حمایت و مقاومت

حمایت‌ و مقاومت فرعی از حرکت موج‌ها، اما سطوح حمایتی و مقاومتی اصلی از حرکت روندهای قیمتی بدست می‌آید.

استراتژی معاملاتیِ حمایت و مقاومت (با نایل فولر)

سطوح حمایت و مقاومت، سطوح افقی قیمتی هستند که از طریق وصل کردن سقف ها (یا کف ها) شکل میگیرند و سطوح افقی را روی چارت شکل میدهند.

سطوح حمایت و مقاومت زمانی شکل میگیرند که پرایس اکشن برمیگردد و تغییر جهت میدهد.

بدین ترتیب یک سقف یا کف (سوئینگ) شکل میدهد. سطوح حمایت و مقاومت میتوانند منجر به شکل گیری دامنه معاملاتی شوند (همانند چارت زیر).

همچنین این سطوح را در روند نیز میتوان دید که بازار اصلاح میشود و نقاط سوئینگ شکل میدهد.

اکثر اوقات، قیمتها به سطوح حمایت و مقاومت احترام میگذارند. به عبارت دیگر این سطوح، قیمتها را نگه میدارند تا اینکه این سطوح شکسته شوند.

در چارت زیر میبینیم که سطوح حمایت و مقاومت توانسته اند قیمتها را در درون یک دامنه معاملاتی نگه دارند.

دامنه معاملاتی، ناحیه ای است که قیمتها بین دو خط موازیِ حمایت و مقاومت قرار گرفته اند؛ همانند زیر.

یعنی در دامنه معاملاتی، قیمتها بین سطوح حمایت و مقاومت در نوسان هستند.

همانطور که در چارت زیر مشخص است، قیمتها سقف دامنه معاملاتی را شکسته اند و از سطح مقاومت بالاتر رفته اند.

سپس برگشته و سطح مقاومت قدیمی را تست میکنند که این سطح، توانسته قیمتها را حفظ کند و همانند حمایت عمل کرده است.

استراتژی معاملاتیِ حمایت و مقاومت

سطوح حمایت و مقاومت به روش دیگری هم شکل میگیرند، یعنی از طریق سوئینگ های شکل گرفته در روند.

وقتی بازار در روند است، اصلاح صورت میگیرد. اصلاح بازار منجر به شکل گیری نقاط سوئینگ میشود؛ که در روند صعودی منجر به شکل گیری سقف و در روند نزولی منجر به شکل گیری کف میشود.

در روند صعودی، قیمتها سقفی را میشکنند و بعد آن را تست کنند. پس در روند صعودی، سقف های قبلی همانند سطوح حمایت عمل میکنند.

عکس این حالت در روند نزولی صدق میکند. یعنی قیمتها کف را میشکنند و بعد آن را تست میکنند.

پس در روند صعودی، کف ها قبلی همانند سطح مقاومت عمل میکنند.

در شکل زیر یک روند نزولی داریم و بازار، سوئینگ های قبلی را تست کرده است.

وقتی بازار برمیگردد که سطح حمایت قبلی را تست کند، این سطح به عنوان مقاومت عمل میکند و اکثر اوقات میتواند قیمتها را نگه دارد.

نقطه مناسب برای ورود جایی است که قیمتها برمیگردند و نقاط سوئینگ را تست میکنند (مثلا سیگنال فروش پین بار را در چارت زیر میبینیم).

چون وقتی روند به این نقاط برمیگردد، احتمالا ادامه میابد. پس نقطه مناسبی برای ورود است چون ریسک کم و بازدهی بالایی دارد.

چگونه سیگنال های پرایس اکشن را در سطوح حمایت و مقاومت معامله کنیم؟

سطوح حمایت و مقاومت، بهترین دوستِ یک معامله گرِ هستند.

وقتی سیگنال ورودِ پرایس اکشن در ناحیه کلیدی حمایت و مقاومت شکل میگیرد، آنگاه احتمال موفقیت معامله بسیار بالا خواهد بود.

سطوح کلیدی جای مناسبی برای ایست ضرر است و در این سطوح، احتمال چرخش بازار زیاد است.

پس معمولا در سطوح کلیدی حمایت و مقاومت، نسبت ریسک-بازدهی خوبی شکل میگیرد.

سیگنال ورود پرایس اکشن (مانند پین بار و یا سایر سیگنال ها)، این حالت را تایید میکند که ممکن است قیمتها از سطوح حمایت و مقاومت دور شوند.

در شکل زیر، سطح کلیدی مقاومت داریم که استراتژی فیکی نیز در این سطح شکل گرفته است.

ستاپ فیکی نشان میدهد که قیمتها با شدت زیادی برگشته اند و همچنین یک شکست ناکام نیز در سطح مقاومت شکل گرفته است.

بنابراین بعد از شکل گیری این سیگنال، احتمال نزولی شدن قیمتها بسیار زیاد است.

در شکل زیر یک روند صعودی داریم و نحوه معامله با پرایس اکشن در سطح حمایت مشخص شده است.

هر وقت سیگنال خرید پین بار داشته باشیم(که در اینجا دو تا پین بار داریم)، آنگاه روند صعودی آماده است که به حرکت خود ادامه دهد و از سطح حمایت بالاتر برود.

استراتژی معاملاتیِ حمایت و مقاومت

در شکل زیر بررسی میکنیم که وقتی بازار در روند است، آنگاه سوئینگ قبلی به عنوان سطح حمایت و مقاومت عمل میکند.

بنابراین باید به این سطح دقت کنیم تا شاید سیگنال پرایس اکشن برای ورود شکل بگیرد.

در اینجا یک روند صعودی داریم و سوئینگ سقف هم تبدیل شده است به سطح حمایت.

در اینجا میبینیم که قیمتها برگشته اند تا مجدد این سطح را تست کنند و در همانجا یک پین بار شکل گرفته است که سیگنال خرید میباشد.

پس میتوانیم در این سطح تلاقی، مجدد وارد روند صعودی بشویم.

در شکل زیر میبینیم که در سمت چپ، سوئینگ کف در روند نزولی شکل گرفته است.

همانطور که مشخص است این سطح برای چند ماه بعد، معتبر باقی مانده است.

حتی وقتی که روند نزولی تبدیل شده است به روند صعودی، این سطح هچنان معتبر است.

در ابتدا که قیمتها این سطح را به سمت پایین شکسته اند، این سطح عملکرد مقاومت را دارد.

اما وقتی که این سطح مقاومت شکسته شد و روند صعودی شکل گرفت، این سطح عملکرد حمایت را داشته است. و در همینجا میبینیم که سیگنال خرید “پین بار-فیکی” شکل گرفته است.

نکات مربوط به حمایت و مقاومت:

۱-در رسم سطوح حمایت و مقاومت خیلی ریزبین نشوید و هر سطح کوچکی را رسم نکنید.

فقط سعی کنید سطوح کلیدی را رسم کنید. همان سطوحی که در چارتهای بالا شمخص شده است.

چون سطوح کلیدی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند.

۲-سطوح حمایت و مقاومتی که رسم میکنید، کاملا به صورت دقیق از سقف ها و کف ها نیمگذرد.

گاهی اوقت ایرادی ندارد که این خطوط کمی پایینتر از سقفِ شمع یا کمی بالاتر از کفِ شمع رسم شوند.

نکته مهم این است که رسم این خطوط، نیازمند یک علم دقیق نیست. بلکه برای اینکار به مهارت و هنر نیاز داریم که از طریق تجربه و تمرین به آن میرسید.

۳-هر وقت شک داشتید که آیا باید بر اساس سیگنال پرایس اکشن ورود کنید یا نه، آنگاه از خود بپرسید که آیا این سطح کلیدیِ حمایت و مقاوت است؟

اگر سیگنال مورد نظر در سطح کلیدی حمایت و مقاومت شکل نگرفته باشد، آنگاه بهتر است که آن سیگنال را نادیده بگیرید.

۴-اگر استراتژی های پرایس اکشن(مانند پین بار، فیکی و یا اینساید بار) در سطح تلاقیِ حمایت و مقاومت شکل بگیرند، آنگاه احتمال موفقیت آنها بیشتر است.

حمایت و مقاومت (Support and Resistance) در تحلیل تکنیکال بورس و فارکس چیست؟

حمایت و مقاومت (Support and Resistance) در تحلیل تکنیکال بورس و فارکس چیست؟

شما می‌توانید سرفصل مدنظر خود از فهرست محتوای این مقاله انتخاب کنید تا به قسمت مربوطه هدایت شوید:

• معرفی حمایت در بورس
• پیدا کردن خط حمایتی در تحلیل تکنیکال
• مقاومت در بورس چگونه است؟
• شناسایی خط مقاومت و نحوه کار با حمایت و مقاومت
• خط مقاومت و حمایت در سطحی مساوی
• تغییرات معامله ای در سهام چگونه است؟
• مقاومت و حمایت منطقه ای چگونه است؟
• خطوط مقاومت و حمایت شامل چه مواردی است؟
• سطح مقاومت و حمایت های عمده و جزئی کدامند؟
• راه های بکارگیری سطوح مقاومت و حمایتی

وقتی درخواست ها و عرضه در نقاط نمودار با هم برابر باشند، خط های مقاومتی و حمایتی در روند تحلیل تکنیکال بوجود می آید. اندیکاتورهای بررسی تکنیکال، این نقاط را تعیین می کنند. همچنین به منظور روانشاسی، در بازار بورس دخالت داشته و نحوه پخش و تقاضا را بهتر نمایان می کنند.مسئله ای که باعث افزایش و کاهش تقاضا و ارائه در بورس می شود، شکستن خطوط حمایتی و مقاومت در آنها است. پس بدنبال این حالت شاهد پیدایش سطرهای جدیدی از حمایت های جدید و مقاومت خواهید بود.

اگر چه در نگاه اول پیدا کردن این دو نقطه یعنی همان حمایت و مقاومت کار سختی به نظر نمی رسد، اما باز هم بسیاری از سرمایه گذاران از این دو نقطه به منظور ایجاد معامله استفاده می کنند، زیرا به گفته آنها این خطوط می توانند کارایی های زیادی نیز داشته باشند.

معرفی حمایت در بورس

وقتی در نقطه ای اینطور پیش بینی می شود که میزان درخواست ها بیشتر از حد تصور افزایش پیدا کند، همچنین راهی هم برای کاهش دادن قیمت ها وجود ندارد، بنابراین در این حالت سطحی به وجود می آید که به آن حمایت در بورس گفته می شود.

با مشاهده نمودار زیر متوجه پایین آمدن سطح تدریجی نرخ های موجود در بورس می شوید. سهامداران در هنگام مواجهه با این پیشامد و باتوجه به کاهش فروش، باز هم خرید کردن را آغاز می کنند. در عین حال زمانی تقاضا نسبت به عرضه بالاتر می رود که هزینه ها با سطح حمایتی هم راستا می شوند، بنابراین سهم بورسی مورد نظر از ارزش بیشتری نیز برخوردار می شود.

همانطور که در تصویر می بینید خطوط حمایتی همیشه هم قابل شکستن نبوده و در برخی موارد حتی پاین تر از قیمت ها قرار می گیرند. بنابراین بازار بورس روند معکوس پیدا می کند و سهام گذاران به اجبار با صرف هزینه های کمتر سهامشان را در بورس می فروشند. دلیل این حرکت هم با گذشت خطوط حمایتی، کاهش تمایلات برای خرید سهام و اشتیاق بیشتر برای فروختن آن است. البته بهترین کار برای نقاط حمایتی، در نظر گرفتن سریع خطوط حمایتی و جایگزین شدن آن برای مواقع شکستگی سطوح است.

پیدا کردن خط حمایتی در تحلیل تکنیکال

در حالی که انواع معاملات در جریان خط حمایت و اطراف آن قرار دارد، اما می بینید که نرخ سهام در بورس بالاتر از خطوط حمایتی جریان پیدا می کند. معمولا در حوزه تحلیل تکنیکال هیچ علم مطمئنی وجود نداشته و گاهی امکان تغییر قیمتی وجود دارد. این بدلیل دشوار بودن طراحی خطوط حمایتی است. حتی گاهی اوقات قیمت ها دارای شیب نزولی شده و زیر خطوط حمایتی قرار می گیرند. پیشنهاد می کنیم در مواقعی که خطوط حمایتی زیر یک هشتم قرار دارد، دیگر بدنبال طراحی سطح حمایتی جدید نباشید.

مقاومت در بورس چگونه است؟

همیشه در بورس وقتی دست فروشنگان سهام بازتر باشد و سطح هزینه ها نسبت به خط مربوطه افزایش پیدا نکند. به نقاط مربوط در سهام بورس، مقاومت گفته می شود. یعنی زمانی تناسب در مورد خرید یا فروش سهم در بین خریداران و فروشنگان به هم می ریزد، یا به عبارتی دیگر کاهش می یابد که نمودار سهام در بورس، به سطوح مقاومتی نزدیک تر شود. خطوط موجود در مقاومت شباهت زیادی به حمایت دارد. بنابراین وجود آن نمی تواند دائمی باشد و در صورتی که میزان فروش کم تر شده ولی تمایل به خرید کردن بالاتر برود، یعنی بازار با شرایط شکسته شدن خطوط مواجه شده است. فقط در اینجا فرقی که بین شکستگی قیمت ها در مقایسه با سطوح حمایت دیده می شود، متفاوت بودن حالت مقاومت در هنگام عبور از قیمت است. بنابراین سهام گذاران در شرایط مقاومت، نسبت به نرخ های افزایشی انعطاف پذیری ایده آلی داشته و برای خریداری سهام از بورس اقدام می کنند.

شناسایی خط مقاومت و نحوه کار با حمایت و مقاومت

هر چند که دادوستد در سطوح مقاومتی یا اطراف آن امری طبیعی است، ولی با این حال نرخ به روز در سهام ها پایین تر از خط های مقاومت است. هر روشی که سطح های حمایتی از آن تبعیت می کنند، مقاومت نیز پیرو آن خواهد بود.

بدلیل اینکه تمام کارها در تحلیل تکنیکال و بوسیله اندیکوتارهای موجود در آن، به سرانجام مثبت برسد، باید از خط های مقاومت و حمایت استفاده کنید. نحوه انجام روش ها در هر دو سطح کار دشواری نیست، بنابراین تمامی صاحبان سرمایه در بررسی سهم هایشان به کار گیری این سطوح را تجربه کرده اند.

معمولا در جریان ایجاد این دو خطوط در بررسی های تکنیکال با چندین راهکار روبرو خواهید شد. ابتدا می خواهیم مزیت های هم سان در مقاومت و حمایت را شرح دهیم. بسیار جالب توجه است که این دو خط از هم تبعیت کرده و با اجرای یکی از دو روش، بعدی نیز در نمودار قابل رسم می شود.

کف قیمت و اوج چگونه است؟

در نمودار هزینه ها، خطوط قیمتی نیاز به چندین نقطه در یک مسیر مشخص دارند. بنابراین، آنچه که سبب رسم خطوط در نمودارهای دو روش ذکر شده می شود، مقاومت بر اساس اوج های هزینه و برای حمایت، کف های نرخی که از آن عبور کرده ایم است. البته به منظور پیاده سازی نکات ذکر شده برای دو حالت فوق باید به بازه های زمانی متفاوت و دقت بر آنچه که در نمودار گذشته بوده و یا در حال رخ دادن است، بسیارمهم است.

همانطور که در تصویر بالا می بینید، کف قیمتی در تاریخ 31 اکتبر از خط های حمایتی آغاز شده و تا مبلغ 32 دلار در دسامبر، یک کف قیمت جدید را ثبت کرده است. نمودار فوق شرایط کمپانی Halliburton را در بازار سهام به معرض دید گذاشته است. پس این شرکت توانسته در فوریه در شرایط کف قیمت 5/32 در سه نقطه در نظر گرفته شده، به خط حمایتی برسد. زمانی که در سپتامبر، هزینه ها به طرف خطوط مقاومتی رفته و مجدد به حالت اول می رسد، جهش نرخ های موجود از سطح حمایت گذشته است.

نمودار بالا هم شرایط بانک ملت در بازار بورس را نشان می دهد. یعنی خط حمایتی که با عدد 24518 ایجاد شده، از طرف خط مقاومتی عدد 27061 است. البته در سال 2020 و ماه فوریه بوسیله جهش خطوط حمایتی، در راستای سطح حمایت و مقاومت مقاومت تغییر مسیر خواهد داد.

خط مقاومت و حمایت در سطحی مساوی

دو سطح ذکر شده می توانند جایگزین یکدیگر شوند و این به عنوان قانونی برای مشخص شدن خط های حمایتی و مقاومتی در تحلیل تکنیکال به شمار می آیند. تصور بفرمایید وقتی این دو سطح توانایی تبدیل شدن به هم را دارند که هزینه های موجود در سطوح حمایتی دچار شکستگی شوند. پس وقتی نمودار هزینه ها از سطح های روش حمایت می گذرند، عرضه سهام بورس، در مقایسه با تقاضا افزایش پیدا می کند و در اینجا، احتمال تبدیل شدن دو روش ذکر شده به هم بیشتر خواهد بود. تصویر زیر نمونه ای واضح برای حالت های ذکر شده است.

لطفا به تصویر زیر دقت بفرمایید، می بینید که در آغاز سطح حمایتی به مقاومت تبدیل شده و سپس جای این دو با هم تغییر کرده و دوباره به همان حمایت اولیه رسیده است. درون دایره سبز نشان دهنده پیشروی قیمت ها با خطوط حمایتی 5/17 ، برای سهام کمپانی مورد نظر است. بنابراین در ادامه شاهد تبدیل این سطح به مقاومت هستیم و در شرایطی که میزان تقاضا و عرضه ماه ها ادامه پیدا کند، سطح مقاومت به حمایت تغییر مسیر می دهد.

تغییرات معامله ای در سهام چگونه است؟

چیزی که تعیین کننده نوسان در حالت مقاومت و حمایت و همچنین ادامه دار شدن روند حرکتی آن است، تغییرات معامله ای (نوسان) است. یعنی در مدتی که نسبت به تغییرات موجود، سهام دچار تنگنا شده و میزان دادوستدها کم تر می شود، به شرایط پیش آمده نوسان معامله گفته می شود. بنابراین نوسان، این نکته را یادآوری می کند که شدت تقاضا و عرضه با هم دارای برابری و تعادل هستند.

وقتی هزینه ها و نوسانات موجود در معامله به اطراف نمودار کشیده می شوند، سبب موفقیت یکی از دو سطح خواهد شد. اما زمانی که خطوط نمودار در سطحی بالاتر از شرایط نوسانات باشند، میزان تقاضا تقویت شده و اگر شرایط، عکس این ماجرا را نشان دهد میزان عرضه بالاتر می رود.

تصویر زیر که متعلق به نمودار کمپانی WorldCom است، در کمترین زمان ممکن از سطح مقاومتی بالاتر رفته، سپس بعد از مدتی کوتاه به حالت اول رسیده است. با این حال در ماه اوت دچار شرایطی افزایشی نسبت به سطح حمایت می شود که حدودا به قیمت 50 خرید و فروش شده است.

مقاومت و حمایت منطقه ای چگونه است؟

مسئله ای که در تحلیل تکنیکال باعث حمایت و مقاومت پیدا کردن سریع و دقیق تر برای دو روش ذکر شده است، همان مقاومت و حمایت منطقه ای است. بدلیل اینکه در بررسی های تکنیکال دانش مشخصی وجود ندارد، بنابراین برای اطمینان پیشنهاد می شود که مقاومت و حمایت را بصورت منطقه ای در این دو خط به کار ببرید.

از آنجایی که استراتژی های به کار برده شده برای انواع بازار با هم تفاوت زیادی دارند، بنابراین درتحلیل تکنیکال هم باید مراحل طوری باشد که توانایی پوشش همه نکات بزرگ و کوچک را داشته باشد. باید بر طبق شرایط دقت کنید که در چه مواقعی می خواهید از مقامت و حمایت منطقه ای استفاده کنید و در چه شرایط هایی هم از سطو ح مقاومت و حمایت بهره مند شوید. بدلیل اینکه روش های تحلیل تکنیکال متغیر است، بنابراین مراحل واحدی را نمی توان برای آن در نظر گرفت.

از تصویر زیر اینطور می توان برداشت کرد که در صورت کاهش عرض نمودار، نوسان به میزان قابل توجه ای افزایش پیدا می کند. توجه کنید زمانی که عرض خطوط، همچنان کم بوده و دو ماه هم از نوسان بگذرد، می توان بوسیله دو خط حمایت و مقاومت سطوح بهتری بکشید. اما اگر در این موقعیت عرض بزرگتر بوده و نوسان نیز همان دو ماه به طول انجامیده باشد، به منظور شروع معاملات، پیش بردن اهداف نوسان بهتر است.

خطوط مقاومت و حمایت شامل چه مواردی است؟

سطح های دارای زاویه یا حالت افقی، خطوط مقاومت و دقت را تعیین می کنند. شاید تابه حال دیده باشید که چندین دفعه یک نرخ مشخص، نزدیک به خط بخصوصی بر روی نمودار شده است. حال در اینجا سطح مورد نظر نمایانگر خطوط مقاومتی و حمایتی هستند. می توانید این حالت ها را برای بازارهای دچار نوسان به کار ببرید. وقتی نمودار به سمت بالا پیش روی می کنند، هزینه ها با شیبی متوسط، حرکات افزایشی داشته و بالعکس اگر نمودار رو به پایین باشد حرکات با شیب های متوسط و کاهشی خواهد بود. برای حدس زدن مسیر قیمت ها باید نهایت قیمت ها و کف آن را با هم ادغام کرده و ببینید مقاومت و حمایت چه مسیری برای خود پیدا می کنند.

سطح مقاومت و حمایت های عمده و جزئی کدامند؟

به طور کلی خط های مقاومتی و حمایتی از نوع جزئی، دارای ماندگاری کوتاه مدت هستند. به عنوان مثال نرخی که روند کاهشی داشته ولی دوباره به فعالیت می افتد و مجددا دارای روند کاهشی می شود. این همان سطح حمایت جزئی است. اگر دقت کرده باشید می بینید که قیمت در زمان افزایشی بوده و یا اینکه روند کاهشی به خود گرفته است، بنابراین می بینید که این خطوط به راحتی می شکنند.

در حالی که وقتی به حالت عمده وارد می شوید، با خطوطی روبرو خواهید شد که یک سطح جدید را سبب شده اند. فرض بفرمایید هزینه ها به سمت خطوط افقی و افزایشی قرار دارند، ولی بعد از مدتی همان خطوط روند کاهشی کرده و قیمت بوجود آمده از سطح مقاومت عمده و نیرومندی برخوردار می شوند. ولی اگر فعالیت ها به سمت پایین نمودار کاهش پیدا کند و ثابت شوند، با سطوح حمایتی عمده مواجه می شوید.

راه های بکارگیری سطوح مقاومت و حمایتی

نحوه انجام کار و راه های پیشنهادی در این دو خطوط مقاومتی و حمایتی زمانی است که حرکت افقی نمودار رو به بالا بوده و یا تغییرات قابل قبول در پیرامون خطوط مقاومت خرید ثبت شود. بنابراین می توانید آن را در حالتی کاهشی و در سطحی نزدیک به خط مقاومت و تغییراتی منفی به فروش برسانید. معمولا فروش در حوالی سطوح مقاومت و خرید کردن در اطراف خطوط حمایت می تواند سبب سودی سرشار شود. البته درنظر بگیرید که برای ثابت ماندن خطوط هیچ اطمینانی وجود ندارد. بنابراین می توانید با استفاده از ابزارهای در نظر گرفته شده، در مباحث تحلیل تکنیکال و روش های موجود به نتایج جدیدتری دست پیدا کنید.

منظور از حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال بورس چیست؟

مفهوم حمایت و مقاومت در بورس یکی از مباحث بسیار مهم در قسمت تحلیل تکنیکال بازار است؛ حمایت و مقاومت فرق چندانی ندارد که شما تحلیل گر تازه کاری باشید یا حرفه ای بازار ، در هر صورت تعیین نقطه یا ناحیه حمایت و مقاومت جزو ابتدایی ترین و در عین حال پر اهمیت ترین مطالبی است که باید بیاموزید.
اما حرکت یک سهم به نبرد بین خریداران و فروشندگان بستگی دارد. فشار خریداران قیمت سهم را به سمت بالا و فشار فروشندگان قیمت سهم را به سمت پایین هدایت خواهد کرد و این امر به سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال اشاره می کند. هر گاه سهم بر روی نقطه حمایتی قرار بگیرد خریداران کنترل قیمت را بر دست می گیرند و قیمت را بالا می کشند و زمانی که به نقطه مقاومت سهم نزدیک می شویم فروشندگان بر بازار مسلط می شوند و قیمت را پایین می کشند.

این مطلب می تواند برای شما مفید باشد: کانال قیمت در تحلیل تکنیکال چیست؟

حمایت و مقاوت در بورس چیست؟

برای آنکه بتوانیم نقطه حمایت و مقاوت سهم را تشخیص دهیم باید بدانیم که دو عبارت حمایت و مقاومت معادل انگلیسی Support و Resistance می باشند و منظور از حمایت سطحی است که در آن تمایل به خرید یا تقاضا به اندازه کافی قوی می باشد و بر فشار فروش فروشندگان سهم غلبه میکند؛ اما مقاومت برعکس حمایت است و به محدوده یا سطحی گفته می شود که در آن فشار عرضه بر تقاضا غلبه می کند.

فیلم آموزش حمایت و مقاومت در بورس

برای درک بهتر این مطلب سهمی را در نظر بگیرید که قیمتش ۴۰۰۰ تومان می باشد. قیمت سهم بعد از حدود دو هفته کاهش پیدا می کند و به ۳۵۰۰ تومان می رسد. بعد از رسیدن قیمت سهم به محدوده ۳۵۰۰ تومان، سهم دوباره افزایش تقاضا روبرو می شود و مجدد به قیمت ۴۰۰۰ تومان می رسد و در ادامه باز به قیمت ۳۵۰۰ تومان بازمی گردد.
برای این سهم ۴۰۰۰ تومان مقاومت و ۳۵۰۰ تومان حمایت محسوب می شود، در تصویر زیر می توانید خط حمایت و مقاومت را مشاهده کنید.

ناحیه حمایت در تحلیل تکنیکال ( Support )

عملکرد خط یا ناحیه حمایت به این صورت است که بعد از رسیدن قیمت به این سطح فشار تقاضا بر عرضه پیشی می گیرد و در نتیجه خریداران در این ناحیه پر قدرت تر از فروشندگان ظاهر می شوند و قیمت سهم از این ناحیه برمی گردد و افزایش پیدا می کند.
این سطح از قیمت چنان برای خریداران جذاب می شود که انتظار افزایش قیمت را در آنها به وجود می‌آورد و همین امر باعث می شود تا دست به خرید بزنند . باید توجه داشته باشید که هر چه تعداد برخوردها در یک سطح حمایتی بیشتر باشد آن سطح از اعتبار بالاتری برخوردار خواهد بود و در نتیجه احتمال بازگشت سهم نیز بیشتر می شود.

به رفتار شرکت فولاد مبارکه در چارت بالا توجه کنید. انتظارات در طول زمان (تقریبا از دی ماه ۱۳۹۵ تا مرداد ماه ۱۳۹۶ )تغییرات زیادی را درسهم به وجود آورده است و بارها قیمت را تا سطح ۳۹۲ ریال پایین آورده است؛ اما هر بار خریداران در این سطح پرقدرت ظاهر شده اند و از سقوط بیشتر سهم به پایین جلوگیری کرده اند؛ بنابراین سطح، حمایت قیمتی سهم فولاد مبارکه بوده است که اکثریت سرمایه گذاران اعتقاد داشته اند قیمت از آن سطح به سمت بالا حرکت می‌کند.

ناحیه مقاومت در تحلیل تکنیکال ( Resistance )

نحوه عملکرد سطح یا نقطه مقاومت درست برعکس سطوح حمایتی است؛ به این صورت که بعد از رسیدن قیمت به این سطوح فشار عرضه ها در بازار بیشتر از تقاضا می شود و در نتیجه فروشندگان در این ناحیه پر قدرت تر از خریداران خواهند بود و قیمت سهم را کاهش می دهند.
به عبارتی دیگر می توان گفت که معامله گران نسبت به بالاتر رفتن قیمت از این ناحیه بدبین می باشند و احساس می کنند قیمت سهم از این ناحیه بالاتر نمی رود.

نمودار بالا تغییرات قیمت سهام شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس را در یک بازه تقریبا یکساله نشان می دهد. هر گاه قیمت‌ به سطح ۳۹۲ ریال نزدیک شده است، مقادیر عرضه بر تقاضا فزونی یافته و مانع از افزایش قیمت شده است؛ در واقع سطح مقاومت، بیانگر محدوده قیمتی است که اکثریت معامله گران بر این باورند که قیمت از آن سطح بالاتر نخواهد رفت.

آموزش رسم خطوط حمایت و مقاومت

تا به اینجای کار فهمیدیم که خطوط حمایت و مقاومت در بازار سرمایه بسیار مهم و با اهمیت هستند تا جایی که تکنیکالیست های بازار تقریبا هر روز این خطوط را در سهم های مختلف بررسی می کنند و به واسطه ی آنها سطح قیمت ها را تحلیل می کنند؛ بنابراین باید برای کسب سود در بازار سرمایه و جلوگیری از زیان در معاملات پیش از خرید و فروش سهام بیاموزیم که به چه شکل این خطوط را به درستی رسم کنیم.

رسم خطوط حمایت و مقاومت بسیار ساده است، کافیست برای رسم حمایت یک کف قیمتی را انتخاب کنید و سپس از این نقطه به سایر نقاط کمینه قیمت خطی را رسم کنید فقط باید دقت کنید که این خط نباید نمودار سهم را با چند کندل قطع نماید. نحوه رسم مقاومت هم دقیقا به همین صورت است با این تفاوت که در این حالت بیشینه های قیمت را به یکدیگر متصل می نمایید؛ خطوط حمایت و مقاومت به دو دسته حمایت و مقاومت استاتیک و داینامیک تقسیم می شوند. دو تصویر زیر مثال هایی از این دو حمایت و مقاومت هستند.

دو روش تشخیص اعتبار خطوط حمایت و مقاومت

تحلیل گران بازار سرمایه همواره یک محدود حمایتی تعریف می کنند چرا که متاسفانه نقطه حمایتی تعریف چندان دقیقی را ندارد و مستعد خطای محاسباتی و به اشتباه انداختن تحلیلگر می باشد؛ بنابراین فعالان بازار یک محدوده را به عنوان حمایت و مقاومت در نظر می گیرند تا از این خطاها مصون بمانند.
اما برای تشخیص اعتبار یک محدوده حمایت و مقاومت نیز دو روش عمده وجود دارد:
۱.هر چه شیب خط حمایت و مقاومت افقی تر باشد، تحلیل بهتر خواهد بود؛ یعنی اگر خطی را برای حمایت و مقاومت رسم می کنیم هر چه شیب آن کمتر باشد و حالت افقی داشته باشد قدرت تحلیل شما بالاتر خواهد بود و می توانید وزن بیشتری را به آن بدهید.
۲.تعداد برخوردها به سطح حمایت و مقاومت بیانگر اعتبار این سطح می باشد؛ بر روی نمودار هر چه تعداد برخورد ها در مرور زمان با محدوده حمایتی یا مقاومتی که رسم کرده ایم بیشتر باشد، آن سطح دارای قدرت بیشتری خواهد بود.

فیلم آموزش تشخیص اعتبار خطوط حمایت و مقاومت

شکسته شدن سطوح حمایت و مقاومت

همه ی تکنیکالیست ها می دانند که سطوح حمایتی و مقاومتی دائمی نیستند و با تغییر تحلیل و انتظارات سرمایه گذاران می توانند شکسته شوند. هر گاه قیمت ها به سطوح مقاومتی به طور کامل نفوذ کنند، آنگاه سطح مقاومت پس از شکسه شدن نقش حمایتی به خود خواهد گرفت؛ همچنین به طور مشابه زمانی که سطوح حمایتی شکسته شوند به سطوح مقاوتی تبدیل خواهند شد.
اما چیزی که در این بین مورد توجه تحلیلگران قرار می گیرد حجم معاملات در نقاط تلاقی نمودار قیمت با سطوح حمایت و مقاومت است. اگر قیمت‌ها در سطوح حمایت و مقاومت با افزایش زیادی در حجم معاملات مواجه شوند و در آنها نفوذ کنند، دلالت بر آن دارد که انتظارات سرمایه گذاران که تاثیر گرفته ازعوامل بنیادی مانند تغییرات EPS ، عوامل درونی و بیرونی ، حوادث و رویدادهای غیر مترقبه و …. است که تغییر یافته اند.

خلاصه حمایت و مقاومت در بورس

اساس تشکیل الگو های قیمت بر مبنای حمایت و مقاومت ها می باشد. تعیین و بررسی خطوط حمایت و مقاومت در معامله گری بسیار مهم می باشد سعی کنید در اولین قدم از تحلیل خود این خطوط را مشخص نمایید.
در شکسته شدن حمایت یا مقاومت هم شدت و حجم معاملات بسیار مهم می باشد. هرچه قدر شکست با حجم بالایی باشد آن شکست اعتبار بیشتری خواهد داشت؛ یعنی وقتی حمایتی با صف فروش بالا شکسته می شود اعتبار بالاتری نسبت به حمایتی که با حجم پایین شکسته می شود دارد. زمانی که بازار از مقاومت می‌گذرد، مقاومت به حمایت تبدیل می‌شود و هر چقدر قیمت سطح مقاومت و حمایت را تست کند ولی از آن نگذرد، آن سطح از حمایت یا مقاومت قویتر می‌شود.

خط حمایت و مقاومت؛ قسمت سوم و چهارم آموزش تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال

خط حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی در بازار ارز دیجیتال دارد؟ در این مطلب، سطح Support و Resistance را آموزش می‌دهیم.

در قسمت دوم یعنی حمایت و مقاومت روند در تحلیل تکنیکال گفتیم که قیمت ارزهای دیجیتال به صورت یکسری از امواج نزولی و صعودی حرکت کرده و برآیند حرکت این امواج، روند قیمت را مشخص می‌کند. در این جلسه می‌خواهیم مفاهیم مهم خط حمایت (Support) و مقاومت (Resistance) در تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال را معرفی کنیم.

مفهوم عرضه و تقاضا

عرضه و تقاضا از مفاهیم بنیادی و با اهمیت در بازارهای مالی اس که قصد تعریف این مفاهیم در تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) را داریم. پس اینجا تعریف جامع این مفاهیم هدف ما نیست. منظور از حمایت، محدوده‌ یا سطحی از قیمت است که در آن تمایل به خرید به اندازه‌ای کافی قوی هست که بر فشار فروش غلبه کند. در این محدوده، تقاضا بر عرضه غالب شده و قیمت شروع به افزایش می‌کند.

از طرف دیگر، تعریف مقاومت دقیقا برعکس حمایت است. مقاومت محدوده یا سطحی از قیمت است که در آن فشار عرضه بر فشار تقاضا غلبه می‌کند و قیمت کاهش می‌یابد.

عرضه و تقاضا در بازار باعث بوجود آمدن خط سطوح حمایت و مقاومتی می‌شود.

انواع حمایت و مقاومت ها در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

در جلسه دوم آموزش تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال، مفهوم موج حرکتی و روند را آموختیم. خط حمایت‌ و مقاومت را می‌توان از منظری ساده‌تر و با کمک از مفاهیم موج و روند تعریف کرد:

• یک موج حرکتی را در نظر بیاورید (نزولی یا صعودی بودن آن فرقی ندارد)، بالاترین قیمت موج را سطح مقاومتی و پایین ترین قیمت موج را سطح حما‌یتی می‌نامیم.
• یک روند حرکتی قیمت را در نظر بیاورید (نزولی یا صعودی بودن آن فرقی ندارد)، بالاترین قیمت روند را سطح مقاومتی و پایین‌ترین قیمت روند را سطح حمایتی می‌نامیم.

حمایت‌ها و مقاومت‌های به‌دست آمده از امواج حرکتی را مقاومت و حمایت فرعی یا ثانویه می‌نامیم. همچنین مقاومت‌ها و حمایت‌های به‌دست آمده از روند حرکتی را حمایت و مقاومت اصلی می‌نامیم. به همین سادگی، خط حمایت‌ و مقاومت قیمت ارزهای دیجیتال را مشخص کردیم!

حمایت‌ و مقاومت فرعی از حرکت موج‌ها، اما سطوح حمایتی و مقاومتی اصلی از حرکت روندهای قیمتی بدست می‌آید.

با شناخت حمایت‌ و مقاومت می‌توانیم تعریف دقیق‌تری از روند صعودی و نزولی نمودار ارزهای دیجیتال ارایه دهیم:

• برای ادامه روند نزولی، هر سطح حمایت جدید باید پایین‌تر از سطح حمایت قبلی تشکیل شود. سطوح مقاومتی نیز باید هرکدام پایین‌تر از قبلی شکل بگیرد.
• همچنین برای ادامه روند صعودی، هر سطح مقاومت باید بالاتر از سطح مقاومت قبلی تشکیل شود. سطوح حما‌یتی نیز باید هر کدام بالاتر از قبلی شکل بگیرد.

نکته مهم: اساس شکل‌گیری الگوهای قیمت ارزهای دیجیتال مبتنی بر همین سطوح حمایتی و مقاومتی است.

تبدیل خط مقاومت و حمایت به یکدیگر

لازم است یکی از جالب‌ترین مباحث مربوط به سطوح مقاومت‌ و حمایت را مطرح کنیم که همان تبدیل شدن آن‌ها به یکدیگر است. هرگاه قیمت در یکی از این سطوح نفوذ کرده و اصطلاحا آن را بشکند، نقش آن سطح معکوس شده و به دیگری تبدیل خواهد شد. به بیان دیگر، خط مقاومت تبدیل به حمایت و سطح حمایت تبدیل به مقاومت می‌شود. به همین دلیل است که به آنها سطوح بازگشتی می‌گویند.

در صورت عبور قیمت از خط حمایت و شکست آن، این سطح در آینده به حمایت و مقاومت حمایت و مقاومت مقاومت تبدیل خواهد شد و بالعکس.

روانشناسی سطوح Support و Resistance

برای روشن شدن مطلب اجازه دهید که افراد حاضر در بازارهایی مثل بازار ارزهای دیجیتال در هر سطح قیمتی را به سه دسته طبقه‌بندی کنیم:

• خریداران: تریدرهایی که در این سطح قیمتی پوزیشن خرید باز کرده و منتظر افزایش قیمت هستند.
• فروشندگان: تریدرهایی که در این سطح قیمتی پوزیشن فروش باز کرده و منتظر کاهش قیمت هستند.
• افراد بدون تصمیم: تریدرهایی که هنوز تصمیم برای ترید کردن در این سطح قیمتی ندارند.

فرض کنید قیمت از یک سطح حمایت، شروع به رشد کند. به بررسی رفتار این سه دسته تریدر خواهیم پرداخت:

«خریداران» که در این قیمت خرید کرده‌اند، در سود بوده و از خرید خود راضی هستند. ویژگی «طمع» باعث می‌شود این خریداران افسوس بخورند که ای کاش «خرید بیشتری انجام داده بودند». پس اگر قیمت دوباره به همان سطح حمایت بازگردد، این افراد احتمالا دست به خرید مجدد خواهند زد.

«فروشندگان» که در سطح حمایتی پوزیشن فروش باز کرده‌اند، همزمان با بالا رفتن قیمت، وارد ضرر شده و در تحلیل خود دچار تردید می‌شوند. ویژگی «ترس» باعث می‌شود این فروشندگان با خود بگویند «به محض اینکه قیمت به سطح سربه‌سر من برسد، از این پوزیشن خارج خواهم شد». پس این افراد در برخورد مجدد قیمت به خط حمایت، پوزیشن فروش خود را بسته و این اقدام مشروط به خرید به اندازه مقدار پوزیشن است.

«بدون تصمیم‌ها» اکنون متوجه شده‌اند که قیمت شروع به رشد کرده و تصمیم دارند در فرصت خوب بعدی خرید کنند و وارد بازار شوند.

در نتیجه، تریدرهای زیادی تصمیم دارند که در بازگشت مجدد قیمت به سطح حمایت، دست به خرید بزنند. این همان غالب شدن تقاضا بر عرضه است که باعث بالا رفتن قیمت ارزهای دیجیتال خواهد شد.

با این حال، قیمت می‌تواند از این سطح حمایت شروع به افت کرده و حمایت قبلی خود را بشکند. حالا تمام افرادی که خرید انجام دادند، متوجه می‌شوند که اشتباه کرده‌اند. اینجاست که خط حمایت قبلی به سطح مقاومت جدید تبدیل می‌شود. چیزی که سطح قبلی را به عنوان یک حمایت دارای اعتبار بیشتری می‌کرد، تعداد معاملات زیادی بود که در آن قیمت شکل می‌گرفت و این چیزی است که حالا آن‌ را به یک مقاومت تبدیل کرده است. این اتفاق در بسیاری از نمودارها رخ داده و رخ خواهد داد.

لازم است که یکبار تامل کنیم تا دریابیم چرا الگوهای قیمت و مفاهیمی مثل حمایت و مقاومت واقعا تا این حد کاربرد دارند. به طور حتم کاربرد آن‌ها به دلیل جادوی نمودارها و یا خطوطی که روی آنها رسم می‌کنیم نیست. بلکه علت آن نمایش گرافیکی است که از نحوه رفتار و فعالیت تریدرها به دست می‌دهد.

جان مورفی می‌گوید:

تحلیل تکنیکال علم روانشناسی سرمایه‌گذاران و عکس‌العمل‌های آن‌ها نسبت به تغییر شرایط بازار است. تصور اینکه خطوط رسم‌شده در نمودار ویژگی جادویی داشته و رفتار قیمتی را شکل می‌دهد، یک تصور غلط است. این رفتار «گله‌ای انسان» است که باعث می‌شود وقتی قیمت به خط روند برخورد کند، تغییرجهت دهد نه اینکه واقعا آن خط روند ویژگی جادویی داشته و روند حرکت را تغییر می‌دهد.

اعتبار خط حمایت و مقاومت

هر چه تعداد معامله در سطح حمایت یا مقاومت بیشتر باشد، اعتبار بیشتری برای آن پدید می‌آورد، زیرا معامله‌گران بیشتری به آن منطقه اعتقاد دارند. میزان معامله در منطقه حمایت یا مقاومت از دو طریق زیر می‌تواند تعیین شود:

• طول مدتی که قیمت در آن سطح باقی مانده است
• حجم معاملات

هر چه زمان باقی ماندن قیمت در یک سطح حمایت یا مقاومت طولانی‌تر باشد، اعتبار بیشتری برای آن سطح ایجاد می‌‎شود. به عنوان مثال، اگر به مدت سه هفته معاملات در یک روند خنثی انجام شده و سپس قیمت ارزهای دیجیتال شروع به رشد کند، آن منطقه در مقایسه با حالتی که فقط سه روز در آنجا معامله می‌شده، به عنوان حمایت از اهمیت بیشتری برخوردار است. همچنین هرچه فاصله بین تماس قیمت با سطوح حمایت و مقاومت طولانی‌تر باشد، آن سطح اعتبار بیشتری خواهد داشت. در سمت مقابل، فاصله کوتاه بین برخورد با سطوح مقاومتی و حمایتی، اعتبار آن سطح را کاهش می‌دهد. برای درک بهتر، تصویر زیر را مشاهده کنید:

تعیین اعتبار سطوح حمایت و مقاومت با توجه به برخورد قیمت با این سطوح

حجم معاملات راه دیگری برای تعیین اعتبار خطوط حمایت و مقاومت است. اگر سطح حمایت با حجم معاملات بالا همراه باشد، نشان‌دهنده تعداد بیشتری از خریداران است و اهمیت آن حمایت را نسبت به زمانی که حجم معامله کمتری اتفاق افتاده باشد بیشتر می‌کند.

در انتهای این جلسه توصیف بسیار زیبایی که جان مورفی از نمودار قیمت دارد را برای مطالعه آورده‌ایم.

Human emotions and behavior are largely responsible for price movements in the markets. A price chart, then, can be thought of as a graphical representation of emotions such as fear, greed, optimism and pessimism, and human behavior, such as herd instinct. Price charts illustrate how market participants react to future expectations.

اواطف و رفتار انسان تا حد زیادی مسبب تغییرات قیمت در بازارها هستند. بنابراین یک چارت قیمت را می‌توان به‌عنوان نمود تصویری احساساتی همچون ترس، طمع، خوش‌بینی و بدبینی، و رفتار انسانی نظیر غریزه جمعی در نظر گرفت. نمودارهای قیمت نحوه واکنش فعالان بازار به انتظارات آینده را نمایش می‌دهند.

*در صورت داشتن سوال، کاربران می‌توانند آن را در گروه تلگرامی اکسچینو مگ مطرح نمایند.

خطوط حمایت و مقاومت تکنیکال

حمایت و مقاومت یکی از پرکاربرد ترین مفاهیمی است در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرد. جالب است که بدانید هر فرد دیدگاه مخصوص خودر را درباره نحوه رسم خطوط مقاومت و حمایت دارد.

ابتدا اصول اولیه را ببینیم.

به شکل بالا نگاه کنید. این الگوی زیگزاگ در نهایت در یک روند صعودی قرار دارد.

محدوده مقاومت

زمانی که قیمت شروع به رشد کند و پس از یک دوره رشد کاهش یابد، بالاترین نقطه‌ای که قیمت به آن رسیده بود را مقاومت می‌نامند.

سطح مقاومت نشان‌دهنده نقطه‌ایست که در آن فروشنده‌ها بر خریداران غلبه کرده‌اند.

محدوده حمایت

زمانی که قیمت دوباره شروع به رشد می‌کند، پایین‌ترین نقطه‌ای که در آن قرار داشت را حمایت می‌نامند.

سطح حمایت نشان‌دهنده نقطه‎ایست که در آن خریداران بر فروشنده‌ها غلبه کرده‌اند.

بدین شکل این نقاط دائماً با توجه به بالا و پایین رفتن قیمت در حال شکل‌گیری هستند.

در ابتدایی ترین حالت به صورت‌های زیر حمایت و مقاومت مورد استفاده قرار می‌گیرند:

معامله هنگام بازگشت:

• خرید زمانی که قیمت با حمایت برخورد کرد و بازگشت.
• فرو هنگامی که قیمت با مقاومت برخورد کرد و بازگشت.

معامله هنگام شکست:

• خرید زمانی که قیمت از مقاومت عبور کرد.
• فروش زمانی که قیمت از یک حمایت عبور کرد.

اگر گیج شده‌اید نگران نباشید، در ادامه این مفاهیم را بیشتر توضیح می‌دهیم!

رسم خطوط حمایت و مقاومت در نمودار

اول از همه بدانید که این خطوط نقاط دقیقی نیستند. بسیاری از اوقات ممکن است قیمت از حمایت یا مقاومت عبور کند ولی خیلی زود بازگردد. در این حالت اصطلاحاً بازار این سطوح را آزمایش کرده است.

در نمودارهای شمعی این آزمایش سطوح مقاومت و حمایت بیشتر در سایه شمع ها دیده می‌شود.

همانطور که در شکل بالا که مربوط به سهام کدما (معدنی دماوند) می‌باشد ملاحظه می‌کنید سایه شمع‌ها با خط حمایت برخورد داشته است. در آن زمان ممکن بود که برخی از افراد فکر کنند که این حمایت شکسته خواهد شد. امّا بازار صرفاً این نقاط را آزمایش کرده است.

حالا ما چگونه بفهمیم که خطوط حمایت و مقاومت شکسته شده‌اند؟

پاسخ قطعی به این سوال وجود ندارد. برخی از افراد معتقدند که اگر قیمت بسته شدن از این ناحیه ها گذشته باشد یعنی شکست صورت گرفته است. با وجود این شما متوجه می‌شوید که این اتفاق همیشه صدق نمی‌کند.

به شکل زیر توجه کنید:

در این چارت قیمت پایین‌تر از خط حمایت شکسته شده است. در صورتی که با بسته شدن قیمت پایین تر از خط حمایت شما اقدام به فروش می‌کردید بعداً به شدت پشیمان می‌شدید.

پس از اینکه حمایت شکسته شد در مدت کوتاهی سهم بازگشته و با قدرت بیشتری در روند صعودی قرار گرفته است.

برای اینکه در زمان شکست‌ها دچار مشکل نشوید همانطور که در شکل پایین نشان داده شده است بهتر است که بجای اعداد بخصوص یک ناحیه را در نظر بگیرید.

یکی از راه‌هایی که یافتن نقاط حمایت و مقاومت را آسان می‌کند، بجای استفاده از نمودار شمعی، رسم چارت بصورت خطی است.

دلیل اصلی این کار اینست که نمودار خطی تنها نقاط بسته شدن را نمایش می‌دهد در حالیکه نمودار شمعی بالاترین و پایین‌ترین قیمت را نیز نمایش می‌دهد.

این بالاترین و پایین‌ترین قیمت که بر روی نمودار نمایش داده می‌شود ممکن است تحلیلگر را به خطا بیاندازد. در حالیکه بسیاری از اوقات این سایه‌ها نویز هستند.

در چارت زیر ما محدوده حمایت و مقاومت را رسم کرده‌ایم و می‌توان مشاهده کرد که مشخص کردن این ناحیه‌ها در نمودار خطی نسبت به نمودار شمعی بسیار آسان‌تر است.