اوراق بهادری که دارای تاریخچه هستند و سوابق نوسانات و امور سرمایه‌گذاری آن قابل‌دسترس باشد استفاده نمایید. از تحلیل تکنیکال در اوراق سهم، بازار آتی و سایر اوراق استفاده می‌شود اما در نظر داشته باشید که عمده استفاده از این روش بیشتر در تحلیل سهام مورد معامله در بازار بورس کاربرد دارد.

می‌توان حدس زد که از زمان گذشته فرآیند تحلیل تکنیکال دستخوش تغییرات فراوانی بوده و اظهار نظرات بسیاری در این تکنیک پیاده‌سازی شده و در نهایت قالب اصلی آن در اختیار عموم گذاشته شد. تحلیل‌گران معمولاً از الگوهای متفاوتی در این پروسه از تحلیل سهام استفاده می‌کنند و به نتیجه دلخواه خود دست می‌یابند. در ادامه قصد داریم شما را با این الگوهای مهم در تحلیل تکنیکال بیشتر آشنا کنیم.

تاریخچه تحلیل تکنیکال

تاریخچه تحلیل تکنیکال برمیگردد به شخصی به نام چارلز داو که او به ‌عنوان متخصص امور مالی در گذشته از جایگاه بالایی بهره‌مند بود و جالب این است که از او به‌عنوان روزنامه‌نگار و کارآفرین یاد می‌شده. آقای داو بنیان‌گذار نشریه معروف وال‌استریت ژورنال نیز بوده و همچنین درگذر زمان شاخص صنعتی داو حمایت و مقاومت در تحلیل بورس جونز نیز توسط وی تأسیس شد. چارلز داو به دنبال موفقیت‌های پی‌درپی در صنعت سرمایه‌گذاری، جزو اولین اشخاصی بود که قدم به عرصه تحلیل تکنیکال نهاد او با تشخیص و تعیین قیمت متوسط روزانه و هفتگی و ماهانه و نظم و ترتیب دادن به برخی الگوها به جریانات بازار پرداخت. بعدها با حضور اشخاص برجسته در بازار سرمایه و ارائه نظرات علمی و دقیق، تحلیل تکنیکال به ‌عنوان پایه و اساس شناخت سهم و روند آن در آینده مشخص شد.

چگونه تحلیل تکنیکال کنیم

معمولاً در این حوزه تحلیلگر تکنیکال با تمام حواس و دانسته‌های خود در تلاش است که روند حرکت سهم در آینده و تغییرات قیمتی سهم را پیش‌بینی کند. در کنار داده‌های مختلف به‌ منظور تحلیل، تحلیل‌گر می‌تواند از دو عامل قیمت و حجم معاملات سهم موردنظر ارزیابی خود را پیش ببرد. معمولاً برای انجام فرآیند تحلیل تکنیکال می‌توان از نظریه‌ها و الگوهای بی‌شماری استفاده کرد تا به نتیجه دلخواه رسید اما هر تحلیلگری با توجه به پشتوانه علمی و تجربیات خود در حوزه بازار بورس از این علم مهم در ارزیابی‌های خود استفاده می‌کند. جالب است بدانید که از بین تمامی ابزارهای موجود و معرفی‌شده در حوزه تحلیل تکنیکال، برخی از آن‌ها بر روند کنونی و در حال حاضر سهم تمرکز دارند و برخی از آن‌ها مختص پیش‌بینی روند آینده سهم هستند.

بررسی فرضیات مهم در تحلیل تکنیکال

در قسمت‌های قبلی مقاله با چارلز داو آشنا شدید در این قسمت یک نقل ‌قولی از داو وجود دارد که بیان داشت، مهم‌ترین فرض در تحلیل تکنیکال این است که قیمت، همه اطلاعات را مشخص می‌کند. در صورت آشنایی با بازار بورس و شناخت فن‌های تحلیل تکنیکال متوجه خواهید شد که این نوع از تحلیل بیشتر بر تحلیل آماری نوسانات قیمت سهم تکیه دارد و در تلاش است که با بررسی الگوهای گذشته و روندهایی که طی کرده و وضعیت کنونی سهم، به پیش‌بینی قیمتی سهم بپردازد. شما به ‌عنوان یک معامله‌گر باید این نکته را همیشه در نظر داشته باشید که امکان دارد معادلات در نظر گرفته‌ شده شما با انتشار یک خبر یا تزریق هیجانات در بازار جور درنیاید و روند سهم برخلاف پیش‌بینی شما حرکت کند.

نظریه بعدی در مورد تحلیل تکنیکال که توسط داو مطرح شد به این شکل است که نوسانات قیمتی بازار به‌ صورت تصادفی نبوده و الگوها و روند آن در طی زمان تکرار خواهد شد. بر اساس این نظریه متوجه می‌شوید که این روندها ممکن است در بازه زمانی کوتاه‌مدت و یا بلندمدت خود را نشان دهند و در همین راستا شما با مجهز بودن به دانش تحلیل تکنیکال قادر هستید که در این بازه‌های زمانی از سرمایه خود در بازار بورس سود کسب کنید. در حال حاضر تحلیل تکنیکال مهم شناخته می‌شود که در ادامه به تشریح آن‌ها می‌پردازیم.

1. قیمت همه‌چیز را مشخص می‌کند: در دنیای تحلیل تکنیکال طبیعتاً عده‌ای هم منتقد وجود خواهند داشت که بر اساس اظهارنظر آن‌ها این موضوع که تنها در نظر گرفتن نوسانات قیمتی یک سهم برای پیش‌بینی روند آن سهم کافی است را قبول ندارند. اصل تحلیل تکنیکال بر این معتقد است که همه موارد از جمله فرآیند اصول بنیادی نیز در قیمت یک سهم مشخص بوده، در ادامه تنها چیزی که بسیار مهم واقع می‌شود تحرکات قیمتی سهم است که با استفاده از آن می‌توان میزان عرضه و تقاضای بازار را سنجید.
2. قیمت در روند نمودار حرکت می‌کند: تحلیلگران تکنیکالی بر این اصل معتقد هستند که قیمت‌ها در روندهای زمانی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت در حال حرکت‌اند و روال گذشته را تکرار می‌کنند.
3. گذشته تمایل به تکرار دارد: معمولاً با فعالیت در بازار بورس و بررسی اجمالی نمودارهای سهم‌های متفاوت متوجه خواهید شد که روند قیمت از گذشته تاکنون تکرار می‌شود. در اصل مواردی نظیر برخورد احساسی و تزریق هیجانات منفی و مثبت در بازار بورس منجر به ایجاد این تکرار می‌شوند.

معرفی سطوح مختلف تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال سطوح مختلفی دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

سطح اول: بررسی انواع نمودارها

نمودار یک جدول است که بر روی آن خطوط گرافیکی‌ای درج می‌شوند تا بتوان تاریخچه‌ی قیمت‌ها را مشاهده کرد، نمودارها پایه و اساس تحلیل را شکل می‌دهند که قبل از هرچیزی لازم است ابتدا به آن‌ها توجه شود.
در تحلیل تکنیکال 3 نوع نمودار معروف وجود دارند که در ادامه برای هرکدام مثال‌هایی خواهیم آورد:

1. خطی

نمودار خطی، یک خط زیگزاگی است که حمایت و مقاومت در تحلیل بورس نقاط بسته شدن معاملات سهام شرکت را در بازه‌ی زمانی نشان می‌دهد.
وقتی این نقاط به هم متصل شوند، چنین تصویری ایجاد می‌شود که وضعیت کلی را به ما نشان می‌دهد.

2. میله‌‎ای
هر میله در این نمودار به معنای یک بازه‌ی زمانی است، مثلا نیم ساعت، یک ساعت یا یک روز، میله‌ها قیمت معاملات در آن بازه‌ی زمانی را نشان می‌دهند که تا سقف و کف آن چه بوده.

3. شمعی
نمودار شمعی تقریباً مانند میله‌ای است اما زیباتر بوده و اطلاعات بیشتری برای درک قیمت به ما می‌دهد.
هر شمع به معنای یک بازه‌ی زمانی است و رنگ هر شمع که معمولاً در دو نوع قرمز و سبز رسم می‌شوند، بیانگر صعود یا نزول قیمت‌ها است. اندازه‌ی شمع نیز تعداد معاملات در آن زمان را نشان می‌دهد که هر شکلی یک معنی به‌خصوص دارد.
جالب است بدانید پر استفاده‌ترین نوع نمودار شمعی است که میان معامله‌گران و تحلیل‌گران بورس، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، چون؛ در یک نگاه، تقریباً تمام اطلاعات به چشم آمده و درک وضعیت را آسان می‌کند.

سطح دوم: حمایت و مقاومت

این سطح یکی از با ارزش‌ترین سطوحی است که بعد از شناخت نمودارها، لازم است آن را فرا بگیرید، حمایت به معنای نزول قیمت بوده و مقاومت به معنای صعود قیمت است که حال جمع بندی‌شان نیز یک روند حمایتی یا مقاومتی را بیان می‌کند.
در تصویر فوق، کلیت نمودار مقاومتی است اما سطوح حمایتی نیز در آن دیده می‌شوند که پیش‌بینی این سطوح اجمالاً به همین درس مربوط است و اساس کلی آن در این سطح بررسی می‌شوند تا شخص بتواند اصول اولیه پیش‌بینی را بیاموزد.

سطح سوم: خطوط روند و رسم کانال

رسم خطوط روند باعث ایجاد کانال‌هایی می‌شوند که می‌توان با استفاده از آن‌ها بازار را بهتر روانشناسی کرد.
هر نمودار می‌تواند در برگیرنده‌ی سه نوع کانال باشد:
یک نوع؛ صعودیِ آبی «رو به بالا» است.
نوع دیگر؛ نزولیِ قرمز «رو به پایین» است.
و نوع آخر: مستطیل مشکیِ ثابت است.
این کانال‌ها با توجه به سطوح مقاومتی و حمایتی روند رسم می‌شوند و تا زمانی که روند تغییر جهت نداده ادامه داده می‌شوند.
به طور کلی کف کانال به معنای محدوده خرید بوده و سقف کانال محدوده فروش.
در حقیقت چیزی که این کانال‌ها به معامله‌گران می‌گویند: بیان الگوهای تکرار شونده مثل «امواج الیوت» هستند که درک‌شان را تسهیل بخشیده و پیش‌بینی روند یک نمودار را ساده می‌کنند.

سطح چهارم: علوم فیبوناچی

بحثی که برای استفاده‌ی حرفه‌ای از دانسته‌های مربوط به نمودارها لازم است، آموزش اندیکاتور فیبوناچی می‌باشد.
شما بعد از شناخت کلی نمودارها، سطوح نموداری و کانال‌ها، لازم است اصول و نسبت‌هایی که برای تحلیل لازم هستند را بیاموزید که متعارفاً سرفصل‌های آن به فیبوناچی باز می‌گردد.
فیبوناچی، سطوحی هستند که برای شناخت فرصت‌های ورود و خروج از سهام را نشان می‌دهند که به نسبت‌های ریاضی مربوط می‌شود.

سطح پنجم: خواندن شاخص‌ها

«شاخص» در حقیقت به معنای رقمی است که در یک بازه‌ی زمانی به ‌عنوان سود یا ضرر میانگین چند مشترک تعیین می‌شود. این مساله در بورس نیز همین معنی را می‌دهد.
به‌طور‌ کلی در بازار بورس ایران تعدادی زیادی شاخص اصلی و‌ فرعی مختلف داریم که هر کدام طبق دسته‌بندی خود وضعیت مجموعه‌ای از شرکت‌ها را نشان می‌دهند. این سطح به بررسی این شاخص‌ها و شناخت‌شان می‌پردازد.

سطح ششم: مرور تخصصی یا استفاده پیشرفته

همانطور که می‌دانید، هر علمی یا دانشی در سطوح مقدماتی، متوسطه و پیشرفته تدریس می‌شود و یادگیری هر علم به همین شکل صورت می‌پذیرد. یعنی؛ نکات پیشرفته را لازم است بعد از طی کرن سطوح نامبرده انجام داد، اما چرا؟
اگر به کارکرد یادگیری انسان نگاهی بیاندازیم، متوجه خواهیم شد که مغز، ابتدا موارد ساده را از میان اطلاعات بررسی کرده، ذخیره می‌کند و سپس به سراغ موارد پیشرفته می‌رود. اگر در سطوح آموزشیِ تحلیلِ تکنیکال، در هر سطح به موضوعات پیشرفته یا پیچیده نیز پرداخته شود، مغز در یادگیری آن اطلاعات و طبقه‌بندی آن‌ها دچار اشکال شده و همان موضوعات پایه را نیز فراموش می‌کند.
به همین سبب سطوح پیشرفته اغلب برای انتهای هر آموزش استفاده می‌شوند تا شخص بتواند ساختار یافته‌تر آن علم را آموخته و استفاده موثرتری از آن داشته باشد.

تفاوت تحلیل بنیادی و تکنیکال در چیست؟

همان‌طور که در قسمت‌های ابتدایی به این اصل اشاره کردیم، تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال از بهترین و پرکاربردترین روش‌های معاملاتی در بازار بورس هستند. از هر کدام از این روش‌ها به‌ منظور تحلیل، بررسی داده‌ها، ارزیابی موقعیت فعلی و پیش‌بینی قیمتی آینده سهم استفاده می‌شود که همانند عرصه‌های مختلف در حوزه مالی و سرمایه‌گذاری دارای حامیان و منتقدان خاص خود است.

در تحلیل بنیادی به‌ طور معمول به ارزش ذاتی سهم پرداخته ‌شده و مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. این ارزیابی از داده‌های اقتصادی، صنایع و شرایط مالی شرکت‌ها و … استفاده می‌کند تا به تحلیل بنیادی سهم بپردازد. تحلیل تکنیکال از این‌ جهت با تحلیل بنیادی متفاوت است که عامل قیمت و حجم سهم موردنظر، به‌عنوان تنها ورودی‌های ارزیابی یا تحلیل به شمار می‌آیند. در تحلیل تکنیکال به ارزش ذاتی سهم پرداخته نمی‌شود اما در عوض از نمودار سهام استفاده می‌شود که با تعیین الگوهای آن، رفتار سهم را در آینده نمایش داده شود.

سخن آخر

با توجه به مطالب ارائه ‌شده در مقاله تحلیل تکنیکال چیست؟ متوجه شدیم که تحلیل تکنیکال به تنهایی پتانسیل بسیار بالایی برای ارزیابی بازار و روند قیمتی سهم داشته و می‌توان با تکیه ‌بر آن تصمیم‌گیری‌های معقول‌تری به‌منظور سرمایه‌گذاری در این بازار اتخاذ کرد. یکی از مزیت‌های تحلیل تکنیکال وجود الگوها و ابزارهای متنوع در آن است که هر فردی با تکیه ‌بر دانش و تخصص خود در آن حوزه یا الگوی به‌ خصوص قادر به انجام ارزیابی یا تحلیل سهم‌ها خواهد بود. پیشنهاد می‌کنیم به‌ منظور شروع سرمایه‌گذاری موفق در بازار بورس و کسب سود عالی از فن‌های تحلیل تکنیکال بهره‌مند شوید.

اصول حمایت و مقاومت – بخش اول

مفاهیم حمایت و مقاومت در معاملات بدون شک دو مورد از مهمترین صفات در تحلیل تکنیکال هستند. بخشی از تجزیه و تحلیل الگوهای نمودار، این اصطلاحات توسط معامله گران برای اشاره به سطح قیمت در نمودارهایی استفاده می شود که تمایل دارند به عنوان موانع عمل کنند، و مانع از آن می شوند که قیمت دارایی به یک جهت خاص سوق یابد (برخورد به سطح و عکس العمل قیمت).

در ابتدا، توضیح و ایده شناسایی این سطوح آسان به نظر می رسد، اما همانطور که خواهید فهمید، حمایت و مقاومت می تواند به اشکال مختلف باشد و تسلط بر این مفهوم دشوارتر از آن است که در ابتدا نشان داده شده است.

نکات کلیدی:

• تحلیلگران تکنیکال یا فنی از سطوح پشتیبانی یا حمایت و مقاومت برای شناسایی نقاط قیمت در نمودار استفاده می کنند که در آن احتمال توقف یا تغییر روند غالب (روند اصلی) وجود دارد.
• پشتیبانی یا حمایت در جایی اتفاق می افتد که انتظار می رود روند نزولی به دلیل تمرکز تقاضا (افزایش تقاضا) متوقف شود.
• مقاومت در جایی رخ می دهد که انتظار می رود روند صعودی به طور موقت متوقف شود، به دلیل افزایش عرضه.
• روانشناسی بازار نقش اصلی را بازی می کند زیرا معامله گران و سرمایه گذاران، گذشته را به یاد می آورند و نسبت به تغییر شرایط واکنش نشان می دهند تا حرکت آینده بازار را پیش بینی کنند.
• مناطق پشتیبانی یا حمایت و مقاومت را می توان در نمودارها با استفاده از خط روند و میانگین متحرک شناسایی کرد.

تعریف حمایت و مقاومت

پشتیبانی یک سطح قیمتی است که انتظار می رود روند نزولی به دلیل تمرکز بیشتر روی تقاضا یا بهره خرید، متوقف شود. با کاهش قیمت دارایی ها یا اوراق بهادار، تقاضا برای سهام افزایش می یابد، بنابراین خط حمایت تشکیل می شود. در ضمن، مناطق مقاومت به دلیل علاقه فروش هنگام افزایش قیمت ها بوجود می آیند.

شاید این پست ها هم مفید باشد!

نحوه خرید سهام به زبان ساده – سبد سهام خود را بهینه و به روز کنید

نحوه خرید سهام به زبان ساده – نوع سفارش سهام خود را انتخاب کنید

نحوه خرید سهام به زبان ساده – تصمیم بگیرید که چند سهام بخرید

نحوه خرید سهام به زبان ساده – در مورد سهام مورد نظر برای خرید تحقیق کنید

نحوه خرید سهام به زبان ساده – یک کارگزار مناسب پیدا کنید

به محض شناسایی ناحیه یا “zone” حمایت یا مقاومت، این سطح قیمت می تواند به عنوان نقاط ورود یا خروج بالقوه باشد زیرا با رسیدن قیمت به سطح حمایت یا مقاومت، یکی از این دو کار را انجام می دهد _ از سطح حمایت یا مقاومت عقب نشینی می کند، یا سطح قیمت را شکسته (چه حمایت و چه مقاومت) و در جهت روند خود ادامه می دهد _ تا زمانی که به سطح حمایت یا مقاومت بعدی برسد.

برخی معاملات براساس این باور تنظیم شده اند که مناطق پشتیبانی و مقاومت شکسته نخواهند شد. چه قیمت توسط سطوح پشتیبانی یا مقاومت متوقف شود، یا شکسته شود (به مسیر خود ادامه دهد)، معامله گران می توانند در جهت مسیر معامله کنند زیرا به سرعت صحت یا درستی مسیر قابل تشخیص است. اگر قیمت در جهت اشتباه حرکت کند، می توان معامله را با ضرر اندک بست. اگر قیمت در مسیر درست حرکت کند، ممکن است حرکت قابل توجه انجام دهد.

اصول اولیه

بیشتر معامله گران باتجربه می توانند داستان هایی را در مورد چگونگی تمایل به برخی از سطح های قیمت ها برای جلوگیری یا مانع از فشار آوردن معامله گران به قیمت یک دارایی اساسی به یک جهت خاص، به اشتراک بگذارند. به عنوان مثال، فرض کنید که معامله گری سهام خود را در ماه های مارس و نوامبر نگه داشته است و انتظار دارد ارزش سهام افزایش یابد.

بیایید تصور کنیم که این معامله گر متوجه شده است که قیمت طی چندین ماه چندین بار بالاتر از ۳۹ دلار نمی رود، حتی اگر خیلی نزدیک به بالاتر از آن باشد. در این حالت، معامله گران سطح قیمت نزدیک به ۳۹ دلار را سطح مقاومت می نامند. همان طور که از شکل ۱ مشاهده می کنید، سطح مقاومت نیز به عنوان یک سقف در نظر گرفته می شود زیرا این سطوح قیمت نشان دهنده مناطقی است که یک رالی صعودی را تمام می کند.

شکل ۱ – سطح مقاومت به عنوان یک سقف در نظر گرفته می شود

سطوح حمایت در آن سوی سکه قرار دارد (برعکس سطوح مقاومت است). سطوح حمایت به قیمت های روی نمودار نشان می دهد که با جلوگیری یا مانع از پایین آمدن قیمت دارایی، به عنوان کف عمل می کنند. همان طور که از نمودار شکل ۲ مشاهده می کنید، توانایی شناسایی سطح پشتیبانی یا حمایت نیز می تواند همزمان با یک فرصت خرید باشد زیرا این منطقه به طور کلی منطقه ای است که فعالان بازار ارزش آن را می بینند و شروع به فشار دادن دوباره قیمت به قیمت های بالاتر می کنند.

شکل ۲ – سطح پشتیبانی یا حمایت می تواند همزمان با یک فرصت خرید باشد

خطوط روند (Trendlines)

مثال های بالا نشان می دهد که یک سطح ثابت و پایدار مانع از بالا یا پایین رفتن قیمت دارایی می شود. این مانع ایستاتیک (static : ساکن، ایستاده) یکی از محبوب ترین اشکال پشتیبانی / مقاومت را تشکیل می دهد، بنابراین غیر معمول نیست که با گذشت زمان شاهد تغییر این موانع قیمت باشیم (تغییر سطوح حمایت و مقاومت). به همین دلیل است که هنگام یادگیری حمایت و مقاومت، مفاهیم روند (trending) و خطوط روند (trendlines) مهم هستند.

هنگامی که بازار در روند صعودی است، با کاهش عملکرد قیمت و شروع به حرکت به سمت خط روند (trendline)، سطح مقاومت شکل می گیرد. این امر حاصل از یک نتیجه سودآوری کوتاه مدت یا عدم اطمینان (تردید) برای یک منطقه یا ناحیه خاص اتفاق می افتد. اقدام قیمتی حاصل (قیمت حاصل شده) تحت تأثیر “plateau : به سرعت پیشرفت کرده است و ناگهان متوقف می شود“ یا افت اندکی در قیمت سهام قرار می گیرد و یک سقف کوتاه مدت ایجاد می کند.

بسیاری از معامله گران زمانی به قیمت اوراق بهادار توجه خواهند کرد که چنانچه قیمت به سوی خط روندی مهمتر و قابل اطمینان تری (پهناورتر) نزول کند زیرا از نظر تاریخی، آن منطقه ناحیه ای بوده است که مانع از کاهش قابل توجه قیمت داراریی شده است.

به عنوان مثال ، همانطور که از نمودار Newmont Mining Corp (NEM) در زیر می بینید، شکل ۳، یک خط روند می تواند پشتیبانی یا حمایت از یک دارایی را برای چندین سال فراهم کند. در این حالت، توجه کنید که روند روند صعودی قیمت سهام نیومونت (Newmont) را برای مدت زمان طولانی افزایش داده است.

شکل ۳ – یک خط روند می تواند پشتیبانی یا حمایت از یک دارایی را برای چندین سال فراهم کند

از طرف دیگر، هنگامی که بازار روند نزولی را طی می کند، معامله گران شاهد یک سری قله های نزولی خواهند بود و سعی می کنند این قله ها را با خط روند متصل کنند. هنگامی که قیمت به خط روند نزدیک می شود، بیشتر معامله گران مراقب خواهند بود که به احتمال زیاد دارایی با فشار فروش روبرو خواهد شد و ممکن است فکر کنند که وارد یک موقعیت یا پوزیشن (position) کوتاه شوند زیرا این یک منطقه است که در گذشته قیمت را به سمت پایین سوق داده است.

حمایت / مقاومت سطح مشخص شده، چه با خط روند یا از طریق روش دیگری کشف شود، هر چند بار که قیمت در طول تاریخ نتوانسته از آن فراتر رود، قویتر است. بسیاری از معامله گران فنی یا تکنیکال از سطح پشتیبانی (حمایت) و مقاومت شناسایی شده خود برای انتخاب نقاط ورود / خروج استراتژیک استفاده می کنند زیرا این مناطق اغلب نشان دهنده قیمت هایی هستند که بیشترین تأثیر را در جهت دارایی دارند.

بیشتر معامله گران در این سطوح از ارزش اساسی دارایی اطمینان دارند، بنابراین حجم به طور کلی بیش از حد معمول افزایش می یابد، ادامه کار برای پایین آوردن یا بالا بردن قیمت برای معامله گران بسیار دشوارتر است.

اعداد رُوند یا گرد

یکی دیگر از ویژگی های مشترک حمایت / مقاومت این است که قیمت یک دارایی ممکن است برای عبور از یک عدد روند یا گرد مانند ۵۰ یا ۱۰۰ دلار برای هر سهم مشکل داشته باشد. بیشتر معامله گران بی تجربه تمایل به خرید یا فروش دارایی ها دارند وقتی که قیمت به یک عدد کامل و صحیح از نظر آنها برسد، زیرا احتمالاً احساس می کنند سهام در چنین سطوحی نسبتاً ارزش گذاری شده است (از نظرشان قیمت در این نقاط با این قیمت ارزش منصفانه ای دارد یا با ارزش تر است).

بیشتر قیمت های هدف یا سفارشات متوقف شده توسط سرمایه گذاران خرده فروش یا بانک های سرمایه گذاری بزرگ، ترجیحاً در سطوح گرد قیمت (رُوند) قرار می گیرند تا قیمت هایی مانند ۵۰.۰۶ دلار. از آنجا که تعداد زیادی سفارش در همان سطح انجام می شود، این اعداد گرد به عنوان موانع قیمتی قوی عمل می کنند.

اگر تمام مشتریان یک بانک سرمایه گذاری سفارشات فروش را با هدف پیشنهادی مثلاً ۵۵ دلار انجام دهند، جذب زیاد این خریدها به تعداد زیادی خرید (خریدار) نیاز دارد و بنابراین، یک سطح مقاومت ایجاد می شود.

حمایت و مقاومت چیست و چگونه محاسبه می شوند؟

هیچ چیز اسرار آمیزي در مورد حمایت و مقاومت وجود ندارد. حمایت و مقاومت همان قاعدة عرضه و تقاضا است. یعنی خطوط عرضه یا تقاضا نشان می دهند که عرضه یا تقاضا در یک قیمت مشخص چقدر خواهد بود. خط عرضه نشان دهنده مقداري (تعداد سهام) است که فروشندگان تمایل دارند در قیمت مشخصی عرضه کنند و بفروش برسانند. وقتی قیمت افزایش مییابد، تعداد فروشندگان هم بیشتر میشود و دلیل آن هم این است که سهامداران بیشتري تمایل

به فروش در قیمت هاي بالاتر دارند. خط تقاضا نشان دهنده تعداد سهامی است که سهامداران در قیمت مشخصی، تمایل به خرید آن دارند. با افزایش قیمت همانطور که تمایل خریداران براي خرید سهام کم میشود از تعداد آنها نیز کاسته میشود. شکل زیر نشان میدهد که در هر قیمتی، چه تعداد خریدار و فروشنده وجود دارند. به عنوان مثال، در قیمت 42.5 , 10خریدار و 25 فروشنده وجود دارند.

- حمایت در قیمتی رخ میدهد که در آن خط عرضه به محور عمودي میرسد (به عنوان مثال 27.5 در نمودار بالا) قیمت پایینتر از این مقدار نمی آید، چرا که هیچ فروشندهاي حاضر به فروش در این قیمت (یا قیمت هاي پایینتر) نیست.

- مقاومت در قیمتی رخ میدهد که در آن خط تقاضا به محور عمودي میرسد (به عنوان مثال 47.5 در شکل بالا) قیمت از این مقدار بالاتر نمیرود، چرا که هیچ خریداري حاضر به خرید در قیمتهاي بالاتر از این مقدار نیست.

در یک بازار آزاد این خطوط دائما در حال تغییر هستند. همانطور که انتظارات سرمایه گذار تغییر میکند، قیمت هاي مورد پذیرش خریدار و فروشنده نیز تغییر میکند. شکست سطح مقاومت نشان دهنده جابجایی نمودار تقاضا به سمت بالا می باشد یعنی خریداران حاضرند که سهام را در قیمت هاي بالاتر خریداري کنند. بطور مشابه شکست سطح حمایت نشان می دهد که نمودار عرضه به سمت پایین جابجا شده است. اساس بسیاري از ابزارهاي تحلیل فنی ریشه در مفهوم حمایت و مقاومت دارد. نمودار قیمت سهام دید خوبی از عملکرد این نیروها در تقابل با یکدیگر به ما میدهد.

آموزش سطوح حمایت و مقاومت در خرید سهام و ارز | تحلیل تکنیکال

حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال و پرایس اکشن نقش کلیدی و بسیار مهمی را دارد و به عنوان یکی از روشهایی می باشد که معامله گران در خرید سهام و ارز از آن استفاده میکنند.

«حمایت» معادل فارسی کلمه Support میباشد . به طور مثال در یک روند صعودی سهام منظور از حمایت ، محدوده ای است که در آن تمایل به معاملات Buy (خرید یا تقاضا) زیاد می باشد و بر معاملات فروش غلبه میکند.

در مقابل «مقاومت» معادل فارسی کلمه Resistance میباشد . به طور مثال در یک روند صعودی منظور از مقاومت ، محدوده ای است که در آن تمایل به معاملات Buy کم می باشد .

آموزش سطوح حمایت و مقاومت در خرید سهام و ارز

خطوط حمایت Support :

در تحلیل تکنیکال به سطوحی که باعث امتداد یک روند بشوند؛ خطوط حمایت Support گفته میشود. به طور مثال در یک روند صعودی ؛ سطح حمایت در زیر خط قیمت قرار دارد. هنگامیکه کندل ها به این خط برسند با حمایت بازار روبرو و باعث رشد قیمت خواهد شد. در یک روند صعودی سطوح حمایت Support نقاط بسیار خوبی برای ورود به معاملات Buy میباشد. خط حمایتی معتبر است که بیش از یک بار قیمت آن را لمس کرده باشد.

عکس زیر سطوح حمایت Support یک روند صعودی را در تایم فریم روزانه نشان میدهد :

خطوط مقاومت Resistance :

در تحلیل تکنیکال به سطوحی که باعث توقف یک روند بشوند؛ خطوط مقاومت Resistance گفته میشود. به طور مثال در یک روند صعودی ؛ سطح مقاومت در بالای خط قیمت قرار دارد. هنگامیکه کندل ها به این خط برسند با مقاومت بازار روبرو و باعث توقف روند صعودی خواهد شد. خط مقاومتی معتبر است که بیش از یک بار قیمت آن را لمس کرده باشد.

عکس زیر سطوح مقاومت Resistance یک روند صعودی را نشان میدهد:

انواع خطوط حمایت و مقاومت

1- خطوط حمایت و مقاومت افقی
2- خطوط حمایت و مقاومت روند دار (مورب)

جهت ثبت نام در بروکر آمارکتس کلیک کنید و 20% بونوس هدیه از این بروکر معتبر دریافت نمایید.

آموزش رسم خطوط حمایت و مقاومت

تا اینجای مقاله، مفاهیم اولیه و کاربرد خطوط حمایت و مقاومت را آموختیم. در این مرحله، شیوه ترسیم درست خطوط حمایت و مقاومت را خواهیم آموخت. اساسی‌ترین مفهوم در مورد رسم این خطوط ، وجود دو یا چند نقطه برای ترسیم یک خط حمایت یا مقاومت است. به عبارت دیگر این خطوط از اتصال دو یا چند کف یا سقف قیمت در نمودار تشکیل می‌شود.

در روند صعودی خطوط حمایت و مقاومت چگونه رسم می شود؟

برای ترسیم خطوط حمایت صعودی میبایست کف یا دره های قیمت را با یک خط به یکدیگر متصل کنیم. در مقابل سقف هایی که باعث توقف روند صعودی میشوند مقاومت هستند مطابق عکس زیر:

در روند نزولی خطوط حمایت و مقاومت چگونه رسم می شود؟

برای ترسیم خطوط حمایت نزولی میبایست سقف یا قله های قیمت را با یک خط به یکدیگر متصل کنیم. در مقابل کف هایی که باعث توقف روند نزولی میشوند مقاومت هستند مطابق عکس زیر:

خطوط حمایت و مقاومت افقی چگونه رسم می شود؟

این خطوط از اتصال دو یا چند کف یا سقف افقی در نمودار تشکیل می‌شود. مطابق عکس زیر:

استراتژی حمایت و مقاومت

تصور کنید ما در تایم فریم دیلی یا ماهانه تحلیل خود را انجام داده ایم و سطح مقاومتی را در بازار بدست آورده ایم که در 1 سال گذشته قیمت بیش از 3 بار آنرا لمس کرده اما نتوانسته از آن عبور کند ؛ در این حالت اعتبار این مقاومت بسیار زیاد خواهد بود.

با یادگیری و ترسیم صحیح خطوط حمایت و مقاومت میتوانید از استراتژی نوسان گیری بصورت روزانه کسب درامد کنید. با بررسی سابقه چارت می توان موارد تثبیت شده ای از سطوح حمایت و مقاومت را به عنوان سیگنالهای ورود در نظر گرفت. در این سیستم نیازی به اندیکاتورها نبوده و توانایی رسم خطوط حمایت و مقاومت روی چارت به تنهایی کافی می باشد.

در اکثر مواقع در سطوح کلیدی حمایت و مقاومت ، نسبت ریسک به ریوراد مناسبی شکل میگیرد. خصوصا هر چقدر تایم فریم بالاتری را انتخاب کنیم سطح حمایت و مقاومت بدست آمده قوی تر خواهد بود. برای استفاده از استراتژی حمایت و مقاومت نیاز است تشخیص شکست خطوط حمایت و مقاومت را نیز فرا بگیرید.

تحلیل تکنیکال بورس

آموزش تحلیل تکنیکال بورس در سرآمد با زبان ساده و قابل درک برای تمامی افراد با هر سطح علمی برگزار می گردد.

در این مطلب به آموزش رایگان و مقدماتی تحلیل تکنیکال بورس می پردازیم. توصیه می شود قبل از شرکت در دوره ها برای درک بهتر با ما همراه باشید.

تحلیل تکنیکال بورس چیست؟

تحلیل تکنیکال بورس بطور دقیق و منحصر به فرد با یک موضوع سر و کار دارد و آن قیمت می باشد. در واقع در تحلیل تکنیکال به بررسی دقیق قیمت ها در نمودار بورس می پردازیم.
در این روش با بررسی قیمت ها و روندی که از گذشته تا حال حاضر بازار طی شده است، می توان گفت که فرد سرمایه گذار با دسترسی و تحلیل این موارد می تواند پیش بینی کند که قیمت هر سهم در آینده به چه صورت خواهد بود.

با تسط بر دانش تحلیل تکنیکال بورس می توان بهترین تصمیم را اتخاذ کرد و دسته سرمایه گذارانی قرار گرفت که سود بسیار خوبی از بازار بورس بدست آورده اند.

آموزش مهارت تحلیل سهم ها

انواع تحلیل تکنیکال

تحلیل تكنیكال ذهنی

در این نوع تحلیل فرد با مشاهده نمودار برداشت خاص خود را از الگوها خواهد داشت. در واقع تحلیل تکنیکال ذهنی همانطور که از نامش مشخص است کاملا به ذهن فرد سرمایه گذار مربوط می شود. ممکن است فردی الگویی را ببیند و نسبت به آن برداشتی منحصر به فرد داشته باشد، در صورتی که یک فرد دیگر چنین الگویی را نبیند یا برداشتی کاملا متفاوت داشته باشد.

تحلیل تكنیكال عینی

این تحلیل کاملا متفاوت عمل می کند بدین صورت که تمامی برداشت ها بر اساس محاسبات کاملا دقیق و علمی صورت می پذیرد و در نهایت تفسیری که تحلیلگران به آن می رسند کاملا یکسان می باشد.

پادکست تحلیل تکنیکال

مهندس حامد غلامی در این فایل صوتی برای شما از یک اصل بسیار مهم و حیاتی در تحلیل تکنیکال صحبت کرده اند. بر اساس چه آماری تحلیل شما منجربه یک تصمیم به موقع و درست می شود؟ نقش تحلیل تکنیکال در انواع بازار های مالی؟

تحلیل تکنیکال در انواع بازار سرمایه گذاری

تحلیل تکنیکال بطور کلی در تمامی بازارهایی که عرضه و تقاضا نوسانات قیمت ها را رقم می زند مورد استفاده قرار می گیرد. بطور کلی با بررسی دقیق نوسانات قیمت در نمودار بازار بورس پیش بینی صورت می گیرد که در آینده قیمت سهام مورد نظر دچار چه تغییراتی خواهد شد و در اینجاست که می توان تصمیم درست را اجرایی کرد.

گفته می شود تحلیل تکنیکال در انواع بازار های سرمایه گذاری بکار برده می شود از جمله :

• طلا
• سکه
• نفت
• پسته
• زعفران
• بازار بورس
• اوراق بهادار
• بازارهای جهانی (فارکس)
• ارزهای دیجیتال (بیت کوین – لایت کوین – اتریوم)

اخبار و پیشامدهای سیاسی،اقتصادی، جنگ و… در تحلیل تکنیکال بورس موثر است.

تاثیر اخبار بر تحلیل تکنیکال بورس

در بازارهای سرمایه گذاری هر خبر و حتی اتفاقی در دنیای سیاست، اقتصاد، جنگ و… می تواند بطور قطع بر روی قیمت سهام تاثیر منفی و یا مثبتی داشته باشد.

گفته می شود که قیمت سهام های عرضه شده بر اساس یک برنامه مشخص حرکت می کنند و مسئله ای که کاملا مشخص است این موضوع می باشد که سهام و قیمت آن قطعا نمیتواند بدون هیچ روند مشخص و توجیهی به هر جهتی حرکت داشته باشد.

با مطالعه گذشته بازار بورس و تحلیل درست نمودارها مشاهده خواهیم کرد تغییرات قیمت، نمودارها و همه موارد بصورت مداوم در یک چرخه تکرار می شوند.

در اینجاست که ارزش تسلط بر تحلیل تکنیکال بورس مشخص می شود و ما با برخورداری از این مهارت و دانستن روند گذشته سهم مورد نظر چه آینده ای در انتظار قیمت سهام خواهد بود و بهترین تصمیم را عملی خواهیم کرد.

محدودیت های تحلیل تکنیکال

همانطور که توضیح داده شد اساس تحلیل تکنیکال بر پایه نمودار و گذشته سهام استوار است. یکی از مهم ترین محدودیتی که در این تحلیل وجود دارد در مورد سهامی می باشد که برای اولین بار در بازار عرضه می شود که در اصطلاح علم سرمایه گذاری بورس عرضه اولیه گفته می شود.

در مواجه با چنین سهامی که اولین بار است که در بازار عرضه می شود نمودار قیمتی وجود ندارد که ما بخواهیم آن را تحلیل کنیم. هر چند طبق تجربیات افراد سرمایه گذار تقریبا همیشه تفکر بر این اساس است که قطعا عرضه اولیه ها سودآور هستند، و طبق همین تجربه معمولا عرضه اولیه ها بسیار پر طرفدار هستند و خریداران بسیاری را به خود جلب می کنند.

3 اصل اساسی در تحلیل تکنیکال

نمودار قیمت همه چیز است

شاید این سوال وجود داشته باشد که چرا تحلیل حمایت و مقاومت در تحلیل بورس تکنیکال فقط بر قیمت تمرکز دارد؟

در صورتی که بسیاری از عوامل دیگر همچون اقتصاد، روان شناسی بازار و…. هستند که بر روی قیمت یک سهم تاثیر می گذارند و بهتر است هر کدام از آنها بطور جداگانه مورد بررسی قرار داد.

ولی در مقابل تحلیل گران تکنیکال بر این اعتقاد هستند که تنها تحلیل رفتار قیمت است که نتیجه عرضه و تقاضا را برای یک سهم در بازار تعیین می کند و باید تمرکز را برای بررسی دقیق آن قرار داد.

روند مشخص قیمت ها

در علم تحلیل تکنیکال گفته می شود که قیمت ها همیشه بر اساس یک روند مشخص حرکت خواهد کرد. و با تحلیل گذشته تا حال قسمت یک سهم به این نتیجه می رسند که بعد از این چه روندی را طی خواهد کرد.

تکرار تاریخ

در تحلیل تکنیکال اعتقاد بر این است که تاریخ غالبا در مورد قیمت تکرار می شود. سرمایه گذاران در بورس همواره نسبت به نوسانات نمودار قیمت ها عکس العمل های یکسانی داشته اند و این بدین معنی است که در مقابل اتفاقات و حرکت های مشابه ای که قیمت ها دارند سرمایه گذاران همان رفتارهای قبلی در چنین مواقعی داشته اند.

اصطلاحات مهم در آموزش تحلیل تکنیکال بورس

روند شناسی

روند مثبت

مجموعه‌‍ای از تغییرات قیمتی که بتوان سه کف قیمتی را با یک خط به یک دیگر متصل کرد به گونه ای که به ازای هر کف یه سقف بالاتر داشته باشیم بدین صورت که کف و سقف سوم از کف و سقف دوم بالاتر و دومی نیز نسبت به اولی بالاتر باشد.

روند منفی

مجموعه‌ای از تغییرات قیمتی که بتوان سه سقف قیمتی را با یک خط به یک دیگر متصل کرد به گونه‌ای که به ازای هر سقف یه کف بالاتر داشته باشیم بدین صورت که سقف و کف سوم از سقف و کف دوم بالاتر و دومی نیز نسبت به اولی بالاتر باشد

خطوط مقاومت و حمایت

مقاومت

به ناحیه‌ای از قیمت گفته می‌شود که در روند های صعودی در مقابل کندل ها قرار می‌گیرد. و هربار قیمت ها به این ناحیه نزدیک شده یا با آن برخود کرده در عبور از آن ناتوان بوده اند.به این ناحیه ، ناحیه مقاومتی گفته می‌شود. به هر میزان که تعداد برخورد ها با این ناحیه بیشتر و زمان عبور از این ناحیه طولانی تر بیشتر قدرت این مقاومت بیشتر بوده و در صورت شکست حرکات صعودی بزرگ دیده می‌شود.

حمایت

هرگاه قیمت‌ها در مسیر نزولی به ناحیه‌ای نزدیک شده و یا آن ناحیه را لمس کنند و نتوانند از آن ناحیه حرکت منفی خود را ادامه داده و تغییر مسیر دهند ناحیه حمایتی گفته می‌شود ذات این ناحیه برعکس با ناحیه مقاومتی می‌باشد. اما مانند ناحیه مقاومت به هر میزان که تعداد برخوردها و مدت زمان تشکیل این ناحیه بیشتر باشد قدرت حمایتی بیشتری نیز دارد. در صورت شکسته شدن حمایت‌های بلند مدتی ریزش‌های بزرگ دیده می‌شود.

سقف تاریخی

مانند ناحیه مقاومتی عمل می کنند با این تفاوت که قیمت‌ها بعد از تعدیلات به همان سقف قبلی خود بازمی گردند معمولا زمان رسیدن به سطوح قبلی قیمت زمانی بیش از ۸ سال باشد در صورت شکست سقف قبلی توان حرکتی قدرتمندی ایجاد می‌شود.

اندیکاتور

اندیکاتورها ابزاری هستند که با فرمول خاص خود به تحلیل گر در زمینه تشخیص جهت حرکت بازار کمک بسازیی می‌کنند. این نکته بسیار پر اهمیت می باشد که اندیکاتور فقط جهت حرکتی را به ما نشان می‌دهد نه اندازه حرکت صعودی یا نزولی.

هر اندیکاتور دارای ویژگی‌ها و تفاسیر متفاوتی هستند. برای مثال در اندکاتور macd هرگاه شاهد کراس اندیکاتور از خط سیگنال هستیم نشانه‌ای از تغییر جهت حرکتی را به ما می‌دهد. یا در ادیکاتور RSI عبور ازناحیه ۵۰ به معنی قدرمندتر شدن روندهای مثبت است. این نکته نباید فراموش شود که اندیکاتورها همراه با روش‌های اصلی یعنی روند شناسی و سطوح شناسی بیشترین بازدهی را برای تحلیل گر ایجاد می‌کنند.

کندل شناسی

الگوهای کلاسیک

الگو های کلاسیک شامل رفتاری خاص در نمودارها می‌باشد که هرگاه نوعی آرایش خاص در نمودارها ایجاد می‌شود میتواند براساس آن رفتار آینده نمودار را پیش بینی کرد این ابزار براساس اصل دوم تکنکیال می‌باشد که پس بررسی ۱۰۰ ساله نمودارها و بررسی دقیق آن‌ها اسم گذاری شده اند در واقع با الهام گرفتن از رفتار طبیعت و نتیجه گیری از آن، همان روش را در نمودارها یافته اند بدین گونه که طبیعت سال‌ها زمان داشته تا بهینه ترین رفتار را ازخود نشان دهد لذا محققان علم تکنیکال بعد از بررسی بیش از ۱۰۰۰ نمودار با سابقه بیش از ۱۰۰ سال، بهینه ترین رفتار ممکن را پیدا کرده و نامگذاری کرده اند. (اصل سوم تاریخ تکرار خواهد شد)

آرایش نموداری

نمودارهای به ۳ صورت میله‌ای،خطی،شمعی مورد بررسی قرار میگیرند پرکابردترین و محبوبترین روش نمایش نمودارها روش شمعی می‌باشد. هر شمع شامل جزییاتی از قبیل قیمتی اغازین، قیمت پایانی، بیشترین قیمت روز، کمترین حمایت و مقاومت در تحلیل بورس قیمت روز می باشد که هرکدام از المان‌ها باعث ایجاد شکلی متفاوت در شمع می شود. حال از کنار هم قرار گرفتن این شمع الگوهای متفاوتی ایجاد می‌شود که باتوجه به شکل آن‌ها میتواند اندازه و جهت حرکت را پیش بینی کرد الگوهای شعمی به ۳ دسته تک شمعی، دو شمعی و سه شمعی تقسیم بندی می‌شود.

ایچیموکو

ایچموکو که در دسته ی اندیکاتورهای قرار می‌گیرد نوعی سیستم معاملاتی می باشد. که براساس سیستم میانگین خاص تشکیل شده است. سیستم ایچموکو از۵ جز تشکیل می‌شود تنکان، کیجون، چیمو، سنکو A و سنکو B هرکدام از این اجزا نشان دهنده میانگینی خاص هستند که باعت ایجاد میانگین‌های دینامیک در سطح‌های مختلفی قیمتی می‌شود. مهمترین ویژگی سیسیم ایچیموکو معاملات کم خطر آن می‌باشد.

فیبوناچی و الیوت

این روش که براساس سری معروف فیبوناچی بنا شده است سری فیبوناجی که به مسله زاد و بلد خرگوش‌ها معروف می‌باشد در واقع بیان مسله است که تعداد خرگوش‌ها بعد از یک دوره خاص ضریبی از عدد ۱٫۶۱۸ و ۶۱٫۸ می‌باشد. که به نرخ طلایی معروف هستند و این اعداد و این نرح در سرتاسر گیتی پخش شده و نظمی بیکران رو ایجاد کرده است. شاید گفتن این نکته تکراری باشد که منشا تکنکیال طبیعت است اما در بررسی سری فیبوناچی و نمودارها این مسله برایمان آشکار می‌شود که حتی در معاملات ما انسان‌ها نیز نظمی نهفته است که براساس این نرخ طلایی بوده بدین گونه که در هر روند صعودی یا نزولی دارای امواجی مثبت یا منفی هستند که این موج بعدی می‌تواند ۱٫۶۱۸ برابر موج قبلی و یا سایر نسبت‌های فیبوناچی باشد.