اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟

اندیکاتور rsi
مطالب آموزشی امروز را به مبحث ” اندیکاتور rsi ” اختصاص داده ایم. با وب سایت حمید حسین زاده همراه باشید.
عده ای از معامله گران و اشخاصی که وارد بازار بورس می شوند تصور می کنند که یادگیری اصطلاحات تخصصی و نمودارهای مربوط به تجزیه و تحلیل بازار بورس بسیار مشکل می باشد و فهم این تحلیل ها از توان آن ها خارج است در صورتی که اینگونه نیست و این مسائل هرگز مشکل نمی باشند.
با مطالعه مقالات می توانید به آسانی بر این مفاهیم و نمودارها آشنا شوید و یادگیری آن ها بسیار ساده است و با صرف زمان کمی بر همه این اصطلاحات تسلط پیدا خواهید کرد.
فقط کافی است اطلاعات مندرج در وب سایت ما را مطالعه کرده و کمی تجربه کسب نمایید تا بتوانید عملکرد درخشانی در بازار سرمایه داشته باشید. پیشنهاد می کنیم حتما به یک کلاس حضوری یا غیرحضوری بروید تا به سطح یک رسیده و اشتباهات کمی در انتخابات خود داشته باشید.
در زیر مفاهیم اولیه ای را برای تسلط بر موضوع اندیکاتور rsi شرح داده ایم تا بهتر با مفهوم آن آشنا شوید :
تعریف اندیکاتور (Indicator) :
اندیکاتور معیاری است که بابت مقیاس وضعیت حال و همچنین حدس روند مالی مورد استفاده قرار می گیرد و یادگیری آن برای اشخاصی که در بورس فعالیت دارند بسیار کارآمد خواهد بود.
اندیکاتور (Indicator) به ۲ بخش اصلی، اقتصادی و تکنیکال تقسیم می شود. در ادامه اندیکاتور اقتصادی و اندیکاتور تکنیکال را بررسی می نماییم تا به تدریج با این اصطلاح آشنا شده و متوجه شوید اندیکاتور rsi در کدام بخش قرار می گیرد.
اندیکاتور اقتصادی (Economic Indicator) :
اندیکاتور اقتصادی معیاری است که در زمینه به دست آوردن پیشرفت یا کمتر شدن آن در بخش کل اقتصاد یا یک قسمت از آن مورد استفاده قرار می گیرد.
در کشور ما اندیکاتور اقتصادی به نام شاخص اقتصادی معروف بوده و این شاخص ها به وسیله منابع گوناگون در قسمت های بسیاری به وجود آمده اند.
برای تحلیل بنیادی نیز از اندیکاتور اقتصادی بهره می گیرند تا به کمک آن پتانسیل کسب سود در روزهای آتی معین گردد.
اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) :
اندیکاتور تکنیکال مخصوص تحلیل تکنیکال است و با بهره از الگو و نوسان قیمت بر روی نمودار، قیمت در روزهای پیش رو را تعیین می کند.
اندیکاتورهای اصلی در تکنیکال عبارتند از rsi و MACD و برای ترسیم این اندیکاتورها از نرم افزارهای ویژه ای استفاده می کنند و این نرم افزارها اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟ برای این منظور برنامه نویسی شده اند و دارای اندیکاتورهای فراوانی هستند.
در بخش زیر کاربردهای کلی اندیکاتورها را شرح داده ایم :
آگاهی به تغییرات روندها
یکی از کاربردهای اندیکاتورها، آگاهی به تغییرات روندها می باشد به این معنا که در وقت های ویژه ای طبق شرایط به وجود آمده و پیش از هر گونه تغییرات در روندها یا همزمان با آن، به تغییرات آگاهی داشته و آن را با یک علامت بازگشت بیان می کند.
ارزیابی پیش بینی های ما
از دیگر کاربردهای اندیکاتورها، ارزیابی پیش بینی های ما می باشد. آن ها قادر هستند تجزیه و تحلیل ما را مورد ارزیابی قرار داده و در صورت درست بودن آن را اعلام نمایند. ما با کمک روش های تحلیل بنیادی یا تکنیکال اطلاعاتی کسب می نماییم که این اندیکاتورها صحیح بودن یا اشتباهات آن را به ما گوشزد می کنند.
قدرت حدس ایده آل
اندیکاتورها دارای قدرت حدس بالایی بوده و به راحتی عنوان می کنند که چه زمانی برای انجام مبادله بهتر خواهد بود.
تعریف اندیکاتور rsi :
اندیکاتور rsi که کوتاه شده Relative strength Index می باشد و در زبان ما به مفهوم شاخص قدرت نسبی است. این اندیکاتور بیانگر توان بازار و معامله گران در مقایسه با هم بوده و به همین دلیل به آن شاخص قدرت نسبی گفته می شود.
معمولا برای اندیکاتور rsi از تنظیم ۱۴ روزه بهره می گیرند و مثل اندیکاتور MACD میان اسیلاتورها قرار می گیرد. دلیل قرار گرفتن آن بین اسیلاتورها این است که نوساناتی میان سطوح صفر تا صد دارد.
اندیکاتور rsi را یک اندیکاتور بازگشتی می دانند که بابت تایید و مشخص نمودن نقاط مربوط به قیمت و سطح های بازگشتی کاربرد دارد.
در واقع این اندیکاتور به شما گوشزد می کند که در انتخابات خود اشتباه داشته اید و روند فروش و خرید افراطی را در پیش گرفته اید برای نمونه خرید و فروش های بیش از حدی داشته اید که ممکن است به شما آسیب بزند.
نحوه کارکرد اندیکاتور rsi :
در این اندیکاتور شاهد یک نمودار خطی خواهید بود که در قسمت پایین نمایشگر درج می گردد. وقتی که rsi به منطقه 70 درصد و حتی بیشتر برسد در اصطلاح به آن اشباع خرید گفته می شود و بدین معنا است که شما بیشتر از اندازه طبیعی به خرید پرداخته اید و ممکن است شاهد کم شدن قیمت آن ها باشید و همینطور وقتی که rsi به زیر 30 درصد برسد در اصطلاح به اشباع فروش معروف است و به این مفهوم می باشد که بیش از حد معمولی به فروش اقدام کرده اید و باید شروع به خرید نمایید.
برای مشاهده این اندیکاتور، کافی است به سراغ صفحه تحلیل تکنیکال سامانه آگاه رفته و بعد گزینه اندیکاتور را در این صفحه بزنید.
بعد از کلیک بر روی اندیکاتورها، لیستی برای شما باز می شود که باید از میان آن ها بر روی Relative strength Index کلیک نمایید و در نهایت این اندیکاتور در بخش پایینی برای شما قابل مشاهده خواهد بود. در تصویر زیر مراحل آن با شماره گذاری مشخص شده است.
نکاتی درباره اندیکاتور rsi :
برای اینکه در تصمیم گیری های خود در زمینه خرید و فروش موفق باشیم نباید تنها به اندیکاتور rsi قناعت کنیم و نیاز است که به سراغ دیگر اندیکاتورها نیز برویم.
این اندیکاتور بیان کننده همه موضوعات نیست و قرار گرفتن آن در هر کدام از منطقه های اشباع خرید و اشباع فروش به معنا اشتباه محاسباتی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟ نبوده و تنها جنبه هشدار داشته و باید بیشتر به حجم مبادلات خود دقت نمایید.
اندیکاتور rsi یک شیوه بی نظیر می باشد که بهترین زمان ورود و خروج را به شما اعلام می کند.
نتیجه گیری :
اندیکاتورها به خصوص اندیکاتور rsi از اهمیت زیادی برخوردار است و با بهره گیری از آن می توانیم بهترین زمان را برای به دست آوردن سود شناسایی نماییم و همینطور این اندیکاتور محاسباتی انجام می دهد که با یادگیری آن و توجه به نقاطی که دارد متوجه بازگشت قیمت و نوسانات خواهیم شد.
دانستن این موضوع بسیار مهم است چرا که با اطلاع از روند قیمت ها بهتر می توانیم برای داد و ستد سهام تصمیم بگیریم و یادگیری اندیکاتور rsi، موجبات موفقیت ما در بازار بورس را فراهم می کند.
هدف ما آموزش شما معامله گران گرامی می باشد و در بخش های مختلف نیز به آموزش سایر مباحث تخصصی بورس پرداخته ایم که شما عزیزان را به مطالعه موضوعات باقی مانده دعوت می کنیم.
امیدوارم از نحوه آموزش اندیکاتور rsi در این بخش راضی باشید و ما توانسته باشیم به خوبی مفهوم آن را به شما معامله گران محترم منتقل نماییم.
توصیه می کنیم مطالب مرتبط زیر را نیز مطالعه بفرمایید:
جهت مشاوره تلفنی وام های بانکی بر روی لینک زیر کلیک نمایید:
آموزش اندیکاتور RSI
جی ولز وایلدر در سال 1978 در کتاب معروفش با نام “مفاهیم جدید در تحلیل تکنیکال” با معرفی اندیکاتور RSI نحوه بررسی و تفکر جدیدی را در سیستمهای خرید فروش تکنیکال معرفی کرد. به علت اینکه این اندیکاتور از محبوبیت بالایی برخوردار است و استفاده از آن به طرز چشمگیری گسترش یافته در این مطلب به معرفی و تفسیر این اندیکاتور میپردازیم.
اندیکاتور RSI چیست؟
اندیکاتور RSI مخفف عبارت Relative strength index است.
RSI نشان میدهد که در روند صعودی هستیم یا در روند نزولی. و مشخص میکند که انرژی درونی سهم برای حرکت قیمت به سمت بالاست، یا اینکه به دلیل فقدان انرژی لازم، قیمت افت خواهد کرد.
یک نمونه قابل لمس توپ بسکتبال است. اگر آن را از بالا رها کنیم، در برخوردهای متعدد به زمین، هر بار در ارتفاع کمتری قرار خواهد گرفت و نهایتاً روی زمین قرار خواهد گرفت.
اگر نمودار شاخص قدرت نسبی چنین وضعیتی به خود گرفت، به این معنی است، که قیمت سهام، کاهنده خواهد بود و بالعکس، اگر نمودار شاخص قدرت نسبی در وضعیت توپی قرار گرفت، که بهطور متناوب توسط دستهای بازیکن به آن ضربه زده میشود و میتواند تا ارتفاع بیشتری بالا بیاید. حکایت از افزایش قدرت نسبی سهم برای حرکت به سمت بالاست.
شیوه محاسبه اندیکاتور RSI
قدرت نسبی (RSI) از حاصل میانگین رشد بر میانگین کاهش بدست می آید.برای بدست آوردن میانگین رشد میزان تغییرات روزهای مثبت را باهم جمع میکنیم و حاصل را بر تعداد کل روزها تقسیم میکنیم. و برای محاسبه میانگین کاهش میزان تغییرات روزهای منفی را باهم جمع میکنیم و حاصل را بر تعداد کل روزها تقسیم میکنیم
دوره زمانی مناسب برای RSI
در محاسبات روزانه از میانگین های 14 روزه و در محاسبات هفتگی از اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟ میانگین های 14 هفته استفاده میشود. وایلدر در اصل از میانگین 14 روزه استفاده نمود. استفاده از زمان کوتاه مدتتر باعث حساستر شدن اسیلاتور میشود و دامنه نوسان آن را بیشتر میکند. استفاده کردن از زمان بلند مدتتر باعث پیوستهتر شدن نمودار خروجی و باریک شدن دامنه نوسان می شود.
بنابراین معامله گری که تمایل به انجام معاملات کوتاه مدت دارد و می خواهد اسیلاتورش نوسانات کوتاه مدت بازار را نیز به او نشان بدهد میتواند از بازه زمانی کمتری در اسیلاتورش استفاده کند. حالت های 9 و 14 روزه بین معاملهگران محبوبیت بیشتری دارد. اما معاملهگر بنا به تجربه شخصی خودش میتواند از هر عدد دیگری استفاده کند.
بهترین کارایی RSI زمانی است که به باندهای بالا و پایین برسد.
تفسیر اندیکاتور RSI
RSI اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟ روی چارت بین اعداد 0 تا 100 ترسیم می شود. حرکت خط RSI به سمت اعداد بالاتر از 70 نشان دهنده حرکت بازار به سمت خریدهای هیجانی می باشد. و حرکت این شاخص به سمت اعداد کمتر از 30 نشان دهنده حرکت بازار به سمت فروش های هیجانی می باشد. معمولا عدد 80 را به عنوان نشان دهنده حالت خریدهای افراطی در روند صعودی و عدد 20 را به عنوان نشان دهنده حالت فروش های افراطی در یک روند نزولی تعبیر می کنند.
سیگنالهای معامله گری بر اساس شاخص RSI
نکات ارزشمند زیادی در سیگنالهای استفاده از سطوح 30 و 70 – نوسان غلط و یا واگرایی، در نمودار RSI وجود دارد. در چنین شرایطی این تفکر که بازار به سمت خرید یا فروش هیجانی می رود هر اخطار زود هنگامی میتواند موجب خروج بیموقع از بازار شده و باعث از دست رفتن یک روند سودآور باشد.
در یک روند صعودی قدرتمند در بازار، وضعیت خرید هیجانی میتواند برای مدتی ادامه داشته باشد. اخطار اسیلاتور مبنی بر ورود بازار به وضعیت خرید هیجانی برای اقدام به فروش کفایت نمی کند. (و بالعکس برای اقدام به خرید)
استفاده از سطوح 30 و 70 به عنوان سیگنالهای عمومی
خطوط افقی روی اسیلاتورها در سطوح 30 و 70 ترسیم میشوند. پیش از این متوجه شدیم که حرکت RSI به زیر عدد 30 یک اخطار جدی برای ورود بازار به منطقه فروشهای افراطی می باشد. در چنین حالتی معاملهگران منتظر وقوع کف میباشند و روند قیمت را برای مشاهده سیگنال خرید تعقیب میکنند. آنها زمانی که اسیلاتور عدد زیر 30 را نشان میدهد با دقت بیشتری عمل میکنند. خلیی از حالتهای واگرایی و یا کفهای دوقلو ممکن است در حالتی که اسیلاتور حالت فروش هیجانی را نشان میدهد رخ بدهد. تقاطع RSI با عدد 30 نقطه ای است که برای خیلی از معاملهگران اثبات چرخش بازار است و انتظار شروع روند صعودی را دارند.
در مقابل در حالت خریدهای افراطی تقاطع با خط 70 را میتوان به عنوان اخطار فروش تلقی نمود.
پدیده نوسان غلط (Failure Swing)در RSI چیست؟
“نوسان غلط” نامی بود که وایلدر برای پدیدهای که در RSI بالی 70 و یا پایینتر از 30 رخ میدهد قرار داد.
- نوسان غلط سقف زمانی رخ میدهد که در یک روند صعودی RSI نتواند به قله قبلی خود دست پیدا کند و عدد کمتری نسبت به آن اختیار کند. که این حالت نشان دهنده نزول آتی قیمت می باشد.
- نوسان غلط کف در حالتی رخ میدهد که RSI در یک روند نزولی نتواند به عدد کف قبلی خود دست پیدا کند و عدد بالاتری را اختیار کند.
واگرایی بین RSI و خطوط قیمت (Divergence)
واگرایی بین RSI و خطوط قیمت در زمانی که اعداد بالاتر از 70 و یا پایینتر از 30 را نشان میدهد اخطار بسیار جدیای تلقی میشود که حتما باید به آن توجه کرد. خطوط روند نیز می توانند در شناسایی تغییرات در روند RSI کاربرد داشته باشند و نیز میانگین های متحرک می توانند نقش مشابهی را برای این شناسایی ایفا کنند.
واگرایی بین اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟ RSI و خطوط قیمت (RSI Divergence)
اولین ورود به ناحیه خرید یا فروش هیجانی تنها یک اخطار محسوب می شود. این اخطار به ما میگوید که اسیلاتور به منطقه خطر نزدیک شده و نیاز به توجه بیشتری به حرکت دوم آن می باشد. اگر حرکت دوم نتواند به میزان قبلی خود در قله و یا کف دسترسی پیدا کند، (مثلا در حالت کف و یا سقفهای دوقلو) احتمال وقوع واگرایی (Divergence) وجود دارد. اگر اسیلاتور شروع به حرکت مخالف کند و سطح یا کف قبلی را بشکند میتوان به جرات گفت که واگرایی رخ داده است.
واگرایی در اندیکاتور RSI
RSI Divergence و ترکیب آن با سایر شاخص ها
واگرایی RSI یا همان RSI Divergence نشان میدهد که روند فعلی قیمت در حال تزلزل است و به ما میگوید که آیا زمان اقدام به خرید یا فروش آن سهام خاص رسیده است یا خیر. هنگامی که یک اندیکاتور مخالف قیمت باشد، این عدم هماهنگی نشان دهنده یک تغییر احتمالی درچارت است.
کاربرد سطح 50 برای RSI
سطح 50 خط میانی برای RSI می باشد و اغلب به عنوان خط حمایت برای روندهای نزولی و خط مقاومت برای روندهای صعودی عمل میکند. برخی از معامله گران تمایل دارند تا تقاطع RSI با خط 50 را به عنوان مرجع انتخاب کنند. و رد شدن از این خط را اخطارهای خرید و فروش ارزیابی کنند.
با شاخص قدرت نسبی بیشتر آشنا شویم
شاخص قدرت نسبی یا همان RSI اندیکاتوری بسیار محبوب، کاربردی و آسان برای تحلیل تکنیکال است که به جرات می توان گفت پر طرفدار ترین اندیکاتور بین معامله گران می باشد و اطلاعات بسیار زیادی از بازار را ارائه می دهد.بزرگترین دلیل این محبوبیت این است که سبب می شود رمز ارزی را در دوره صعودی انتخاب کرد که اگر دوره بعدی منفی شد، کاهش کمتری داشته باشد.همچنین شاخص قدرت نسبی نوسانگری مومنتوم می باشد که می تواند حرکت و سرعت تغییر قیمت را اندازه بگیرد.این نکته را هم باید اضافه کرد که این شاخص بین محدوده صفر تا صد نوسان دارد و با دیدگاه سنتی اگر بالای هفتاد باشد نشان دهنده اشباع خرید و اگر پایین ۳۰ باشد به مفهوم اشباع فروش می باشد که می توانند برای مطابقت بیشتر با سایر موارد، تغییر پیدا کنند.از شاخص قدرت نسبی می توان برای شناسایی روند کلی استفاده نمود و سیگنال آن از راه یافتن واگرایی و سیگنال نوسان ناقص بوجود می آید.
نحوه محاسبه و کار شاخص قدرت نسبی
شاخص قدرت نسبی فرمول بسیار ساده ای دارد که آن را می توان به این شکل بیان کرد :بازدهی بازار یا همان قدرت نسبی، برابر است با تقسیم متوسط رشد قیمت برمتوسط نزول قیمت در همان بازه زمانی.
به این قضیه خیلی باید توجه نمود که شاخص قدرت نسبی ممکن است برای مدت طولانی در روند های قدرتمند در وضعیت خرید یا فروش بماند.همچنین این اندیکاتور اصولا الگوهای نموداری همانند خط روند، کف و سقف دوقلو و … را بوجود می آورد که در حالت عادی در نمودار قیمت دیده نمی شوند.
علاوه بر این از این شاخص برای نمایش سطوح مقاومت و حمایت می توان بهره جست زیرا در بازار های صعودی این شاخص تمایل دارد که در محدوده ۴۰ تا ۹۰ با حوزه عملکردی ۴۰-۵۰ به شکل سطح حمایت باقی بماند و در بازار های نزولی راغب است در محدوده ۱۰ تا ۶۰ با حوزه عملکردی ۵۰-۶۰ به حالت سطح مقاومت باشد که این اعداد با توجه به موقعیت شاخص و وضعیت بازار می تواند متفاوت باشد.در حقیقت اگر قیمت به کف یا سقف جدیدی برسد و مورد تایید این شاخص نباشد، این واگرایی به شکل یک سیگنال بازگشت قیمت در می آید و اگر شاخص سقف قبلی خود را به سمت بالا و یا کف قبلی را به سمت پایین ببرد، سیگنال نوسان ناقص ارسال می شود.
سیگنال نوسان ناقص در وضعیت صعودی هنگامی ارسال می شود که شاخص قدرت نسبی در منطقه اشباع فروش دره بسازد و با گذشتن از عدد ۳۰ خارج شود، قله بزند و دوباره برگردد ولی این دفعه وارد سطح اشباع فروش نمی شود و دومین دره را بالاتر از ۳۰ ایجاد می کند و سپس صعود می کند و سقف قبلی خود را می گذراند که در همین لحظه سیگنال نوسان ناقص ارسال می کند.اما در حالت نزولی دقیقا برعکس می شود و زمانی ارسال می شود که اندیکاتور قدرت نسبی در منطقه اشباع خرید قله بسازد، به سمت پایین بیاید و خارج شود و سپس تا ناحیه اشباع خرید برگردد ولی وارد نشود و با تشکیل دومین قله، تغییر مسیر بدهد و به سمت پایین از کف قبلی عبور کند که در همین لحظه سیگنال نوسان ناقص را ارسال می کند.
اندیکاتور چیست؟ راهنمای کامل اندیکاتورهای ارز دیجیتال
اندیکاتورها ابزار کار سرمایه گذاران و تریدرهای ارز دیجیتال هستند. افرادی که با کسب و کار ارزهای دیجیتال آشنا هستند به خوبی میدانند که تحلیل تکنیکال تا چه اندازه اهمیت دارد. تحلیل تکنیکال در نگاه اول شاید کمی سخت به نظر برسد. اما در حقیقت هر کسی میتواند به یک تحلیلگر تکنیکال حرفهای تبدیل شود. فقط باید اصول اولیه آنالیز و استفاده از ابزارهای آن را به خوبی بیاموزید. اندیکاتورها یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند که یادگیری آنها به شما کمک میکند تا به یک تریدر حرفهای تبدیل شوید. پس با نوبیتکس همراه باشید تا ببینیم اندیکاتور چیست؟ چه کاربردی دارد و چگونه میتوان از آن برای تحلیلهای خود استفاده کنیم.
سرفصلهای این آموزش
اندیکاتور مهمترین ابزار تحلیل تکنیکال و عصای دست تریدرها
برای اینکه بدانید اندیکاتور چیست و مفهوم آن را درک کنید ابتدا باید بهتر است ابتدا با انواع تحلیل ارزهای دیجیتال آشنا شویم. هر سرمایه گذار یا تریدری که در بازار سهام یا ارزهای دیجیتال فعالیت میکند، از دو نوع تحلیل برای پیش بینی آینده بهره میبرد. تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال.
تحلیل فاندامنتال: در تحلیل فاندامنتال، تلاش میشود تا ارزش یک سهام را با بررسی رقبا، داراییها، اسناد، اخبار و مدارک مربوط به آن تشخیص داد.
تحلیل تکنیکال: در تحلیل تکنیکال، تریدرها سعی میکنند با بررسی قیمت و نمودارهای مرتبط با آن، روند قیمتی را تشخیص دهند و قیمت آینده یک سهام یا ارزدیجیتال را پیش بینی کنند. در مقاله تحلیل تکنیکال چیست اطلاعات بیشتری در این مورد ارائه میکنیم.
در تحلیل تکنیکال برای اینکه بتوان آنالیز دقیقتری انجام داد و از سردرگمی جلوگیری کرد از ابزارهایی به نام اندیکاتور یا شاخصها استفاده میشود. تحلیلگر تکنیکال به الگوها و نمودارها نگاه میکند سپس با به کارگیری اندیکاتورها بهترین فرصتها را برای انجام معامله اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟ پیدا میکند. بنابراین در سیگنال یابی نیز کاربردها زیادی دارند. بگذارید نگاه دقیقتر و مفهومیتری به شاخصها داشته باشیم.
اندیکاتور (indicator) چیست؟ با معنی اندیکاتور آشنا شوید
اندیکاتورها یا شاخصها اساساً نشانگرهای محاسباتی هستد که بر اساس قیمت، حجم، میزان سود و سایر پارامترهای ریاضی بازار سهام یا ارزهای دیجیتال محاسبه میشوند. بنابراین در اکثر مواقع اندیکاتورها فرمولهای ریاضی هستند. این شاخصها اطلاعات مهمی را نشان میدهند و استفاده از آنها برای صحت سنجی تحلیلها الزامی است.
مشهورترین اندیکاتورها شامل شاخص مقاومت نسبی (RSI)، باندهای بولینگر و میانگین متحرک میشوند. این شاخصها به طور گسترده در بازار سهام و ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرند. با اینکه بیشتر کاربرد آنها در تحلیل تکنیکال است، اما در تحلیل فاندامنتال نیز کاربرد دارند. برای مثال زمانی که میخواهید قیمت ریپل را تحلیل کنید، از اندیکاتور میانگین متحرک کمک میگیرید تا بفهمید قیمت در حال حاضر از میانگین ۲۰، ۵۰ یا ۱۰۰ روزه خود بالاتر یا پایینتر قرار دارد. این موضوع میتواند در تعیین روند صعودی یا نزولی قیمت به شما کمک کند.
کاربرد اندیکاتور چیست؟ اهمیت استفاده از اندیکاتور تکنیکال
اندیکاتورها یا شاخصهای تکنیکال اگرچه تضمین کننده موفقیت معامله نیستند اما به معامله گران رمز ارزها کمک میکنند تا به شکل بهتری داراییهای دیجیتال و بازار آنها را ارزیابی کنند. از اندیکاتورها میتوان برای شناسایی فرصتهای ترید کوتاه مدت یا بلند مدت استفاده کرد. پیدا کردن روندها، تشخیص وضعیت فعلی، پیش بینی وضعیت آینده و استفاده برای سنجش صحت پیش بینیها از دیگر کاربردهای اندیکاتور است.
اما مهمترین کاربرد اندیکاتورها، کمک به شناسایی سیگنالهای خرید و فروش است. همین موضوع باعث شده این شاخصها به مبنایی برای تحلیل تکنیکال تبدیل شوند. مثلاً اگر قصد خرید بیت کوین را دارید چگونه میتوانید بهترین فرصت را برای ورود به بازار انتخاب کنید؟ با استفادهاز اندیکاتور پیدا کردن یک فرصت خرید مناسب بسیار راحتتر خواهد شد. با این حال دقت کنید که این شاخصها تنها یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند و برای موفقیت در بازار ارزهای دیجیتال کافی نخواهند.
چندنمونه از مهمترین اندیکاتورهای ارزهای دیجیتال
بعضی از اندیکاتورها و شاخصها به لطف پیش بینیهای دقیق و ساده بودن استفاده از آنها، جذابیت زیادی برای تریدرها و سرمایه گذاران دارند. در این جا با مهمترین و پرکابردتری اندیکاتورهای ارزدیجیتال آشنا میشویم:
شاخص مقاومت نسبی (RSI)؛ سیگنال مهم خرید یا فروش
اندیکاتور RSI، یک شاخص متحرک است که بین ۰ تا ۱۰۰ در نوسان است. این شاخص سرعت و جهت حرکت قیمت را اندازه گیری میکند. شاخص مقاومت نسبی بیشتر از ۷۰ نشان دهنده خرید بیش از حد یک ارز دیجیتال است و به نوعی سیگنال فروش به حساب میآید. وقتی RSI به زیر ۳۰ میرسد، نشان دهنده این است که یک دارایی بیش از اندازه فروخته شده و حالا فرصت خرید آن مهیا شده است.
RSI معمولاً براساس دادههای ۱۴ روز اخیر محاسبه میشود. در واقعی از RSI برای نمایش ساده وضعیت خرید یا فروش بیش از حد یک ارز دیجیتال استفاده میکنیم. برای مثال در هنگام پیش بینی قیمت دوج کوین در آینده اگر RSI به بالاتر از ۷۰ رسید، میتوان انتظار داشت به زودی شاهد کاهش قیمت خواهیم بود.
اندیکاتور باندهای بولینجر؛ مشخص کردن میزان نوسان ارز دیجیتال
باند بولینگر از دو خط(باند) روی نمودار تشکیل شده است که نوسانات قیمت را در داخل و اطراف آن نشان میدهد. باند بولینگر میتواند در درک این که آیا سهام در حال رشد است یا خیر یا حتی نوسان کافی برای سرمایهگذاری وجود دارد، به شما کمک کند. انقباض باند به معنای کاهش نوسانات و گسترش آن به معنای افزایش نوسان است. علاوه براین نزدیک شدن خط قیمت به خط بالا (باند بالا) نشان دهنده اشباع بازار از خریداران است. در مقابل نزدیک شدن خط قیمت به باند پایین نشان دهنده اشباع بازار از فروشندگان است.
میانگین متحرک ساده؛ یک شاخص ساده و کاربردی
اندیکاتور میانگین متحرک ساده، قیمت یک دارایی را در طول زمان نشان میدهد. برای محاسبه میانگین متحرک کافی است تا قیمتهای پایانی را با هم جمع کرده و بر تعداد روزهای دوره مد نظر تقسیم کنیم. تریدرها با استفاده از این اندیکاتور میتوانند ایجاد روندهای جدید و فرصتهای ناشی از آن را شناسایی کنند. برای مثال بالاتر رفتن یک میانگین متحرک کوتاه مدت به بالاتر از یک میانگین متحرک بلند مدت نشان دهنده روند صعودی است. به این سیگنال تقاطع طلایی گفته میشود.
اندیکاتور MACD؛ میانگین محترک واگرایی/همگرایی
کاربردهای میانگین متحرک ساده بسیار بیشتر از آن است که به نظر میآید. اندیکاتور MACD یا میانگین متحرک واگرایی/همگرایی رابطه بیت دو میانگین متحرک قیمت یک دارایی را نشان میدهد. از این اندیکاتور نیز به صورت گسترده برای پیدا کردن سیگنالهای خرید و فروش استفاده میکنند.
اندیکاتور مومنتوم (Momentum)؛ شناسایی سرعت حرکت قیمت
اندیکاتور مومنتوم برای شناسایی سرعت حرکت قیمت طراحی شده است. این اندیکاتور ، جزء اندیکاتورهای پیشرو میباشد. نحوه محاسبه مومنتوم به این صورت است که قیمت فعلی پایانی سهم را با قیمت پایانی n دوره قبل سهم مقایسه میکند. منظور از n دوره بازه زمانی است که توسط تحلیلگر انتخاب میشود.
انواع اندیکاتورها؛ آشنایی با اندیکاتور متقدم و متأخر
اندیکاتور متقدم (Leading indicator) شرایط آینده و اندیکاتور متأخر (Lagging indictor) شرایط فعلی یک کسب و کار یا دارایی را ارزیابی میکنند. بنابراین تحلیلگران میتوانند با استفاده از آنها براساس نیاز خود، پیش بینیهای دقیقتری به دست آورند.
اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ پیش بینی آینده با اندیکاتور متقدم
شاخص متقدم یا پیشرو در مورد روندهایی که هنوز به وجود نیامده اند به ما اطلاعات میدهند. این اندیکاتورها جلوتر از وضعیت فعلی حرکت میکنند و برای تحلیلهای کوتاه مدت یا میان مدت مناسب هستند. برای مثال زمانی که در حال تحلیل اتریوم کلاسیک هستیم، شاخصهای متقدم به ما می گویند وضعیت این ارز دیجیتال محبوب در آینده چگونه خواهد بود و چه زمانی فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری در آن به وجود میآید.
اندیکاتور متأخر (Lagging indicator) چیست؟ بررسی وضعیت فعلی یک دارایی
اندیکاتور متأخر برای شناسایی روندهای فعلی استفاده میشوند. با استفاده از این اندیکاتورها میتوان سیگنالهایی را نمایان میکنند که در حال حاضر وجود دارند اما ممکن است متوجه آنها نشده باشیم. از آنجایی که روندهای مرتبط با اندیکاتور متأخر قبلاً ایجاد شدهاند و دیتاهای آن مربوط به قبل است معمولاً برای تحلیلهای بلند مدت مناسب هستند. در تحلیل قیمت بیت کوین کش، اندیکاتور Lagging به ما میگوید روند فعلی قیمت چگونه است و الان در چه وضعیتی برای خرید و فروش قرار داد.
اندیکاتورهای تصادفی، نوع سوم اندیکاتورها
به جز اندیکاتورهای متقدم و متأخر دسته سومی از اندیکاتورها وجود دارند که به آنها اندیکاتور تصادفی (Coincident indicators) می گویند. این اندیکاتورها به اندازه دو دسته قبلی معروف نیستند اما در جایگاه خود میتوانند اهمیت زیادی داشته باشند. اندیکاتورهای تصادفی در واقع هم متأخر هستند هم پیشرو و در میتوانند برای بررسی روند فعلی و آینده مورد استفاده قرار بگیرند.
مثالهایی از اندیکاتور متقدم و متأخر در تحلیل تکنیکال
در اینجا با چند مثال مهم با کاربردهای اندیکاتور متقدم و متأخر در تحلیل تکنیکال آشنا میشویم.
مهمترین اندیکاتورهای متقدم و پیشرو
هر اندیکاتوری که روندی را که در حال حاضر وجود ندارد و ممکن است در آینده رخ دهد را پیش بینی میکند در درسته اندیکاتورهای متقدم قرار میگیرد. موارد زیر محبوبترین اندیکاتورهای پیشرو در بازار ارزهای دیجیتال هستند:
- اندیکاتور RSI
- استوکاستیک (نوسان ساز تصادفی)
- اندیکاتور ویلیامز
- اندیکاتور حجم تعادل (OBV)
این اندیکاتورها معمولاً به صورت مجزا از نمودار قیمتی بررسی میشوند. استفاده از این اندیکاتورها در کنار بررسی و آنالیز اطلاعات مهم دیگر مانند مارکت کپ که نشان دهنده ارزش یک بازار است، به ما کمک میکند تا با دید بهتری وارد بازار معاملات شویم.
مهمترین اندیکاتورهای متأخر در بازار ارز دیجیتال
هر اندیکاتوری که روند فعلی را نمایان میکند و دید کلی در مورد اطلاعات گذشته بازار ارائه میکند به عنوان اندیکاتور متأخر شناخته میشود. البته این اندیکاتورها نیز در نهایت میتوانند برای پیش بینی آینده مورد استفاده قرار بگیرند و همین موضوع تشخیص بین متأخر و متقدم بودن اندیکاتور را سخت میکند. در بین اندیکاتورهای مختلف سه شاخص زیر را میتوان به عنوان محبوبترین اندیکاتورهای متأخر معرفی کرد:
- میانگین متحرک
- اندیکاتور MACD
- باندهای بولینگر
اندیکاتورهای Lagging، با فیلتر کردن نویزها از حرکات کوتاه مدت بازار میتوانند روندهای طولانی مدت را نمایان کنند. معمولاً این اندیکاتورها به شکل مستقیم روی نمودار قیمتی کشیده میشوند و به کمک میکنند اطلاعات بیشتری را از چارت اصلی استخراج کنیم. شناخت این اندیکاتورها و نحوه استفاده از آنها به شما کمک میکند تا با قدرت بیشتری وارد بازار ارز دیجیتال شوید و مانند حرفهایها ترید کنید.
با استفاده از اندیکاتورها به یک تریدر حرفهای در نوبیتکس تبدیل شوید
در این مقاله سعی کردیم به سؤال بسیار مهم اندیکاتور چیست پاسخ دهیم و همچنین انواع اندیکاتورها را بررسی کنیم. یادگیری اندیکاتورها و تشخیص زمان درست استفاده از اندیکاتور متقدم و متأخر در تحلیلها شما را در مسیر پولسازی و موفقیت قرار میدهد. در بازار خرید و فروش ارز دیجیتال نوبیتکس میتوانید قدرت تحلیل خود را به چالش بکشید و مانند حرفهایها ترید کنید.
بهترین اندیکاتورها برای ترید روزانه و نوسان گیری + لیست کامل
برای آنکه بتوانید به طرز معقولی ترید کنید، لازم است درک روشنی از کوینها داشته باشید. برای فهم ارزش پایۀ ارزهای دیجیتال، میتوانید از اندیکاتورهای ترید روزانه استفاده کنید. لازم نیست از مسائل فنی و پیچیدۀ مربوط به پروتکلها و شرکتهای ارزهای دیجیتال سر دربیاورید، بلکه صرفاً درک و دانشی حداقلی از بهترین اندیکاتور ها برای ترید روزانه کفایت میکند و میتواند سودتان را چند برابر سازد.
برای ورود به بحث اصلی، لازم است توضیح مختصری در مورد مفاهیم مقدماتی داشته باشیم.
ترید روزانه چیست؟
به عمل خرید و فروش داراییهای مالی مانند سهام یا ارزهای دیجیتال، ترید گفته میشود که به قصد کسب سود کوتاهمدت ظرف یک روز معاملاتی، انجام میشود. یکی از اهداف ترید روزانه، کسب سودی ناچیز در هر معامله و چندبرابر کردن آن، به مرور زمان است. تریدرهای روزانه، از یک سری استراتژی معاملاتی برای مضاعف ساختن سودهای خود استفاده میکنند: اسکالپینگ، معاملات رنج و معاملات پُربسامد.
اندیکاتور ترید روزانه چیست؟
معمولا تفاسیر گوناگونی از نمودار قیمت ارزهای دیجیتال وجود دارد. مثلاً ممکن است تریدرها، سطوح مقاومت و حمایت را در محدودههای متفاوتی تشخیص دهند. در این میان، اندیکاتور ترید روزانه، برای کاهش عدم اطمینان به کار میرود. این نوع اندیکاتورها، محاسباتی ریاضی هستند که برای تعیین خطوط نمودار و همچنین، شناسایی روند اصلی نمودار داراییهای مالی، مورد استفاده قرار میگیرند. اصطلاح «روزانه»، از این جهت به این اندیکاتورها اطلاق میشود که میتوانند در کوتاهمدت و طی یک روز معاملاتی، به کار روند. در این مقاله، قصد داریم بهترین اندیکاتورها برای ترید روزانه را معرفی کنیم.
انواع اندیکاتورهای ترید روزانه
در یک تقسیمبندی کلی، میتوان اندیکاتورها را به دو دسته تقسیم کرد:
- اندیکاتورهای پیشرو: احتمال حرکت بازگشتی قیمت یا تغییر روند را پیش از وقوع، نشان میدهند.
- اندیکاتورهای پیرو: احتمال تغییر روند و حرکت بازگشتی قیمت پس از وقوع را نشان میدهند.
1. اندیکاتور سوپرترند (SuperTrend)
سوپرترند، اندیکاتوری است شبیه به میانگین متحرک. این اندیکاتور قادر است روند حاکم بر بازار را شناسایی کند. سوپرترند، یکی از سادهترین اندیکاتورهایی است که برای ترید روزانه به کار میرود و بر مبنای دو پارامتر استوار است: دوره (Period) و ضریب (Multiplier).
سوپرترند، بر اساس اندیکاتور میانگین محدوده واقعی (ATR) ساخته میشود، به نحوی که پارامتر پیشفرض روی 10 و ضریب روی 3 تنظیم میشود.
برای استفاده از این اندیکاتور، میتوانید نمودار قیمت ارز دیجیتال دلخواه خود را باز کنید. سپس سوپرترند را الحاق کنید و تنظیمات را روی 10 و 3 قرار دهید. در هنگام استفاده از این اندیکاتور، از سفارش حد ضرر غافل نباشید. برای پوزیشن لانگ، حد ضرر را سمت راست خط سبزرنگ اندیکاتور و برای پوزیشن شورت نیز، حد ضرر را در پایان خط قرمز اندیکاتور جایگذاری کنید.
2. اندیکاتور حجم متوازن (On-Balance Volume)
اندیکاتور OBV به حجم معاملات مربوط است و با تفریق حجم معاملات در روزهای صعودی بازار از حجم معاملات روزهای نزولی، به دست میآید. در واقع این اندیکاتور، همان حجم معاملات است اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟ که با لحاظکردن برخی جنبهها برای استفاده بهتر در ترید روزانه، مهیا شده است. اهمیت OBV در این است که باید با قیمت همسو باشد، بنابراین در تشخیص روند بازار، بسیار کاربردی ظاهر میشود. اگر قیمت همسو با OBV تغییر نکند، به این معنی است که در آینده با آن همسو خواهد شد و این نکتهای بسیار مهم است.
3. اندیکاتور مومنتوم (اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست؟ Momentum)
اندیکاتور مومنتوم، نوعی نوسانگر است که میتواند تریدر را در تشخیص نواحی اشباع خرید و فروش، یاری کند. این اندیکاتور، از طریق اندازهگیری سرعت تغییر قیمت یا همان شتاب قیمت، به ترسیم خطوطی حول محور صفر میپردازد. RSI، یکی از اندیکاتورهای مومنتوم است که برای تعیین سقف و کف قیمت، به کار میرود و قدرت روند و همچنین احتمال بازگشت قیمت را آشکار میسازد. شاخص مومنتوم روزانه (Intraday Momentum Index)، مشابه RSI است و تغییرات قیمت را اندازه میگیرد. عدد این شاخص، بین 0 تا 100 نوسان می کند.
4. اندیکاتور نوسان (Volatility)
اندیکاتور ولاتیلیتی (Volatility) یا نوسان، یکی از بهترین اندیکاتورها برای ترید روزانه است. این اندیکاتور، تغییرات قیمت را طی یک بازه زمانی انتخابی نشان میدهد و هر چه مقدارش بیشتر باشد، یعنی حرکات قیمتی نیز بیشتر است و این نیز، به معنی بالابودن ریسکی است که تریدر باید در معاملات آتی، لحاظ کند. اگر قیمت در بازه زمانی کوتاهی به اوج و فرود جدیدی برسد، یعنی نوسان بالاست و اگر قیمت آهستهتر حرکت کند و بیشتر ثابت بماند، نوسان اندک است.
بهترین اندیکاتور برای ترید روزانه ارزهای دیجیتال
1. خط تراکم/توزیع (Accumulation/Distribution Line)
خط تراکم/توزیع، اندیکاتور محبوبی است که بر پایۀ حجم معاملات ساخته شده و جهت روند قیمت یک دارایی را بر اساس رابطه قیمت و حجم معاملات، تعیین میکند. اندیکاتور خط A/D، به بررسی این نکته میپردازد که یک ارز دیجیتال در حال انباشت و تراکم است یا توزیع. انباشت از سطوح خرید و توزیع از سطوح فروش یک دارایی، حکایت دارد. این اندیکاتور، یکی از بهترین اندیکاتورها برای ترید روزانه به شمار میآید و از آن برای تأیید روند و همچنین، تشخیص فشار خرید و فروش، استفاده میشود.
2. شاخص میانگین جهتدار (Average Directional Index)
شاخص میانگین جهتدار یا ADX، اندیکاتوری است که با استفاده از سه خط، قدرت و جهت روند حاکم بر سهم یا ارز دیجیتال را نشان میدهد. این اندیکاتور از سه خط ADX، + DI و DI – تشکیل شده است. اولی قدرت و دوتای دیگر، جهت را نشان میدهند. هنگامی که DI + بالاتر از DI – باشد، قیمت صعودی خواهد بود و برعکس. اگر مقدار ADX بیش از 25 باشد، قیمت دارای روند و اگر زیر 20 باشد، بدون روند خواهد بود.
3. اندیکاتور آرون (Aroon Indicator)
اندیکاتور آرون مانند اندیکاتور ADX، به تشخیص روند قیمت کمک میکند. با این تفاوت که ADX از 3 خط و آرون از 2 خط تشکیل میشود. هر دو اندیکاتور، حرکات صعودی و نزولی قیمت را نشان میدهند و روند را مشخص میسازند. اندیکاتور آرون، در حدفاصل 0 تا 100 نوسان میکند. دو خط تشکیلدهنده آرون، AroonUp و AroonDown هستند. خط AroonUp، با نمایاندن تعداد روزهایی که قیمت به اوج 25 روزه رسیده، روند صعودی را ارزیابی میکند. یعنی اگر قیمت یک ارز دیجیتال در حال حاضر در اوج قیمت 25 روزه باشد، در این صورت مقدار AroonUp آن، 100 خواهد بود.
سایر اندیکاتورهای ترید روزانه
میانگین متحرک (Moving Averages)
میانگین متحرک، سادهترین اندیکاتوری است که میتوان برای معاملات از آن استفاده کرد. این اندیکاتور، مبنای اصلی ساخت بسیاری از اندیکاتورهای دیگر است. اندیکاتور میانگین متحرک، نوسانات قیمت را هموار میکند و تشخیص روند کلی را آسان میسازد. این اندیکاتور، میانگین قیمت را در بازههای زمانی مختلف (عمدتاً 10، 20، 50 و 100) حساب میکند. با استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک، میتوان نواحی بالقوه مقاومت و حمایت را شناسایی کرد و با توجه به تقاطع، استراتژی ورود و خروج را ترسیم کرد. میانگین متحرک، از بهترین اندیکاتورها برای ترید روزانه محسوب میشود.
شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index)
اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا همان RSI، نوسانگری است که تغییرات سرعت را اندازهگیری میکند. دامنه نوسان این اندیکاتور، بین 0 تا 100 است. در این اندیکاتور، شاخص بالای 70، سطح اشباع خرید و شاخص زیر 30 نیز، اشباع فروش را نشان میدهد. میتوان با استفاده از RSI در ترید روزانه، به سیگنال خرید و فروش رسید. علاوه بر سیگنال خرید و فروش، این اندیکاتور تریدر را در تشخیص روند کلی بازار نیز یاری میکند و در واقع، انعکاسی از بازدهی یک سهم یا ارز دیجیتال خاص است.
میانگین محدوده واقعی (Average True Range)
اندیکاتور میانگین محدوده واقعی، ابزاری است که تلاطم و نوسان یک ارز دیجیتال را بررسی و اندازهگیری میکند. استفاده از ATR در ترکیب با سفارش حد ضرر، میتواند در ترید روزانه بسیار مفید واقع شود. این اندیکاتور، ورژن تکاملیافتهتری از میانگین متحرک نمایی است و محدوده در آن، به قدر مطلق اختلاف میان بالاترین و پایینترین سطح قیمت در یک بازه زمانی، اشاره دارد. هر چه اختلاف میان سطح بالا و پایین قیمت بیشتر باشد، نشان از نوسان بالای سهم یا ارز دیجیتال دارد و برعکس. ATR از بهترین اندیکاتورها برای ترید روزانه محسوب میشود.
اندیکاتور باند بولینگر (Bollinger Band)
اندیکاتور باند بولینگر، با استفاده از میانگین متحرک ساده، در حاشیۀ قیمت یک ارز دیجیتال نوارهایی ترسیم میکند که به بولینگر باند موسوماند و وقتی از هم فاصله میگیرند، یعنی نوسان قیمت افزایش یافته است. هر چه قیمت به نوار بالا و پایین بیشتر نزدیک شود، به معنای اشباع خرید و فروش است.
شاخص کانال کالا (Commodity Channel Index)
شاخص کانال کالا یا به اختصار CCI، نوسانگری است که نواحی اشباع خرید و فروش را مشخص میسازد. این اندیکاتور، با نوسان بین دو سطح 100+ و 100–، قدرت روند را نشان میدهد. حرکت در قسمت مثبت نشانگر روند صعودی و حرکت در بخش منفی، نمایانگر روند نزولی است. هنگامی که نوسانگر از 100+ و 100– فراتر میرود، وارد منطقه اشباع خرید و فروش میشود. اگر CCI از 100+ رد شود و بازگردد، در واقع سیگنال فروش صادر کرده است.
نوسانگر استوکاستیک (Stochastic Oscillator)
نوسانگر استوکاستیک، با مقایسه قیمت پایانی یک ارز دیجیتال نسبت به دامنه قیمتی آن، نواحی اشباع خرید و فروش را نشان میدهد و سیگنال فراهم میکند. نوسانگر، بین مقادیر 0 تا 100 در نوسان است که شاخص بالای 80، نشانگر اشباع خرید و شاخص زیر 20، نمایانگر اشباع فروش است. اگر میان این اندیکاتور و قیمت، واگرایی رخ دهد، ممکن است نشان از بازگشت روند باشد.
سخن پایانی
هدف از معاملات روزانه، کسب سود در بازه یکروزه است که طبیعتاً، ملزومات ویژهای میطلبد. استفاده از تحلیل تکنیکال و اندیکاتورهایی که در این مطلب به آنها اشاره شد، میتواند به تریدرها در رسیدن به این هدف، کمک زیادی کند. در این مقاله، تعدادی از بهترین اندیکاتورها برای ترید روزانه را معرفی کردیم که اکثراً با نشان دادن روند کلی بازار و نواحی اشباع خرید و فروش، میتوانند به کمک معاملهگران برای ترید روزانه بیایند.